نام ترکی گوسفند در سنین مختلف
نام و اصطلاحات دامی گوسفند و روش تشخیص انواع گوشت گوسفندی :
قویون : گوسفند ماده ای که زایمان کرده باشد گوسفند ماده ( میش) می گویند. گوشت میش و دام های مسن تر دارای غضروف هایی به رنگ سفید متمایل به زرد می باشد. رنگ آن نسبت به گوشت برّه کمی تفاوت دارد.
کورپه یا املیک : نوزاد یا بره شیرخوار گوسفند و گوشت بره (به خصوص برّه شیری) لطیف ترین و گرانترین نوع گوشت گوسفندی است.
قوزو ( برّه ) : گوسفند نابالغ بالغ نشده باشد را که هنوز زایمان نکرده باشد. گوشت برّه های جوان و دام های تازه به بلوغ رسیده، دارای غضروف هایی به رنگ سفید متمایل به آبی تا سفید متمایل به سبز هست.
گوسفند بالغ را شیشه ی می نامند. ( با توجه به اینکه در ترکی خراسان حرف " ک " در آخر کلمه به " ی " تبدیل می شود، شیشک بصورت شیشه ی تلفظ می گردد ).
ارکک شیشه ی (شیشک) : گوسفند نر بالغ یکساله ارکک شیشه ی گویند. گوشت شیشک لطیف تر از گوشت میش هست.
قوچ : معمولا گوسفند نر بزرگ سه ساله که کاملاً بالغ شده است، قوچ می گویند. گوشت قوچ مقوی است و برای جوانان مفید است. البته کمی خشن تر از گوشت شیشک است.
اوگج : گوسفند نر چهار ساله
بورمانج : گوسفند عقیم شده جهت پرواربندی
ازمان : گوسفند نر پرواری چندین ساله.
توخلو (توخلی) : بره علف خوار.
کوره : گوسفندی که گوش هایی کوتاه دارد.
ترکان خراسان به بزی که زایمان نکرده باشد اوغلاق (بزغاله) گویند.
گئچی : به بز بالغ ماده که زایمان کرده باشد. گوشت بز کمی پر رنگ تر از گوشت میش است. گوشت های میش و بز دارای گوشتی سفت و دیر پز هستند. گوشت میش را قصاب ها با نام گوشت تعاونی می شناسند.
تکه : بز نر بالغ
بنابراین نحوهی تشخیص گوشتهای میش و بز پیر از گوشت گوسفند : میش به مراتب لاغر است، گوشت آن تیره رنگ بوده، دارای ران لاغر و چربی زرد رنگ است.
نشان خاص تشخیص گوشت بز پیر از گوشت گوسفند نیز تیره بودن آن و شکل مخروطی و کشیده ران است؛ گوشت بز اگر خوب باشد، تفاوتی با گوشت شیشک (گوشت مرغوب گوسفندی) دارد. طبع گوشت بز سرد و گوشت گوسفند گرم است
دووار ساغان یئر (قویون ساغیلان یئر) : جایگاهی که شیر گوسفندان را می دوشند.
خلمه : به گله بزغاله و بره های شیرخواره خلمه می گویند. زنان بعد از دوشیدن گله گوسفندان مقداری شیر ته پستان گوسفند نگاه می داشتند برای خلمه ها.
بئری (دووار بئری): به محل دوشیدن گله گوسفندان بئری هم می گویند.
یاتاق : محل خوابیدن و استراحت گوسفندان در صحرا را یاتاق می گویند.