خوراسان ﺗورکلرین دیل و کولتورلری

زبان و فرهنگ ترکان خراسان

روز ملی شعر و ادب ایران

+0 به یه ن

روز ملی شعر و ادب ایران

"روز ملی شعر و ادب ایران "

                           که به " روز شعر و ادب فارسی " تبدیل شد !

حسن راشدی:

        روز 27 شهریور سال 1367 ، روز خاموشی استاد شهریار، شهریار سخن آذربایجان است. شاعری که شعر ترکی " حیدر بابایه سلام " اش به نوشته بسیاری از مطبوعات (روزنامه " ایران " شنبه 21 شهریور 1383 شماره 2909) به بیش از 90 زبان زنده دنیا ترجمه شده است، و از این منظر است که استاد شهریار شناخته شده ترین شاعر  آذربایجانی در دنیا بخصوص در بین کشورهای ترک زبان است .

در سال 1381 به پیشنهاد نماینده آذربایجانی مجلس شورای اسلامی و تصویب شورای انقلاب فرهنگی، به پاس گرامی داشت یاد و خاطره استاد شهریار و تحکیم مودّت و دوستی بین اقشار مختلف جامعه، روز بیست و هفتم شهریور ماه، " روز ملّی شعر و ادب ایران "  نامگذاری شد .

انتخاب چنین روزی به این نام هم بی دلیل نبود، چرا که اشعار فارسی شهریار چون، " علی ای همای رحمت تو چه آیتی خدا را "، "آمدی جانم به قربانت ولی حالا چرا "، " ای وای مادرم "، " پیام به انیشتین "و دیگر اشعار استاد به عنوان شاعر معاصر، مشهور خاص و عامّ، و خود وی مورد احترام قریب باتفاق جامعه ایران با زبانها و فرهنگ های گوناگون بود .

این نامگذاری بجا، استاد شهریار را به سمبل دوستی و اخوت بین ملل و اقوام کشور بخصوص به عنوان نماد و نماینده بارز ادب و فرهنگ ترکی آذربایجانی و فارسی کشور که سخنگویان این دو زبان اکثریت جمعیت کشور را تشکیل میدادند تبدیل کرد.

از طرفی شهریار، با اشعار ترکی اش، بخصوص با منظومه " حیدر بابایه سلام " اش به محبوب ترین شاعر آذربایجانی و مشهورترین آن در جهان تبدیل شده بود که منظومه " حیدر بابا" به عنوان شاهکار ادبی کم نظیر ،  توجه ادب دوستان دنیا را به خود جلب کرده و در اکثر دانشگاه های جهان از جمله دانشگاه " کلمبیا " در ایالات متحده آمریکا مورد بحث رساله دکترا قرار گرفته بود (روزنامه " ایران " شنبه 21 شهریور 1383 شماره ۲۹۰۹) .

این اتفاق خوب یعنی نامیدن روز 27 شهریور به نام " روز ملّی شعر و ادب ایران" با استقبال اکثریت جامعه چند زبانی و چند فرهنگی ایران مواجه گردید.

لاکن چند صباحی از این تصویب نگذشته بود که صداهای مخالف و آنهایی که ایران را مساوی فارس می دانستند بلند شد و زبان به اعتراض گشودند، چرا که شاعری که روز وفات او به عنوان " روز ملّی شعر و ادب ایران " نامیده شده بود شاعری بود که علاوه بر دیوان سه جلدی و قطورش که به زبان فارسی سروده بود و مشهورترین شاعر معاصر در بین اقشار مختلف جامعه ایران از فارس و غیر فارس بود، دیوان کوچکی هم داشت که به زبان مادری اش یعنی به زبان ترکی آذربایجانی که نزدیک به نصف جمعیت کشور به آن زبان صحبت می کردند سروده بود و اتفاقاً در بین این دیوان کوچکش هم منظومه حیدر بابایش جهانی شده بود، یعنی شهریار جهانی شده بود با حیدر بابایش !

گناه بزرگ شهریار هم همین بود؛ جهانی شدن شهریار با سروده غیر فارسی اش مورد خشم و غضب شوونیسم شده بود. از نظر شوونیسم کسی حق سرودن اشعار غیر فارسی در ایران ندارد؛ اگر هم اشعار غیر فارسی بسراید حقّ مشهور شدن در ایران و جهان ندارد؛ و شهریار هم دچار چنین خشمی شد !

اما مخالفان پرده دری و جسارت را به بینهایت رساندند و چیزهایی سخیف زیادی گفتند و حتی جسارت به خرج داده  کاریکاتور استاد شهریار را کشیدند !!

اما کسانی در انتخاب این روز  سخن از ترس از پان ترکیسم و قومیت گرایی می زدند ، که خود سخت گرفتار افکار پان فارسیستی نژادپرستانه  و شوونیسم بودند؛ چه، همه امکانات کشور از آموزش ابتدایی تا دانشگاه، از رادیو – تلویزیون گرفته تا مطبوعات و سینما و تئاتر  و غیره همه در اختیار زبان فارسی بود و بقیه زبانها با کثرت سخنگویان شان تقریباً هیچگونه حضوری در این رسانه ها در کشور نداشتند، پس اینها از کدام پان و از کدام قومیت گرایی سخن می گفتند ؛ اینها حتی کمترین حقوق مدنی هم به غیر فارس زبانان بخصوص ترکان قائل نبودند ، به قول معروف پیش میگرفتند تا پس نیفتند !

گویی در کشور فقط فارس زبانان صاحب کشورند و زبان فارسی هم مقدس و آسمانی است و بقیه مردم بیگانه و زبانشان هم لعنت شده و هیچگونه حقوق مدنی هم در این کشور ندارند و هر کسی هم در زبان دیگری جز فارسی اشعاری داشته باشد باید لعین باشد!

و در نهایت تمامیت خواهان افکار خودرا به کرسی نشاندند و " روز ملّی شعر و ادب ایران " را به " روز شعر و ادب فارسی "  تبدیل کردند که مبادا غیر فارس زبانان ایران هم برای خود و زبان خود در ایران جایگاهی را تصور کنند !

و فقط یک سال در تقویم ها 27 شهریور « روز ملی شعر و ادب ایران » نام گرفت و از آن سال به بعد همه ساله در 27 شهریور افرادی در رادیو و تلویزیون ظاهر می شوند و از اشعار فارسی شهریار صحبت می کنند و تحلیل ها می دهند که انگار شهریار فقط به زبان فارسی شعر سروده است و شعر ترکی او به 90 زبان زنده دنیا ترجمه نشده است !

منبع : کانال یوردداش

https://telegram.me/yurddash