خوراسان ﺗورکلرین دیل و کولتورلری

زبان و فرهنگ ترکان خراسان

خوراسان باخشی لاری و اونلارین اوخودوقلاری

+0 به یه ن

 

خوراسان باخشی لاری و اونلارین اوخودوقلاری

 

اٶنسٶز : دوغرودان ” باخشی ” نه دئمکدیر؟ اونونلا آذربایجان ” آشیق ” صنعتینده نه فرقلر وار؟ اوخشارلیقلاری ندیر؟ ایندی ـ ” باخشی “ـ نی نئجه و هانسی قایناقلاردان دینلمک اولار؟ ” باخشی ” اوخودوقلارینی هانسی قایناقدان الده ائدیر (فولکلوردان یوخسا شاعیرلرین سؤیلریندن؟) و … بونلارا گؤره بیر آز بیلگی وئره بیلسم چوخ یاخشی اولار. من بو باره­ ده اوخویوب یا ائشیتدیک ­لریمی یازیرام.

 

” باخشی : Bagşy ” یا ” بَخشی ” سؤزجویو :

” باخشی : Bagşy ” یا ” بَخشی ” سؤزجویو، یعنی ” باغیشی : باغیشلاماق ” و ” باخشی ” یا ” بَخشی: باخماق  ” کوکوندن ( بمعنای یخشنده و موهبت الهی )، بو سؤزجویو تورکمن­لرده و خوراسان تورک­لرینده ( آیری تورک­لرده بو سؤزجویون دئییلمه­ سینی ائشیتمه ­میشم)، دئییلیر و دئمک اولار آدربایجان آشیق­لار و تورکییه­ نین اوزان­ لاری کیمی خالق آراسیندا فولکلور ناغیل­ لاری سازلا ایفا ائدرلر. چالدیق لاری ساز ” دو تار ” ایکی تئل دیر

 

باخشی­لارین اوخودوغو یئرلمه لر (ترانه : ماهنی­ لار : هاوالار ) :

یئرلمه لرده گلدیکده چوخلو تانیش آدلارلا اوز – اوزه گلیریک، بو یئرلمه لر و هاوالار خوراسان باخشی­ موسیقی ­ سینین یئرلمه (ترانه : ماهنی : هاوا ) لرینداندیر :

شاه ­ ختایی (شاختایی)، قره­ جه ­بایو، گرایلی، زارنجی، جوئینی، اینچه ­یئل، آق نور، گوگلان (گویل ­آلان)، سالامه، تجنیس، اینجتمه (اینجلتمه)، دوزمه­ نه.

باخشی ­ لارین اوخودوغو یئرلمه لر و ناغیل­ لارین چوخو فولکلور خزینه ­ سیندندیر، آمما اولابیلر کی اؤز شعرلریندن یا آیری شعرلری­ده اوخوسونلار. مثلن رحمتلیک ” باخشی محمد حسین یگانه ” اؤز ایفالاریندا فایدالانیب. بعضی باخشی لار ” مختوم قولی فراقی شعرلریندن فایدالانیب.

 

باخشی­لارین اوخودوغو ناغیل­لاری :

باخشی­ لارین اوخودوغو ناغیل­لاردان  : ” اصلی- کرم “، ” غریب – شاه­ صنم “، ” ابراهیم ادهم “، ” زهره – طاهر “، ” معصوم “، ” دوست­ محمد – آی­جمال “، ” شاه بهرام  “، ” یوسف- زلیخا “، ” سلیمان – بلقیس ” و “ گول – صنوبر و گول پری ”، ” حمرا و صیادخان ” حمرا و حورالقا “، ” گول –بولبول “، ” سیف المک “، معصوم – افروز پری “، ” بانو حوسن “، ” شاه اسماعیل – گلزارخانیم ”  و …س. نین آدینی چکمک اولار.

 

خوراسان تورکلرینین باخشی­ لاریندان  :

خوراسان تورکلرینین ان باخشی­لاریندان رحمتلیک ” محمد حسین یگانه ” و رحمتلیک  ” حاجی قوربان سلیمانی “، رحمتلیک محمد قیطاقی،” اولیاقلی یگانه ” و ” علیرضا سلیمانی ” نین آدینی چکمک اولار. بولاردان باشقا، رحمتلیک قوربان آزادی جوزانی، دکتر شاهرضا، علی آلما جوقی، روشن گل افروز، برات محمد مقیمی، براتعلی یگانه، حمید رضا یگانه، موس الضا یگانه، سهراب محمدی، عیسی قلی پور، رحمتلیک عباسقلی رنجبر، تقی خسروی (شاعر)، قربانعلی دستیار، رمضانعلی عزیزی و خانیم گول نبات عطایی، مرحوم علی گل افروز، حاج حیدر کاگر و سلطانرضا ولی نژاد، سلمان بخشی ناصح، احمد قلی احمدی، و…. آدینی چکمک اولار.

 

تورکمن لردن : ارازمراد آرخی و خلیفه نظرلی محجوبی، و…. آدینی چکمک اولار.

 

موغاملار : گرایلی، نوایی، غریب و کرم و اصلی‌خان، شاه ختایی، اینجیتمه، کوراوغلو، 

باخشی موسیقی­ سیندن نئچه آلبوم (کاست و CD) یایینلاییب :

 

۱- موسیقی شمال خراسان – استاد حاج قربان سلیمانی / یایینلایان: ماهور- ۱۳۷۸

 

۲-  موسیقی شمال خراسان – استاد محمد حسین یگانه / یایینلایان: انجمن موسیقی ایران – ۱۳۷۸

 

۳- داستان طاهر و زهره  – استاد محمد حسین یگانه / یایینلایان: ماهور- ۱۳۸۲

 

۴- موسیقی شمال خراسان(درگز)- بخشی اولیاقلی یگانه/ یایینلایان: ماهور- ۱۳۸۲

 

۵- موسیقی ترکمن- بخشی نظرلی محجوب/ یایینلایان: ماهور- ۱۳۷۸