مفاخر ترکهای خراسان2
امام وئردی خان قرقلو (سردار بزرگ ایل قرقلو) :
امام وئردی خان قرقلو (سردار بزرگ ایل قرقلو)، از طایف ترک قرخلو از ایل افشارو از سردارانرشید و معروف و رجل سیاسی نادری بود این سردار بقداری از حیث صورت و هیکل و شباهت مانند نادر بود که اغلب اوقات و زمانی که نادر ناچار می شد مقر فرماندهی رت ترک کند اورا بجای خود می گذاشت.
امام وئردی خان در اکثر جنگ ها ویروزی های نادر شرکت داشت و در افتخارات او سهیم بود و در سرکوب شورشیان تقی خان دریاسالار ایران در اثر اصابت گلوله توپ کشته شد.
ایل قرخلو یا قِرِقلو (به ترکی )ایل قرخلو یا قِرِقلو (به ترکی:qerxlu eli) یکی از دو شعب بزرگ ایل افشار است. نادر شاه افشار از این ایل میباشد. ایل قرخلو از ایل بزرگ افشار و ایل افشار از ترکمانان است که در زمان حمله مغولها به آسیای میانه، خانه و کاشانه خود را رها ساخته و به سوی آذربایجان حرکت کردند.
میرزا مهدی خان استرآبادی، منشی مخصوص نادرشاه در کتاب خود، نادر را از ایل قرقلو میداند که تیرهای از افشارند را از جنس ترکمان میشناسد که مسکن و مأوای قدیم آنها، ترکستان است. همچنین میافزاید :
«در ایامی که مغولیه بر ترکستان استیلا یافتند، از ترکستان کوچ کردند. در آذربایجان توطن اختیار و بعد-از ظهور خاقان گیتیستان، شاه اسماعیل انار الله برهانه به تقریبات کوچ کرده و در سرچشمهٔ میاب کوپکان من محال ابیورد خراسان که در سمت شمال مشهد مقدّس طوس است؛ الی آخر توطن اختیار کردند.
توضیح اینکه منظور از تورکمان غیر از ترکمن است، منظور از تورکمان، ترکان غربی یا ترکان خاورمیانه و از جمله ترکان ایران میباشد.
سردار بزرگ ایل شاملو (زینل خان شاملو) :
زینل خان شاملو از بزرگان ایل ترک شاملو است . زینل بیگ شاملو از سرداران شاه عباس در سالهای 998 - 1038 و شاه صفی در سالهای 10525 - 1038 و از بزرگان ایل بیگدلی شاملو بود.
نخستین سند تاریخی از این سردار تابلویی است که در حدود سالهای 1013- 11014 اکیدیوس سادارس از او کشیده است. شاه عباس یکم در سال 1036 ه.ق. به پاس زحمات و خدمات زینل بیگ خان حکومت ری را به ایشان واگذار نمود.
ایل ترک شاملو :شاملوها از ایلات ترک اغوز بودند, و در سوریه زندگی می کردند, این ایل در گذشته با مهاجرت اوغوزها به آنجا رسیده و سکونت اختیار کرده بودند. ایل شاملو همگام با سایر ایلاتش اغوز به ایران مهاجرت کردند و در تاسیس سلسله صفوی, و به سلطنت رسانیدن شاه اسماعیل صفوی, با سایر ایلات اوغوز معروف به قزلباش, روملو, استاجلو, تکه لو, ذوال در, قاجار, افشار, سهم بسزائی داشتند از آن زمان طایفه شاملو در مشهد زندگی می کنند.
قایناقلار(منابع):
1- استرآبادی، میرزا مهدی خان؛ جهانگشای نادری، تهران،انتشارات انجمن آثار ملی، سال 1341
2-
Nikitine, B., X Les Af l ? rs d'Urumiyeh n , JA, Paris, 1929, vol. CCXIV
3- ایران تاریخ، فرهنگ، هنر زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تهران، 1385
4- کتاب شجره تراکمه، تألیف ابوالغازی بهادرخان
5- منبع : سایت ترکهای خراسان