سفره افطاری مسلمانان ترک ازبکستان در ماه رمضان :

ماه مبارک رمضان از پنجشنبه 18 ژوئن سال 2015 میلادی (28 خرداد ماه سال 1394) در ازبکستان آغاز شده است

در ازبکستان هدف اصلی برپایی مجلس افطار اطعام فقرا، افراد بی سرپرست می‌باشد.

در استان « خوارزم»  ازبکستان افطار را « آغیز آچار » نیز می‌نامند. واژه « آغیز آچار » به ترجمه تحت اللفظی « دهن باز کردن» است. در واقع همان افطار کردن است.

 

سفره یا همان دسترخان ترکان ازبکستان در افطار ماه مبارک رمضان غذاهای خاص این ماه را به‌ همراه دارد. 

مسلمانان این کشور همانند دیگر مسلمانان در این ماه پر برکت همزمان با مشغول بودن به طاعت و عبادت، تلاوت قرآن، دعا، استغفار، دادن صدقه، به روزه‌داری می‌پردازند.

مسلمانان ازبکستان معمولا سر سفره افطاری به نوبه اول غذاهای مخصوص ماه رمضان از جمله شیرینی مخصوص « نشالده » (این شیرینی از سفیده تخم‌مرغ، شکر و ریشه گیاه « یتیمک » تهیه می‌شود)، « تالقان » (این غذا از گندم سرخ کرده، نان خشک، سوخاری و مانند چنین فرآورده‌های کشاورزی به طور کوبیده تهیه می‌شود و به آن وقت تناول به صلاحدید خود می‌توان شکر، گردو خرد شده و یا شیر اضافه کرد)، خرما و آبنبات، حلوا، مویز، میوه‌های مختلف همچنان زردآلو، سیب، هلو، سبزیجات، گوجه فرنگی، خیار، نان، غذا و .. دیگر می‌چینند.

شیر چایی نسبت به 2 نوع غذای دیگر خیلی ساده و سریع آماده شده و برای تهیه آن از شیر، کمی چایی خشک و روغن زرد یا کره استفاده می‌شود. « قرت آب » (غذایی با استفاده از کشک)، « شکر آب » (با استفاده از پیاز، گوجه فرنگی و سبزی و گاهی کمی روغن گیاهی)، و (آش رشته)، « آش پلو »، « اوگرا » و « دوغ » برخی دیگر از انواع خوردنی‌های معمول در ازبکستان است که در ماه رمضان کدبانوهای ترک ازبک با حوصله خاص برای سفره افطاری تهیه می‌کنند.

 

در برخی از مناطق ازبکستان و تاجیکستان در سر سفره افطار از آب خشک میوه از جمله « غولینگ آب » با استفاده از زردآلو خشک می‌گذارند و خوردن آن را برای تنظیم قلب مفید می‌دانند.

نتان چپاتی (لواش)، فطیر، کلیچه، گردچه، چگلدک، سمبوسه و سله از انواع خوردنی‌هایی است که ازبکها از آرد تهیه کرده و در سفره افطار و سحری این ماه از آن استفاده می‌کنند.

مسلمانان ازبکستان در وقت افطار دعای ویژه افطار را می‌خوانند و روزه خود را بیشتر با آب و در موارد کم با خرما می‌گشایند.

« اتاله » (یک نوع سوپ) نیز از غذاهای سبک است که آن نیز با شیوه‌ای خاص و در هر منطقه ازبکستان ونیز در تاجیکستان به شکل خاص آن محل پخت می‌شود.

در ماه رمضان در ازبکستان افطار دادن به صورت یک رسم کهن درآمده است.

شخصی که در نظر دارد افطاری دهد روزی از روزهای ماه رمضان را انتخاب می‌کند و دوستان و اقوام مورد نظر خودرا دعوت می‌نماید. اگر قادر به ذبح گوسفند باشد قربانی می‌کند و در غیر این صورت میزبان دسترخان (سفره) را می‌چیند و روزه‌داران دعوت به بازکردن روزه می‌کند.

 معمولا در مراسم افطار یک داملا (روحانی) با امام خطیب دعوت می‌شود و درباره روزه و آیین روزه‌ داری برای حاضران در مجلس صحبت می‌کند. در مجلس افطاری زنان «بی بی آتون» (مدرس علوم دینی) نیز به عنوان خطیب دعوت می‌شود.

فروشنده‌ها شیرینی نشالده و تالقان را معمولا فقط در ماه مبارک رمضان به بازار عرضه می‌کنند. نشالده را تقریبا همه دوست دارند. ولی تالقان را بیشتر مردم مسن مصرف می‌کنند.

هم‌اکنون ازبکستان با بیش از 31 میلیون نفر جمعیت پرجمعیت ترین کشور آسیای مرکزی است که اکثریت مردم آن را مسلمانان اهل سنت تشکیل می‌دهد.