خوراسان ﺗورکلرین دیل و کولتورلری

زبان و فرهنگ ترکان خراسان

فهرست‌بندی موضوعی دیوان لغات الترک، حیوانات

+0 به یه ن



فهرست‌بندی موضوعی دیوان لغات الترک، حیوانات

1- چاغری : شاهین

۲- طوْغریل : پرنده چابک، طغر

۳- ییغان/یغان/یاغان : فیل

۴- توْنقا:ببر

۵- قاپلان: پلنگ

۶- ارسلان : شیر

۷- اوْپ: گاوی که در هنگام شخم در میان دو گاو قرار گیرد. (ترکی آرغویی)

۸- ایت: سگ، توله

۹- اۇس: کرکس

۱۰- آنگ: نام پرنده‌ای که با چربی آن دارو سازند

۱۱- ایرک: ماده گوسفند ۴ ساله

۱۲- اؤد: گاو (ترکی چگلی)


۱۳- اؤک: اسب ۴ ساله



۱۴- آماچ: دو گاو نر شخم زن



۱۵- اوْکۇز: گاو نر



۱۶- آذیق/آییق: خرس



۱۷- ایٛویق: آهوی بیابانی



۱۸- آتان: شتر اخته شده



۱۹- اۆبۆب/اۆبگۆک: هدهد



۲۰- آز/آس: سنجاب



۲۱- اؤیَز:  مگس (ترکی اوغوزی)



۲۲- آبا:  خرس ( ترکی قپچاقی)



۲۳- آنگیٛت: پرنده سرخ رنگ اردک مانند



۲۴- اَرکَچ: بز نر



۲۵- آذغیر/آیغیر: اسب نر



۲۶- اؤردک: اردک، مرغابی



۲۷- آرقون: اسب زاده شده از نر وحشی و مادیان اهلی



۲۸- اَشگَک، ائشیَک: الاغ



۲۹- تاقاغو: خروس



۳۰- اینگَک: گاو لاک پشت ماده



۳۱- اۇژلانگ: آفتاب پرست



۳۲- آرقار: بز ماده کوهی



۳۳- اوْغلاق: بزغاله



۳۴- آپلان: نوعی موش صحرایی



۳۵- آرغۇن: نوعی موش



۳۶- ایٛنگان : شتر ماده



۳۷- اۇلار: کبک



۳۸- ایگیش: اسب سرکش



۳۹- آسریٛ: پلنگ



۴۰- آرژو: شغال



۴۱- اَچکۆ: بز نر



۴۲- ایٛقیٛلاچ: اسب بلند راهور



۴۳- آلاوان: تمساح



۴۴- آذغیراق/آیغیراق: آهویی با گوشهای سفید و بدن سیاه



۴۵- اۆهی/اۆگی: جغد



۴۶- آلانگیر: نوعی ملخ



۴۷- سیٛپ: کره اسب دو ساله



۴۸- بیت: شپش



۴۹- قوْچ: قوچ



۵۰- قیٛل قۇش: پرنده ای همچون اردک



۵۱- قۇرت: کرم/گرگ



۵۲- پارس: یوزپلنگ



۵۳- کۆچۆت: اسب



۵۴- تئتئر: ماده شتر



۵۵- سۇغۇر: خرگوش صحرایی شبیه بزمچه



۵۶- سیٛغیٛر: گاو



۵۷- قاتیٛر: قاطر



۵۸- کَلَر: سوسمار



۵۹- بوْغاز: گاو



۶۰- تۆکۆز: اسب پیشانی سفید



۶۱- قۇتۇز: گاو وحشی



۶۲- توْرۇغ: اسب



۶۳- باراق: سگ پرمو



۶۴- بالیٛق: ماهی



۶۵- بۇلاق آت: اسب پهن پشت و کوتاه اندام



۶۶- چوْچۇق: بچه خوک



۶۷- چۇلیٛق: نوک‌دراز



۶۸- تیشَک: گوسفند ۳ ساله



۶۹- چیبَک: قرقی، باز شکاری



۷۰- چَتۆک:  گربه (اوغوزی)



