خوراسان ﺗورکلرین دیل و کولتورلری

زبان و فرهنگ ترکان خراسان

گفت و گوی عصر اترک با مولفی بومی از خراسان شمالی

+0 به یه ن

از یاداشت لالایی ها مادر تا تالیف تمثیل و مثل ترکی خراسان/کتابی که تحسین اساتید ترک زبان دنیا را برانگیخت

کتاب تمثیل و مثل ترکی خراسانی در دانشگاه ها و توسط اساتید مورد نقد و بررسی قرار گرفته است و تاکنون (در کمتر از شش ماه ) بیش از 15 مقاله علمی تحسین برانگیز در سطح بین الملل توسط اساتید دانشگاه ها و تورکولوژیست های ایران، کشورهای آذربایجان، ترکیه، عراق و ... نوشته شده است.

به گزارش عصر اترک، اسماعیل سالاریان، زاده سال 1334 در روستای گریوان از توابع شهرستان بجنورد است، او که دوره دبیرستان خود را در رشته ریاضی در بجنورد و تحصیلات عالیه اش را در دانشگاه فردوسی مشهد در رشته مهندسی برق و الکترونیک گذراند از سال 1358 تا 1363 در آموزش و پرورش شهرستان بجنورد در کسوت معلمی خدمت کرد، او از سال 1365 تا 1394 نیز به عنوان کارشناس و مربی آموزش علمی کاربردی مخابرات خراسان فعالیت داشت و در سال 94 نیز بازنشست شد.

یکی از دل مشغولی های اسماعیل سالاریان در دوران تحصیلش در دبیرستان، گوش کردن به لالایی های مادر بود که برای نوه های کوچکش می خواند و یا اینکه او به مثل ها و داستان های ترکی مادر و پدر خود و یا بزرگان ترک خراسان شمالی گوش و آنها را حفظ و یادداشت می کرد.

او پس از فراغت از تحصیل در کنار فعالیت های اجتماعی خود، بخشی از ساعات زندگی روزانه اش را صرف تالیف مقالات علمی و ترجمه کتب در زمینه مهندسی برق و مخابرات می کرد.

همچنین او از اوایل انقلاب اسلامی ( دهه شصت ) که فضای باز و آزادتری برای خواندن و نوشتن زبان های مادری بوجود آمد تاکنون انرژی خود را برای تحقیق، تدوین زبان، ادبیات و فرهنگ ترکی صرف کرد که سرانجام آنها، تالیف اولین کتابش با نام تمثیل و مثل ترکی خراسان در سال جاری شد.

حال پایگاه خبری تحلیلی عصر اترک به مناسبت هفته کتاب و کتابخوانی با اسماعیل سالاریان نویسنده بومی و مولف کتاب تمثیل و مثل ترکی خراسان گفت و گویی را انجام داده است که او در این گفت و گو برای علاقمندان درباره چگونگی تدوین و گردآوری این کتاب همچنین انتخاب دلیل این موضوع را تشریح می کند.

  آقای سالاریان کتاب تمثیل و مثل ترکی خراسان چندمین کتاب تالیف شده شما است و این کتاب را در چه سالی منتشر کردید؟

اولین کتاب چاپ شده ام کتاب تمثیل و مثل ترکی خراسان است که در سال جاری چاپ شده و در مرداد ماه امسال در سالن حافظ بجنورد نیز رونمایی شد.

 در حال حاضر نیز کتابی دیگر از بنده با عنوان نگاهی به زبان و ادبیات ترکی خراسانی در حال ویراستاری است که ان شاء الله تا پایان سال چاپ خواهد شد.

همچنین تحقیقاتی بر روی کتب خطی ترکی قدیمی خراسان نیز انجام داده ام که ان شاء الله به زودی زیر چاپ خواهد رفت.

 

درباره کتاب تمثیل و مثل ترکی همچنین کتاب نگاهی به زبان و ادبیات ترکی خراسانی توضیح دهید که چرا این موضوعات را انتخاب کردید؟

هر قوم و ملتی به درجه فهم، ذوق، سلیقه و تاریخ خویش ضرب المثل هایی دارند، ترکان خراسان هم یکی از پیشگامان این رشته بودند، متاسفانه بخش زیادی از این ضرب المثل ها در اثر کم توجهی و سهل انگاری به رشته تحریر در نیامده اند و در نتیجه قسمت مهمی از آنها به طور کلی از خاطره ها فراموش و محو شده اند و بقیه نیز سینه به سینه و به طور شفاهی به نسل حاضر رسیده که به صورت جامع نوشته و مدون نشده اند، بنابراین درصدد برآمدم که لااقل ضرب المثل های ترکی رایج و متداول زادگاهم همچنین آنچه را که از بزرگان و اشخاص محلی شنیده ام، یادداشت و با نمونه هایی از ضرب المثل ترکی دیگر شهرستان های خراسان را بر اساس حروف الفبا تنظیم و تدوین کنم.

