خوراسان ﺗورکلرین دیل و کولتورلری

زبان و فرهنگ ترکان خراسان

پروفسور زهتابی ( تخلص کریشچی )

+0 به یه ن


پروفسور زهتابی تخلص کریشچی

 

عالیم کتابلارینین بیرینین گیریشینده یازمشدیر:

گنج چاغلاریمدا باکیا گئتدیم و دیلیمیزین اؤیرنمه سینه جان اتدیم. انجاق مدرکلریم یانیمدا اولمادان سیبری و قزاقستانا سورگون اولدم و دیپلم مدرکیم اولمادان اوردا یئنیدن تحصیله باشلادبم. سونرا باکی اونیورسیته سینده سیناقدان قبول اولدوم واورا گیردیکده نمره لریمین یوخاری اولماسینا گوره انستیتو باشچیسی منه کیمیا درسین اوخوماغی تکلیف ائتدی لاکین من اوز انا دیلیمیزین اویرنمهسینه کونوللو اولماغین دئدیکده منه تبریک دئییب القیشلادی.

=============

او اوشاقلاری گوردوکده ((بونلاریبزیم گله جک اومودلاریمزدیر)) دیه القیشلیردی.

دئمه لی اودا دکتر هئیت و باشقالاری تک تورک قایغیسیلا یاشیان وتورکون دانیشان دیلی.چیرپینان اورگی .دایاغی ودیره گیدی. 

======== 

سوز یئگلیشی بیر سلماسلی شهرداش منه دئمیشدیر : خوی شهرینده حبس خانادا اولارکن اونو تانیدیم. او حبیس خانادا بیر نئچه گون ایچینده تورکون تاریخین قدرتین گئچه چاغین و نه اولدوغوندان سوز اچیب بیزلره تانیتدیرمیشدی. ای بیر اینسان بوننان ارتیق نه ائده بیلر کی. 

============= 

علی اصغر غفور نیا دئییر کی عالیم دن قاباقدان وقت الدیم منیم بیر مقالمی گوزدن گئچیریب دئدیکی اقای غفوری سیز بو شهرین (سالماسین) تاریخین اوچ مین ایله قدر قئید اتمیسیز.سوزوم یوخ. حال بوکو من بو کتابدا ایران تورکلرین اسکی تاریخینده سالماسین ان از 7000 ایل تاریخین اراشدیریب یازمیشام 

========== 

عالیمین دئدیگینه گوره دنیادا تاریخسیز و سجلیسیز ملت لر. اوارا گور. سرگردان. گوون سیزو دایاقسیز اولوب یاد ائللرینه یئنه لیب و کوله کیمی استعمارا اوغرار 

========== 

عالیمین کتابلاریایران تورکلرینین اسکی تاریخی 

اوچ جلده موعاصیر ادبی اذربایجان دیلی 

اواشناسی تورک دیلی صرفی.علم معانی یا الکسیکولوژی. تورکین دیلینه داییر گرامر و یازی قاعده لرین یازیبو یئنه بیر اونملی کتاب دیلیمیزین صرف نحوین یئکونلاشدیرمیشدی و چوخ کیتابلر کی گون اوزو هله گو رمبب. 

========== 

پرفسور محمد تقی زهتابی در سال۱۳۰۲در یک خانوادهٔ روشنفکر شبستری و مشهور به عائله کیریشجی تولد یافت پس از اتمام تحصیلات ابتدایی در مدرسه شبستر برای ادامه تحصیل به تبریز مهاجرت کرده و در مدرسه فیوضات تبریز مشغول شد و بعد اتمام دوره دبیرستان در دانشسرای تربیت معلم تبریز به تحصیل ادامه داد و در پایان این دوره در مدرسه رشدیه تبریز به تدریس دوره ابتدایی پرداخت 

در همین سال ها زهتابی با حضور در کلاس های درس حاجی یوسف شعار به آموختن زبان عربی همت گماشت. 

و نیز با حضور در کلاس های زبان فرانسه کاتولیک‌های تبریز این زبان را نیز فرا گرفت

در سال 1325 که دانشگاه تبریز به وسیله حکومت ملی آذربایجان تاسیس شد، استاد در دانشکدۀ ادبیات آنجا پذیرفته شده و به عنوان یکی از دانشجویان اولین دوره در آن دانشگاه مشغول تحصیل شد. پس از انحلال حکومت دموکرات آذربایجان به وسیلۀ نیروهای ارتش پهلوی، استاد در سال 1327 برای فراگیری علم و تحصیل در زمینۀ ادب و تاریخ زبان ترکی به صورت قاچاقی وارد شوروی گردید.


==========

سو"دئییبدیر منه اولده، آنام آب کی، یوخ

 

"یوخو" اویرتدی اوشاقلیقدا منه، خواب کی، یوخ

 

ایلک دفعه کی، "چورک" وئردی منه نان دئمه دی

 

                         ازلیندن منه "دوزدانه"، نمکدان  دئمه دی

 

آنام، اختر دئمه یبدیرمنه، "اولدوز "دئییب او

 

                         سو دوناندا، دئمه ییب یخدی بالا، "بوز"دئییب او

 

"قار" دئییب، برف دئمه ییب، دست دئمه ییب"ال" دئییب او

 

                         منه هئچواخت بیا سویله مه ییب، "گل" دئییب او

 

یاخشی خاطیرلاییرام، یاز گونو اخشام چاغی لار

 

                         باغچانین گون باتانیندا کی، ایلیق گون یاییلار

 

گل:-دئیه ردی، -داراییم باشیوی ای نازلی بالام!

 

                        گلمه سن گر، باجیوین آستاجا زولفون دارارام

 

او دئمه زدی کی ،- بیا شانه زنم بر سر تو

 

                       گر نیایی بزنم شانه سر خواهر تو 

 ========== 

بلی، داش یاغسادا گویدن، سن او سان من ده بویام

 

                      وار سنین باشقا آنان، واردی منیم باشقا آنام

 

اوزومه مخصوص اولان باشقا ائلیم واردی منیم

 

                      ائلیمه مخصوص اولان باشقا دیلیم واردی منیم

 

ایسته سن قارداش اولاق، بیر یاشایاق،ب یرلیک ائدک

 

                      وئریبن قول-قولا، بوندان سورا بیر یولدا گئدک

 

اولا، اوزگه کولک لرله گرک آخمایاسان

 

                      ثانیا، وارلیغیما، خالقیما خور باخمایاسان

 

یوخسا گر زور دئیه سن ملتیمی خوار ائده سن

 

                     گون گلر، صفحه چونر، مجبور اولارسان گئده سن 

==========


آچار سؤزلر : آدلی سانلیلار,