۷۱- توْرۇم: بچه گربه



۷۲- تاذۇن/تایۇن: گوساله ، گاو ۲ ساله



۷۳- توْسۇن: کره اسب تربیت نشده



۷۴- چَکۆن: پچه خرگوش صحرایی



۷۵- قۇلۇن: کره اسب ۱ ساله



۷۶- کۆزَن: نوعی موش



۷۷- بیچین: میمون



۷۸- چاذان/چایان: عقرب



۷۹- لاچین: شاهین



۸۰- قوْلان: الاغ وحشی



۸۱- تۇربیٛ: گوساله



۸۲- کیرپی: خارپشت



۸۳- بوْغرا: شتر نر



۸۴- سۇنزیٛ: شپش



۸۵- قارغا: کلاغ



۸۶- قۇدغۇ: مگس، زنبور



۸۷- قاشغا: اسب و هر حیوان سفید سر



۸۸- بۆرگه: کک، شپش



۸۹- تیلکۆ: روباه



۹۰- توْقلیٛ: بره ۶ ماهه



۹۱- چافلیٛ: شاهین



۹۲- سیٛچغان: موش



۹۳- قۇزغۇن: کلاغ پرمو



۹۴- سۆگلین/سۆولین: قرقاول



۹۵- کۆمیچه: پشه



۹۶- بۇزاغو: گوساله



۹۷- تاقاغو: ماکیان



۹۸- کَلَگۆ: نوعی موش صحرایی



۹۹- چۇمالیٛ: مورچه (چگلی)



۱۰۰- کَپَلی: پروانه



۱۰۱- قاتقیٛچ:  نوعی عقرب (آرغویی)



۱۰۲- قۇشقاچ: گنجشک



۱۰۳- قۇندۇز: سگ آبی



۱۰۴- ساغلیٛق: گوسفند ماده، میش



۱۰۵- قۇرساق: گربه صحرایی، دله



۱۰۶- قیٛسراق: مادیان جوان



۱۰۷- قانچیٛق: سگ ماده



۱۰۸- کَکلیک: کبک



۱۰۹- مَردَک: بچه خرس



۱۱۰- تۇغریٛل: نوعی پرنده شکاری گوشتخوار



۱۱۱- سارسال: دله، نوعی راسو



۱۱۲- قامیٛچاق: غورباغک



۱۱۳- ساریٛچغا: ملخ



۱۱۴- قۇبۇرغا: جغد نر



۱۱۵- ساقیٛرقۇ: کنه



۱۱۶- چَکۆرگه: ملخ



۱۱۷- کؤسۆرگه: نوعی موش صحرایی



۱۱۸- کۆزکۆنی: حشره ای از نوع جُعَلها



۱۱۹- سیٛغیٛرچیٛق: تیهو



۱۲۰- قاریٛنچاق/قاریٛنچا:  مورچه (اوغوزی)



۱۲۱- مۇغۇزغاق: نوعی مگس شبیه زنبور (آرغویی)



۱۲۲- تَکۆزلیگ: اسب پیشانی سفید



۱۲۳- بالیٛقچیٛن: مرغ ماهی‌خوار



۱۲۴- بۇدۇرسیٛن: بلدرچین



۱۲۵- تاویٛشغان: خرگوش



۱۲۶- ساغیٛزغان: زغن، زاغ دشتی



۱۲۷- سیٛقیٛرقان: نوعی موش



۱۲۸- کؤشۆرگن: نوعی موش کور



۱۲۹- سۇندیٛلاچ: گنجشک صحرایی



۱۳۰- قاشغالاق: مرغ دریایی کوچکتر از اردک



۱۳۱- کۆزکۆنَک: پرنده شکاری شبیه چرغ



۱۳۲- ساندۇواچ: بلبل



۱۳۳- یۇند: اسب



۱۳۴- ییٛلان: مار



۱۳۵- یاملان: نوعی موش



۱۳۶- یارپۇز: راسو



۱۳۷- یاباقۇلاق: در گویش یماکی و یباکو نوعی جغد



۱۳۸- بوْذ/بوْی: نوعی پرنده، چرز



۱۳۹- کیش: سمور



۱۴۰- مۇش:  گربه (چگلی)



