ریشه واژه آروات Arvat - Arvad

ریشه واژه آروات Arvat  که برخی به غلط آن را ریشه گرفته از واژه عربی عورت  یعنی شرمگاه و جاهایی که باید پوشیده شود میدانند

در کتاب دیل دنیز  نوشته اسماعیل هادی چنین آمده است

در منابع قدیم این واژه چندان به چشم نمیخورد

در ترکی قدیم " آوورتا" به معنی دایه ، مادر رضاعی( دیوان) آمده است

از سوی دیگر "اوراقوت" به معنی زن( دیوان) آمده است

کلاوزن  قوت را یک پسوند مشکوک میداند( در اینجا و در کلمات مشکوک دیگری مثل آلپاقوت) و میگوید " اوراقوت" = زن در دوره معنی ظاهر شده ولی در ان دوره بسیار رایج بوده ، بعدا جای خود را به ائوچی( خانه دار) و ترکیب اوزون تونلوق ( اوزون دونلو) دامن دراز  ، به اعتبار ان که زنها لباس دراز به تن میکرده اند، داد

سپس ائش لر ( همسران) جایگزین آن شده اند،

در جغتایی اوراقچی به معنی زن(سن) آمده است ، شاید با اوراقوت ارتباط داشته باشد

سپس خاتون و کلمه عربی عورت پیدا شد! ولیکن در برخی منابع قدیمی به جای عین "عاورات" به صورت" آورات" ذکر شده است که محرف همان اوراقوت است

چنان که "اوراقوت" را "اوراووت" نیز نوشته اند ( کلاو)

پس صحیح است که آروات را محرف از اوراقوت بدانیم  و شباهت ان با عورت ظاهری است و این دو کلمه کاربرد بسیار متفاوتی دارند

چنان چه هنوز هم در روستاهای قره داغ کلمه اروود به کار میرود.

به هر حال

اوراقوت- اوراووت- اوروات- آرواد – آرواد گردیده است

در اتیمولوژی بعید نیست که اوراقوت از فعل اورماق باشد

فعل مزبور که تبدیل به وورماق ( نگاه ) شده است ) امروزه دو معنی دارد

1-    فرو نهادن چیزی

2-    زدن، نواختن ، ضربه زدن ( کلاو)

که در واقع فرونهادن ضربه است، که به صورت فرعی و مجازی است که کلمه امروزی به معنی وورماق یعنی ضربه زدن به معنی فرو نهادن ضربه است

پس کلمه اوراقوت هم به معنی فرو گذاردن( در اینجا وضع حمل، زایندگی، زایا  و ...) است

همانطور که از همان بن در مفهوم " اوری" ( تر،قد ) به معنی فرزند ذکور، پسر( کلاو) آمده است ، علی القاعده " اوریق" ، " اوری" شده است و از همان است " اوروق"(نگا) به معنی نسل و تبار ، بعید نیست این فعل با فعل امروزی اوره مک به معنی تکثیر یافتن ، زیادشدن، ولد کردن( نگاه) ارتباط داشته باشد و هردو یک کلمه با دو تلفظ باشند

 

منابع: ( دیوان) دیوان لغات ترک کاشغری

(کلاو) فرهنگ اتیمولوژیک ترکی ماقبل قرن سیزدهم نوشته جرارد کلاوزن چاپ آکسفورد

An etymological dictionary of  prethirteenth century Of Turkishoxford -1972

(سن) سنگلاخ ، نوشته میرزا مهدی خان استرآبادی

(تر،قد) = ترکی قدیم، کلماتی که دیگر زیاد رایج نیستند .

(نگا) نگاه کنید به .

منبع :تاریخ، فولکور تورکان : اینجا