خوراسان ﺗورکلرین دیل و کولتورلری

زبان و فرهنگ ترکان خراسان

واژگان فرهنگی و هنری در زبان ترکی

+0 به یه ن

واژگان فرهنگی و هنری در زبان ترکی 

نویسنده : پرویز زارع شاهمرسی

واژگان فرهنگی و هنری در زبان ترکی  

آگهی بازرگانی- یایلام.

 

آگهی نامه- یایلان.

 

آماتور- قیزیقلی.

 

آمفی تئاتر­- قیییلقا.

 

آهنگ- آخین. بسته. باغدا. چینلاشیق. اویوم. تارتیم. چالغو. چالغی. هاوا. ییر. قورلاس.

 

آهنگساز - باغدار. بسته کار. بسته چی.

 

آهنگسازی- بسته کارلیق. باغدارلیق. بسته له‎مه. بسته چیلیک.

 

ادبی- گؤرکول. یازینسال. گؤگجه.

 

ادبیات- یازین. گؤگجه یازیلار. گؤگجه لر.

 

ادبیات چوپانی- چوْبان یازیسی. قاپیت یازیسی.

 

ادبیات شفاهی - آغیز ادبیاتی. آغیز یازینی. قارا یازی.

 

ادیب - گؤرکولچو.

 

از فرهنگ خود بیگانه- مانقورد.

 

اقتباس - آغداری. آلینیم.

 

اقتباس کردن- آغدارماق. آلماق.

 

انتشارات- یاییمتای. یاییملیق.

 

انجمن ادبی- گؤرگوسل درنگی.

 

انجمن- درنک. سالیا.

 

برنامه رادیویی و تلویزیونی- وئریلیش.

 

پرده تئاتر- چیمیلداق.

 

تئاتر - یانسیماج. گؤرموک.

 

تذکره- باش بیلیت.

 

تربیع- دؤردله مه.

 

ترجمه- چئویرمه.

 

ترجمه کردن- چئویرمک. آغدارماق.

 

تردید- دوراقسادیش.

 

تصریع- دوزه له مه.

 

تغلیب- اوستونله مه.

 

تلویزیون - گؤزگون. باخیشقا.

 

تلویزیونی- گؤزگونلوک.

 

تمدن- بایلام.

 

تهیه کننده- دوزلدیجی.

 

چاپ - باسما. باسقی. باسیم. چاپ.

 

چاپ افست - دوز باسقی.

 

چاپ سنگی- داش باسما.

 

چاپ شدن- باسیلماق.

 

چاپ شده- باسیلمیش.

 

چاپ کردن- باسماق.

 

چاپخانه - باسما خانا. باسمالیق.

 

چاپخانه چی- باسماچی. باسینچی.

 

چاپگر - باسماج.

 

حشو- یاماق.

 

خطابه- سؤیلو. آیتاشی. آیتاییش.

 

خطیب - سویلامیش.

 

داستان – اؤتوک. ائرته گی. ناغیل. اؤتکونج. اؤیکو. سؤیلنجه. بوْی.

 

داستان پرداختن - بوْی بوْیلاماق.

 

داستان پرداز - داستانچی. بویچو.

 

داستان تعریف کردن – اؤتکونمک.

 

داستان سرا- بوْی بوْیلایان.

 

داستان سرایی- بوْیلاما.

 

داستان سرایی کردن- بوْیلاماق.

 

داستان طولانی- ایلان حکایه سی. ایلان بوْی.

 

داستان کوتاه - بوْیجوق.

 

داستانی- اؤیکوسل.

 

دوربین عکاسی- آلیجی.

 

دوربین فیلمبرداری- چکه لیج.

 

رادیو – سسگین. آلقیج.

 

رُباعی- دؤردلوک. مانی. قوْشاجا.

 

رقص - اوْینادیش. بییی. تالبی. اوْیناما. اوْیناییش. تپسو. اوْیون.

 

رقصیدن - بییله‎مک. بیییمک. اوْیناماق.

 

رمان- اؤیکو.

 

رمانتیست- باش قورومچو.

 

رمانتیک- قیلدا. باش قوروم.

 

رمانس- گؤزللمه.

 

روزنامه - قزئت. گونجه. گونده لیک. ساوی. چاوی.

 

روزنامه نگار - قزئتچی. گونجه چی.

 

روزنامه نگاری- قزئتچیلیک. گونجه چیلیک.

 

روشنفکر- ایشیقلی. آغ یاخا. اردملی.

 

سانسور- الشدیری. قورجاق.

 

سانسورچی- الشدیریجی. قورجاتان.

 

سینما - گؤرونتولوک. باخلوْو.

 

شاعر - چوچو. سؤیچو. قوْشان. قوْشوقچو. قوْشار. اولگرچی. چاغماچی.

 

شاعر ساده- قالدیریم قوْشوجوسو.

 

شاعر مردمی- ائل آخینی. ال اوزانی.

 

شاعرانه - قوْشارجا. قوْشاریمتیل. قوْشارسی.

 

شاهکار - آنداشیت. آنیتلیق.

 

شعر - سؤی. قوْشاق. سؤیله‎مه. قوْشقو. قوْشوق. چاغما.

 

شعر بداهه- دونبول چالانغاج.

 

شعر حماسی- قوْچاق.

 

شعر ستایشی- اؤگونوش.