۱۴۱- چَتۆک:  گربه (اوغوزی)



۱۴۲- بؤگ: نوعی عنکبوت (ترکمنی)



۱۴۳- چیل:  کبک (اوغوزی)



۱۴۴- قوْن: گوسفند (آرغویی)



۱۴۵- بؤی/بؤگ: نوعی عنکبوت



۱۴۶- توْی/توْز: هوبره، نوعی پرنده



۱۴۷- قوْی: گوسفند



۱۴۸- یۇن‌قۇش: طاووس



۱۴۹- قاز: مرغابی



۱۵۰- نَک: تمساح



۱۵۱- کَییک/کَیلیگ: میمون آدم‌نما، نسناس



۱۵۲- کۆیه: بید، ساس



۱۵۳- تادۇن: گوساله ۱ ساله



۱۵۴- تۇریٛغا: نوعی گنجشک، قبره



۱۵۵- تایغان: تازی، سگ شکاری



۱۵۶- بوْیناق: نوعی وزغ



۱۵۷- ساندۇواچ: بلبل



۱۵۸- بایبایۇق: نوعی پرنده



۱۵۹- بی: مادیان



۱۶۰- شا: نوعی پرنده ابلق



۱۶۱- بوْتۇق: بچه شتر



۱۶۲- شۇتیٛ: هزارپا



۱۶۳- سَچه: گنجشک



۱۶۴- کئچی: بز



۱۶۵- بؤری: گرگ



۱۶۶- قاراقۇش: شاهین، عقاب



۱۶۷- قۇزیٛ: بره



۱۶۸- تَوَی/دَوه: شتر



۱۶۹- باقا: قورباغه



۱۷۰- مۆنگۆز باقا: لاک‌پشت



۱۷۱- بوْقا: گاو نر



۱۷۲- بۆکه: اژدها، مار بزرگ



۱۷۳- تَکه: آهو/بز نر



۱۷۴- تۆگه: گوساله ۲ ساله



۱۷۵- تۇرنا: درنا



۱۷۶- قوْردای: حواصیل، نوعی پرنده



۱۷۷- قوْمشوی: نوعی کنه



۱۷۸- قیٛرقۇی: قرقی



۱۷۹- چانچارغا: گنجشک



۱۸۰- کَسلینچو: وزغ



۱۸۱- تۇرۇمتای: نوعی پرنده شکاری



۱۸۲- توْنگۇز: خوک



۱۸۳- سینگَک: پشه



۱۸۴- توْنگا: ببر



۱۸۵- تَگینگ: سمور



۱۸۶- قاریٛنچا: مورچه (اوغوزی)



۱۸۷- یانگان: زاغ سر سفید



۱۸۸- یانگان: فیل



۱۸۹- سوْنگقۇر: سنقر



۱۹۰- قوْچنگار: قوچ



۱۹۱- یئنگَچ: خرچنگ



۱۹۲- تَنگَلقۆچ/ تَنگَلقۆن: زغن، غلیواچ



۱۹۳- پوْرسموق/پوْرسوق: پرسق، رودک



۱۹۴- بۇرسلان: ببر



۱۹۵- کؤکۆرچکۆن: کبوتر



۱۹۶- آیایارسقۇ: خفاش



۱۹۷- زانبیٛ: جیرجیرک  


قایناق : آراشدیرما : بوردا