مانکن یک سرباز قیزیلباش صفوی، به‌نمایش‌درآمده در مجموعه سعدآباد

قیزیلباش : لغت قیزیلباش از دو حرف ترکی قیزیل به معنی « زرین و سرخ » و باش به معنی « سر » تشکیل یافته‌است. وجه تسمیه آن مربوط می‌شود به کلاه سرخی که پیروان این طریقت به سر داشتند و توسط شیخ حیدر - پدر شاه اسماعیل اول - برای صوفیان مرید ابداع شده بود.

شاه اسماعیل یکم به یاری آنها سلسله صفوی را پس از براندازی سلسله آق قویونلوها بنیان‌گذاری کرد.

مجموعه تورکمانان (اویماق، ترکمانان ترکانی غیر از تورکمن ها هستند) اصلی قیزیلباش متشکل از هفت ائل بود به نام‌های : استاجلو، بهارلو، تکلو، روملو، شاملو، افشار و قاجار.

یک سوار قیزیلباش در سده هفدهم میلادی (دوره صفویه) اثر ژان شاردن