خوراسان ﺗورکلرین دیل و کولتورلری

زبان و فرهنگ ترکان خراسان

کریم میر علی سبزواری

+0 به یه ن

مثنوی یوسف زلیخا اثر کریم میر علی سبزواری

اسماعیل سالاریان

13/ 02/ 97 

اولو تانری آیدیلا

کریم میرعلی اصلن سبزوارلی "مظلوم" تخلص ائدیب اوندان بیر اوزون ال یازما مثنوی "یوسف – زلیخا" آدلانان بیزه یادگار قالیب. شاعر بو حکایه نی قورآندان الهام آلیب و خوراسان تورکچه سینده نظم ائدمیشدیر. شاعر اۆزونو و هدف نی بوجور تانیتدیریر:

منم مظلوم، اصلیم سبزواری

غریب یئرلرده دؤشدیم روزگاری

آدیم کریم دور، اصلیم شریفدور

گرچه مظلومم، طبعیم ظریفدور

بو مثنوی، نوایی و فضولی نین تورکچه دیوان لارنین کولکه سی حساب اولور، شاعر، چوخلو ماجرالاردا، فضولی نین لیلی مجنون نی تکین بیر پارا غزلر بیان ائدیر. نئچه غزلر ده، نظامی نین خسرو شیرین دن و آشیق پاشانین غریب نامه سین دن الهام آلیب دیر. شاعر تورکلرین شجاعت، کمال، گؤزل لیکی نی و خوراسان اؤلکه سینی ده بو اثرده سئوویر. شاعر دئییر گل مظلوم :

بیان قیل قصّه -ی یوسف زلیخا

بیله کی بویوروبدور حق نعالی

مینگ ایل -و یۆز سکسن بئش کئچَندن

محمد مصطفی (ص) ‌نینگ هجرتیندن

**

غرض بو نسخه هم یادگارلیق ایدی

بو غمگین کونکلمه دلدارلیق ایدی.

هر کیم اوخوسون دلشاد اولسون

بو مظلوم مهرعلی نی یاد قېلسون.

**

نیچه ایل سون گئدوب "زوریمی" گوردیم

منگه یاخشی گلدی اونده اتوردیم

خوش اول زورییم، خوش اول آبِ هواسی

اِرَم سیریندن آرتوق دور صفاسی

یئر اؤزینده بهشت-ی عنبرین دور

اونین محبوب لری نه نازنین دور

قَمر تک یوزلری هامو منوّر

گول ایسیندن دماغ اولموش معطّر

نه یاخشی خوش هوا -و خوش صفادور

بهشت تک نه عجایب دلگشا دور

خدای ساخله سه اونی هر بلادن

نگهدار اوله، هر قحط –و قَلادن

**

سونرا استرخی اولدی منه امکان

هواسی یئگرک از مُلکِ صفاهان

اونون خلقی نه یاخشی مهربان دور

گوئیا کی مرهم آرام جان دور

سوی شارشاری، واردور آبِ کوثر

شیرین دور، تازه -و قندِ مکّرر

اونینگ حور -و پری سی، هامو مقبول

بیله شیرین زبان، خندان -و معقول

نه یاخشی واردیلر اتراک صادق

طبیب -و مهربان، یاخشی حاذق

هامو مومن دیلار دیندارِ صالح

شیرین دیل -و خوش گفتارِ مالح

الهی تا اولا اولدوزله سبّار

اونیگ خلقی اولا بو طرزه طیّار

اولاری ساخله سون حق هر بلادن

خصوصا ز شرّ-ی خلق-ی بد گُماندن

**

توضیح 1 : مثنوی یوسف – زلیخا (به ترکی خراسان) اخیرا به کوشش و باز خوانی نسخه خطی توسط اسماعیل سالاریان با مقدمه و نظارت فنی دکتر ح.م صدیق توسط انشارات تکدرخت تهران منتشر شده است.

توضیح 2 : زوریم یا زوراویوم که امروزه زوارم به معنای«دره بهشت» می خوانند، در ٢٨ کیلومتری جنوب غربی شهرستان شیروان واقع شده است.

توضیح 3 : روستای زیبا استرخی در ۲۸ کیلومتری جنوب شهر شیروان قرار دارد، آیشاری بنام "شارشاری" به ارتفاع ۲۰ متر دارد که؛ هر بیننده‌ای را مجذوب خود می‌کند.

پایان