 

شعرسرایی- سوْیلاما.

 

شعر سرودن - وارساقلاماق. ییر قوشماق. سوْیلاماق. قوْشماق.

 

شعر مردمی- ائل قوْشو.

 

شعر معاصر - دیزه لک.

 

شعر واژه - سیجیر.

 

صحّاف- قابیقچی. قیریجی. قاپاق بیچن. قاپچی.

 

صحّافی- قابیقلاما. قابیقچیلیق.

 

صحّافی شدن- قابیقلانماق.

 

صحّافی کردن- قابیقلاماق.

 

ضرب المثل – سؤیله ییش.

 

غَزَل- گؤزل. گؤزلـله‎مه.

 

غزل سرا- گؤزلچی.

 

غزل سرایی- گؤزلـله مه.

 

غزل سرایی کردن- گؤزلـله مک.

 

فرهنگ – اویغارلیق. کولتور. یوْردام. یوْلون. اردم. ایچه لیک.

 

فرهنگستان- یوْرداملیق. یوْرومتای.

 

فرهنگسرا- یوْلونتای.

 

فرهنگ لغت- سؤزلوک.

 

فرهنگ و تمدن- یوْردام اردم.

 

فرهنگی- اویغار . یوْرداملی.

 

فرهیخته- اویغارلی. اویغار.

 

فیلم- چکیم.

 

فیلمبردار- چکیمچی. چکه لیجی.

 

فیلمبرداری- چکمه. چکیمچیلیک.

 

فیلمبرداری شدن- چکیلمک. چئورینمک.

 

فیلمنامه- اوْینانجا.

 

فیلمنامه نویس- اوْینانجاچی.

 

قصه- اؤتوک. یوماق. ناغیل. اؤیکو.

 

قصه گفتن- اؤتکونمک. یوماقلاماق.

 

قصه گو- ائرتکیجی. اؤتوکچو. ناغیلچی. یوماقچی.

 

قصه‎های سرگرم کننده برای وقت گذرانی- قورت ناغیلی.

 

قصیده - سیجیرله مه. قوْشما.

 

قصیده سرا- قوْشماچی.

 

قطعه ادبی- داملا یازی.

 

کارگردان - دوزنچی. یؤنتمن. آلانباشی.

 

کارگردان نمایش- قورولوشچو. قوْرقانچی.

 

کارگردانی- یؤنتمه لیک. آلانباشیلیق.

 

کتاب - باستاق. قاتلاق.

 

کتاب درسی- درسلیک.

 

کتاب درسی مکتبخانه- چرکه.

 

کتابخانه - باستاقلیق. قیمتارا.

 

کتابخوان - باستاقچی.

 

کتابدار - باستاقلی.

 

کتابداری- باستاقچیلیق.

 

کتابفروش- باستاقچی.

 

کتابفروشی- باستاقچیلیق.

 

کمدین- قیزیقچی.

 

گالری- سرگی.

 

لف و نشر - سپمه دؤشورمه.

 

مترجم- چئویرن. آغداران.

 

مجسمه- آنیتداش. یوْنتو. قورچاق. یوْنماداش. یامقا.

 

مجلّه - درگی.

 

مخمّس- بئشلیک.

 

مستزاد- آرتیرما.

 

مسمّط- دوزمه.

 

مشاعره- قوشاقلاشما. باغلاشما.

 

مطبوعات- باسیملار. یاییملار.

 

ملمّع- ایکی دیللی.

 

منتقد- قینار. قینامسیق.

 

منتشر شدن- یاییلماق.

 

منتشر کردن- یایماق.

 

منظومه- قوشاقچا.

 

ناشر- یاییمچی.

 

نشیده- اوخونجالیق (شعر دلنشین).

 

نقاش- بنیزچی. سیرچی.

 

نقاشی- بنیزچیلیک.

 

نقرات- قایتالام.

 

نمایش - گؤستریش. گؤستریم. گؤرک. گؤرونتو. یاییم.

 

نمایش کمدی یک نفره - سؤیلنگه.

 

نمایشگاه - سرگی.

 

نمایشنامه - گؤستریم.

 

نمایشنامه نویس – گؤستریم یازان. گؤستریمچی.

 

نورپرداز- ایشیقچی. چکمه چی.

 

نورپردازی- ایشیقچیلیق. ایشیقلیق.

 

نویسندگی- یازیچیلیق.

 

نویسنده- یازیچی.

 

هجو - سیخاق.

 

هنر - اوزلوق. ایکا. اوْلجوم. اؤنر. اودون.

 

هنرپیشه- اوْینامان. اوْینایان. اؤنرلی.

 

هنرشناس- اؤنرچی. اؤنر تانیش.

 

هنرمند - اوزمانج. اوزلو. اؤنرلی. اؤنرمن. یارادان.

 

هنرمند تئاتر - یانسیدار.

 

هنرمند نقش اول – باش اوْیونچو.

 

هنرمندانه - اوزلوجا. اؤنرلیجه.

 

هنرمندی- اوزمانلیق. اؤنرلیک. اؤنرمنلیک.

 

هنرور- باجاریلی.

 

هنرهای زیبا - اینجه صنعت. بدیعی صنعت.

 

هنری- اوزلوقسال. بدیعی. گؤرکن. اؤنه ریش. یارادیق. یاسنی.