اجرا و تهیه کننده آلتین قوچانلی

مراحل تهیه یارمه(بلغور گندم) توسط آسیاب های دستی قدیمی

این کلیپ مربوط به ترکان خراسان رضوی- شهرستان قوچان- روستای گوجه (گوگجه) می باشد.

ابتدا گندم را بلغور یا اسیاب می کنند. برای اینکار ابتدا گندم به خوبی شسته می شود و ناخالصی های آن از بین می رود. بعد از خشک شدن کم کم بآسیاب می شود. به زبان ترکی یارمه گفته می شود. البته خود کلمه بلغور نیز ترکی می باشد. در کلیپ های بعدی تمام مراحل نشان داده می شود. ضمنا به این نوع آسیاب قدیمی خراس گفته می شود.

آدرس دانلود: http://www.aparat.com/v/AcFfC

توضیح : از نظر لغوی، یارمه یا بلغور به طور عام به معنی هر چیز درهم ‌شکسته و درهم ‌کوفته است و در اصطلاح، بلغور کردن یعنی نامفهوم، غلط و شکسته حرف زدن.
یارمه یا بَلغور (در قدیم : بُلغور) آش و خوراکی است که از گندم یا جوی پخته شده و خشک کرده که با آسیا نیمکوب کرده‌اند تهیه می‌شود.

در اصطلاح به خود غله‌ای که در آسیا آن را خرد کنند و بشکنند چنانکه آرد نشود هم بلغور می‌گویند. به خوراکی که با دانه‌های بلغور درست می‌شود بیشتر بلغور گندم و بلغور جو و این‌ها گفته می‌شود.

برای تهیه بلغور گندم پخته را پس از خشک شدن با آسدست خرد می‌کنند، نه به نرمی آرد بلکه به درشتی لپهٔ ماش و کوچکتر و بزرگتر.

قدما از برنج کمتر و شاید سالی یک یا دو بار استفاده می‌کردند و بیشتر از غذاهای سالم مانند شب چره، به جای شام و پلوی بلغور یا آش بلغور استفاده می‌کردند که خاصیت بیشتر داشت. از آنجا که نمی‌توان گندم یا جو را به مدت طولانی نگاه داشت، گندم یا جو را پس از پوست گرفتن با آب یا شیر نیم پخت کرده و سپس خشک می‌نمودند و در هاون نیمکوب کرده و نگاه می‌داشتند.

بلغور را می‌توان مدت‌ها نگاهداری کرد بدون آنکه کپک بزند و یا بوی رطوبت بگیرد و در مواقع ضرورت می‌توان با آن آش یا پلو تهیه کرد.

آش یارمه : آش یارمه نوعی آشی که با نوعی سبزی کوهی به نام چریش که در فصل بهار در کوه‌ها می‌روید ,درست می‌کنند. این آش را می توان با اسفناج هم درست کرد.