داستان فلکوریک ترکی با ترجمه فارسی :

بیر گون بیر نفر چوخ کاسیب (فقیر) ائیدی. او ائوز اوزینه دئدی : منیم شانسیم یاتیب . اگر یاتماسایدی من بو گونه قالمازدیم. سونرا بوخجا سین باغلییب یولا دوشدی کی گئدسین شانسین آختاریب تاپسین.

(روزی روزگاری مردی زندگی می کرد که همیشه از زندگی خود گله مندبود و ادعا میکرد "بخت با من یار نیست" و تا وقتی بخت من خواب است زندگی من بهبود نمی یابد.  برای پیدا کردن بخت بیدارش بساط راه برداشت و براه افتاد، رقت تا شانس و بخت بیدارش را پیدا کند.)

اشاره : این داستان که در اصل " دوستان " نام داشت، از مجموعه داستان " جایزه " - نخستین کتاب برگزیده سال جمهوری اسلامی ایران در مقطع کودک ـ با اندکی تلخیص، با نام " دوستان همدل "، در " بخش بخوان و بیندیش " در نخستین کتاب فارسی ششم دبستان در پس از انقلاب در سال تحصیلی 91 - 92 به چاپ رسید. اثر مذکور، ماجرای پسر بچه فارس زبانی - از شهر شیراز - است که پدرش از طرف اداره اش به تبریز منتقل می شود؛ و او نیز به همراه خانواده، به این شهر مهاجرت می کند. در آنجا، به سبب ندانستن زبان ترکی، به شدت احساس غربت می کند، و نمی تواند با همکلاسیهایش ارتباط برقرار کند و ....

آج قورد اوزاقدان دوروب باخیردی؛ ایت بیر تیکه اَت اوچون، آداملارین کؤتک لرینه و تپیک لرینه دؤزوردو... غرورونون سینماماقینا گووه نیردی.( گووه نماق: فخر ائلماق)

گرگ لاغری که همواره به دنبال غذاست و دائم گرسنه است، با سگ تپل و سیری آشنا می‌شود. او از اینکه سگ فربه و سیر است تعجب می‌کند. سگ به او می‌گوید : صاحبش به او به حد کافی غذا می‌دهد; اما گرگ آزادی و گرسنگی را به قلاده داشتن و سیر بودن ترجیح می‌دهد.

منیم شانسیم یاتیب گئدیرم اونی آختاریب تاپام :

بیر گون بیر نفر چوخ کاسیب (فقیر) ائیدی. او ائوز اوزینه دئدی منیم شانسیم یاتیب. اگر یاتماسایدی من بو گونه قالمازدیم سونرا بوخجا سین باغلییب یولا دوشدی کی گئدسین شانسین آختاریب تاپسین.

(روزی روزگاری مردی زندگی می کرد که همیشه از زندگی خود گله مندبود و ادعا میکرد "بخت با من یار نیست" و تا وقتی بخت من خواب است زندگی من بهبود نمی یابد.  برای پیدا کردن بخت بیدارش بساط راه برداشت و براه افتاد، رقت تا شانس و بخت بیدارش را پیدا کند.)

 او یول گئده گئده بیر قوردی گوردی کی قوتوریدی( توک لری توکولمیشدی) چوخدا آریخ ائیدی ( آریخ = لاغر).  قورد کیشیه دئدی هارا گئدیسن. کیشی دئدی : منیم شانسیم یاتیب گئدیرم اونی آختاریب تاپام ( آختار = جستجو) ( تاپ = پیدا ). قورد دئدی من ایندی سنی یئمیرم، اما منه بیر قول وئر، اودا بو کی اگر شانسیوی تاپدون منیم ده دردیمی اونا سویله و درمانیمی سوروش ( سوروش = بپرس) کیشی دئدی : یاخچی.  سونرا یولا دوشدی.

دنیایا دار باجادان باخان کیشی چٶرچٶکوسو

بوتون وارلیغی و مخصوصاً تاریخی اولدوغو کیمی قبول ائتمک و تانیتدیرماق، ایندیکی و گلن نسلین آیدینلانماسینا سبب اولار. آما اونو دار باخیشیمیزلا و اؤز سلیقه‌میزله گؤستریب بیر بؤلومونو انکار ائتمک آشاغیدا کی حکایتده اولان شخصین ایشینه بنزر :

 

بیر کیشی آیاقلاری اوزون اولان بیر قوشا راستلانیر. باخیر کی ایکی اوزون آیاغین اوستونده بالاجا بیر قوش وار. اؤز-اؤزونه دئییر «بو اگر قوشدور بو اوزون آیاقلاری نه‌دیر». بیر قیچی تاپیب آیاقلارینی یاریدان کسیب دئییر: «هه ! ایندی قوش حدّینه دوشدون با !»یازیق قوش‌دا یارادان جان وئریر

 

اوشودوم! ها اوشودوم ! * داغدان آلما داشیدیم  

(بسیار سردم شد و از کوه سیب جمع کردم و به پائین آوردم)                  

 

آلماجیغیمی آلدیلار  *  منه ظولوم سالدیلار

(سیب کوچکم را از من گرفتند و به من ستم کردند)

 

من ظـولومدان بئزمیشم  *  درین قـویی قازمیشام

(من از ظلم بیزار شده ام و چاهی عمیق کنده ام)

چاغالار (اوشاقلار ) اوچون ناغیل :

جیک جیک خانیم چؤرچؤکو

بیری وار ایدی، بیری یوخ ایدی، بیر سئرچه وار ایدی. آدی جیک-جیک خانیم ایدی. بیر گون جیک- جیک خانیم بو قاراتیکان کولوندان، او بیرینه قونوب جیک- جیک ائله ییردی. 

  بیردن جیک-جیک خانیمین آیاغینا تیکان باتدی، نه قدر اللشدی، چیخارا بیلمه دی. گؤزلری نین یاشینی تؤکوب آغلاماغا باشلادی.

در ترکی خراسان به داستان و حکایت، چؤرچؤک می گویند . واژه " چؤرچؤک " یک کلمه قدیمی در ترکی خراسان است، یعنی حکایت، نقل و داستان می باشد. در لهجه غربی ترکی خراسان بخصوص در منطقه بجنورد- گریوان به داستان چئرچه ئ گویند به نظر می رسد که شکل تغییر یافته به لحجه محل همین کلمه " چؤرچؤک " باشد و تا آنجایی که ما اطلاع داریم این کلمه امروز نیز در بین ترکان آلتای و کلات نادری نیز رواج دارد. و " چؤرچؤچی " به معنای رجال نقل کننده " چؤرچؤک " ( داستان و حکایت) همانند بخشی است که ما امروز بکار می بریم.

حکایت تاریخ آذربایجان

از همان نخستین سال هاى پیدایش کتیبه ها و خطوط باستانى در دوره هاى" سومرى، آراتتا، اورارتو و اقوام سامى " نام و یاد آذربایجان به کرّات دیده مى شود. دوره هاى باشکوه اورارتویى و ماننایى با قلعه ها و تپه هاى فراوان باستانى محل ارزشمندى براى مطالعات تاریخ باستان آذربایجان مى باشد. شرح حملات ملل مجاور آذربایجان به منابع معدن آن به کرّات در نقوش سنگى و لوحهاى گلى نوشته شده است. با حمله ى اسکندر به شرق، تنها آذربایجان به تصرف یونانى ها در نیامد بنابراین آذربایجان با همین مرزهاى تاریخى فعلیش و با نام پرشکوه " آذربایجان " از 2300 سال قبل به حیات خود ادامه می دهد.