اما در باره اهداف نگارش کتاب نگاهی به زبان و ادبیات ترکی خراسان باید بگوییم که با توجه به اینکه شعرای ترکی قدیم و معاصر خراسان گمنام مانده بودند و این موضوع باعث شده بود که مردم ترک این خطه بزرگترین شعرای خود را نشناسند. همچنین آثاری که در جمهوری های آذربایجان، ترکیه و حتی ایران درباره زبان و ادبیات ترکان خراسان نوشته می شدند، صرف نظر از پاره ای مسائل که خیلی کلی هستند و بنا به ضرورت موضوع، اندک اشاراتی به اشعار برخی شاعران ترک خراسانی می کردند که استخراج مطالب مربوط به ترکان خراسان برای اغلب خوانندگان ممکن نبود و یا لااقل به این راحتی امکان پذیر نمی شد و این دلایل بنده را ترغیب به تالیف این کتاب کرد.

 

چه مدت زمان برای تالیفات آنها صرف کردید؟

بنده از همان دوران جوانی یعنی بیش از سی سال است که در زمینه زبان و ادبیات و فرهنگ ترکان خراسان کار تحقیق، تدوین، نگارش و ترجمه را انجام می دهم که این کار همچنان ادامه دارد.

 

برای جمع آوری اطلاعات کتاب تمثیل و مثل ترکی از چه منابعی و از چه کسانی کمک گرفتید، به طور کلی آیا در این زمینه منابع دست اولی وجود داشت تا به آنها مراجعه کنید؟

آنچه را که از پدر، مادر و دیگر بزرگان ترک شنیده بودیم را همراه با مثل هایی که از دیگر شهرهای خراسان در طول چندین سال به طور علمی و میدانی گردآوری کرده بودم را پس از ترجمه و توضیح، آنها را به ترتیب الفبایی مرتب و مجموعه مثل ها را به صورت کتاب چاپ کردم.

 

تالیفات این آثار چه بازخوردهایی داشتند؟ آیا دو اثر نام برده شده، می توانند مرجعی برای پژوهش آیندگان باشد؟

کتاب تمثیل و مثل ترکی خراسانی در دانشگاه ها و توسط اساتید مورد نقد و بررسی قرار گرفته است و تاکنون ( در کمتر از شش ماه ) بیش از 15 مقاله علمی تحسین برانگیز در سطح بین الملل توسط اساتید دانشگاه ها و تورکولوژیست های ایران، کشورهای آذربایجان، ترکیه، عراق و ... نوشته شده است.

این اتفاق خوب باعث شناخته شدن زبان و ابیات و فرهنگ ترکی خراسان در اقصی نقاط جهان شده است و این کتاب محققان را تشویق می کند که درباره این موضوع به کاوش بپردازند.

 

 برای آینده چه برنامه ای برای تالیفات جدیدتر خود دارید؟

تصحیح کتب خطی ترکی خراسانی و فرهنگ ترک های خراسان، همچنین ارائه آن به عموم ترکان به خصوص ترک های خراسان.

 

آیا تاکنون برای تالیفات جدید سفارش نیز داشته اید، در این باره توضیح دهید؟

از حدود پنج سال قبل کار بر روی دیوان خطی ترکی مظلوم از ترکان سبزوار را شروع کرده ام، اما به دلایلی ناتمام ماند، اما اخیرا برای ویراستاری آماده شده است.

دیوان خطی دیگر، دیوان مجنون از شاعران ترک از زوارم شیروان را در نظرگرفته ام که این کتاب در اختیار نوه شاعر است که در حال پی گیری و کسب اجازه از او هستم. انتهای پیام/

منبع :

http://atraknews.com/new.aspx?id=461779

سرویس فرهنگی | کد خبر: ۴۶۱۷۷۹

تاریخ انتشار: ۱۳۹۵/۰۸/۲۴ -  ۰۵:۴۳:۰۳

توضیح : کتاب درخواستی شما در سراسر ایران و جهان با پست ارسال می شود. برای این منظور در لینک های زیر پیام بگذارید:

salariyan.blogfa.com

salariyan@yahoo.com

http://salariyan.arzublog.com/

تلفن پیامک و تلگرام :  0915976606