خوراسان ﺗورکلرین دیل و کولتورلری

زبان و فرهنگ ترکان خراسان

نادیر تورکچه داش یازی سی

+0 به یه ن

نادیر تورکچه داش یازی سی

 

کتیبه نادری سنگ نوشته ای به زبان های ترکی در مدخل دربند ارغون شاه در کلات نادری٬

 ملک پدری نادر شاه افشار واقع در درگز خراسان، و پیش از آبادی دربند می باشد. اشعار به خط ترکی به سال ۱۱۵۵-۱۱۵۷بر روی صخره بزرگی حک شده است. ارتفاع کتیبه از سطح رودخانه ۱۵متر بوده دارای ۲۴بیت شعر ترکی است. اشعار متعلق به " گلبن افشار " از شاعران دربار نادر شاه افشار است. در باره وی معلومات گسترده ای وجود ندارد.

محتویات کتیبه

شعر در ستایش نادر است و با حمد خدا شروع می شود و با آوردن نام شاعر در بیت پایانیاتمام و کامل شده است. حکاک این کتیبه کم‌نظیر در تاریخ اسلامی و ترکی شناخته شده نیست.

 

ابتدا حمد خدای احد و فرد و قدیم

قادر لم یزل و عالم دانا و حکیم

 

او کی بو کون و مکانی یاراتوپ قدرتدن

او کی بو بحر و بری خلق ایدوب شوکتدن

 

ایکی عالمده اودور بنده لره یاور و یار

حکمتدن نور بنده لره هر آثار

 

خلق عالمی هامی محتاج دور او درگاهه

او وروب نور و ضیا کوکب و مهر ماهه

 

حمد حق دن سوره الدی قلم نور افشان

به ثنا گستری ختم رسل فخر جهان

 

بنی هاشم او احمد و محمود صفات

کیم خدادن اوله دایم که سلام و صلوات

 

آل اصحا بنه هم رحمت بسیار اوله

اله حق یاوری هر کیم اولاره یار اوله

 

حمد حق نعت نبی دن سوده با صدق زبان

فرض دور بنده لره مدح شهنشاه جهان

 

او شهنشاه فلک مرتبه چرخ سریر

شاه نادر که آدی تک او نا یوق مثل و نظیر

 

دیمک اولماز بو شهنشاه که اولا پیغمبر

یا مقرب ملکی دور اولوب از نوع بشر

 

لیک چون قدرت حق ظاهر ایووب بیش از بیش

نظر حق اونا هر کیمه دیمه حق دیمیش

 

نسبت ایله شرف و فخر اجاقتیمور

حسب ایله به جهان شاه شهان دور مشهور

 

مصطفی خلقت و عیسی دم و یوسف طلعت

بوعلی دانش و حاتم کف و لقمان حکمت

 

قابلیت له اونا وردی خداوند کریم

تاج و تخت شهی و عدل و کرم خلق عظیم

 

میر شرافت که دیم شاه شهان دور کامل

مرحمتدن اونون الطاف خدا دور شامل

 

اعتقادی بیویور اوشه پاکیزه نهاد

باقلیمیش صدق خداوند ایدر بو بیله یاد

 

ایله گرمز بیله دولت به سپاه و شمشیر

اوله بیلمز بیله اقبال به فضل و تدبیر

 

سن ویروب سن اونا بو سلطنت و تخت و سپاه

سن ویروب سن اونا تاج و کمر و فر و کلاه

 

دولتیم منکرینی سن ایله یک خوار و ذلیل

دشمنیم کورلوقینه یاور اول ای رب جلیل

 

چون که صدقی بیله دور حقنه از روی یقین

بو سبب دن اونا الطاف خدا اولدی معین

 

النی دوتدی خداوند جهان قدرت دن

کامیاب ایتدی اونی معدلت و شوکتدن

 

بخت و اقبال ایله هیچ کیم بیله اولمز باقی

گون کیمی دولتینه عالم روشن طاقی

 

شاخ گل نشو و نما بولسه نم فیضدن

که بو اشعار اولوب مدح سرا " گلبن " دن

منبع : کلات نادری، محمد رضا خسروی، انتشارات آستان قدس رضوی ۱۳۶۷