آنادیلی مسئله سی قورآندا

دیل مسأله‏ سی هر انسانین و هر قوومون بیرینجی حق‏لریندن ساییلی یر. انسانی حیواندان آییران باشلیجا بیر عامل ایسه همین دیل‏دیر. اسلامی ایناملاردا قورآن تانری تعالانین سؤزودور و اونون بشره یازدیغی برنامه‏ سی‏دیر و بشره گرک اولان هر بیر مطلب اوندا واردیر.

قومیّت‏لر و طایفالار مسأله سئ :

       دیل مسأله‏ سیندن اؤنجه قورآندا قومیّت‏لر و طایفالار مسأله‏ینه بیر باخیشیمیز اولاجاق‏دیر : قورآندا تانری تعالانین دیلیندن یازیر(1) :

= { ای انسانلار بیز سیزی بیر کیشی و بیر قادیندان یاراتدیق سونرا سیزی طایفا – طایفا و شعبه – شعبه قیلدیق بونونلا دا ایسته‏ دیک بیری – بیرینیزی تانیاسینیز. آللاه یانیندا سیزین عزتلینیز ان تقوالی‏لارینیزدیر.... ( حجرات – ۱۳)}

        بو آیتدن بئله آنلاشیلیر کی انسانلارین مختلف طایفالارا و قبیله‏ لره بؤلونمک‏لری تانری تعالانین امری و اونون الی ایله اولموشدور بو طایفالاردان ایسه هئچ بیری او بیریسیندن اوستون اولماییبدیر. بو آیتده طایفالارین هامیسینا بیر گؤز ایله باخیلیبدیر و هامیسیندان ایسته ‏نیلیبدیر کی باشقالارینی تانیماغا سعی گؤسترسینلر.

تانری تعالانین یانیندا ایسه دگرلی اولماق و اؤنملی ساییلماق طایفادان و قبیله‏ دن آسیلی اولمایاراق هر انسانین تقواسینا باغلی ‏دیر و تقوانین معناسی دا پیس ایش‏لردن اوزاق گزمک‏دیر.

دیل‏لرین و سویلارین مختلف اولماسی :

        قورآنی واراقلایارکن روم سوره‏ سینین ۲2 –  جی آیه‏ سینده اوخویوروق(2) :

{" و اونون ( تانری تعالانین) آیت‏لریندن گؤیلرین و یئرین یاراتماسی و دیل‏لرین و بویالارین مختلف اولماسی‏دیر اوندا بیلن‏لره نشانه‏ لر وار. (روم - 22)} 

        یوخاریدا گتیردیگیمیز آیتده ایسه بیرینجی اهمیت گؤی‏لرین و یئرین یارانماسی، ایکینجی دیل‏لرین و اوچونجو سویلارین مختلف اولماسینین‏دیر. بو مختلف اولماقدا ایسه سیررلر وار و بو سیررلری عالیم‏لر بیلر و عالیم‏لر اوندان سؤزلر دوشونرلر.

قرآن عرب دیلینده اولدوغو :

        الشعراء سوره‏ سینین ۱۹۶ - جی آیه‏ سینده قورآنین دیلی حاقیندا دانیشیلیر و اونون (3):

{بیر دورو عرب دیلینده اولدوغو قئید اولوناراق نئچه آیه سونرا بئله دئییلیر :  

{اگر اونو عرب‏دن باشقا بیر دیلده گؤندرسه ‏ایدیک و سن ده اونو اونلارا اوخوسایدین هئچ بیری اینانیب مؤمن اولمازدیلار ( شعراء - 198و  ۱۹۹ )}

بو اونو گؤستریر کی قورآن یالنیز عرب‏لرین ایچینده نازل اولدوغونا گؤره عرب دیلینده ‏دیر و آیدین‏دیر کی همین کتاب توتالیم تورک‏لرین ایچینده نازل اولسایدی تورک دیلینده اولاجاق ایدی و باشقا بیر ملّت‏لره باشقا دیل‏لرده اولمالی ایدی و بو جهتدن عرب دیلینین باشقا دیل‏لره و عرب قوومونون باشقا قووملارا هئچ بیر اوستونلوگو یوخدور و اوستونلوک آنجاق قورآنین‏دیر و اوندا گلن سؤزلرین .

همین معنانی باشقا بیر فورمادا بیان ائدن آیریجا بیر آیت فصّلت سوره‏ سینین ۴۴ – جو آیه‏ سی‏دیر(5) :

بو قورآنی عجم دیلینده قیلسایدیق نیه آیت‏لری آیدینلاشماییبدیر؟ دئیه ‏ردیلر. عرب دیللی‏لره عجم دیللی قورآن اولارمی؟ ....}

        ابراهیم سوره ‏سینین ۴ - جو آیه‏ سینده همین مسأله گئنیش بیر سویّه‏ ده آچیلیبدیر (6):

{ بیز هئچ پیغمبری طایفاسینین دیلیندن باشقا بیر دیلده گؤندرمه‏ دیک ....}

بو آیه‏ ده اشاره اولدوغو کیمی مسأله ‏یه گئنیش باخیلیبدیر و دئمک آللاهین پیغمبرلری هر قووم و هر طایفایا گئدرکن اونلارین اؤز دیل‏لری ایله دانیشیبلار و ائله اونلارین اؤزلریندن اولوبلار .

        یوخاریدا گتیردیگیمیز، قورآنین دیل حاقّیندا اولان نئچه آیه ‏سینین شرحی ‏ایدی همین مسأله حدیث‏لرده چوخ گئنیش آچیلیبدیر. آنجاق سؤزوموز چوخ اوزانماسین دئیه بو مقدارا قناعت ائدیریک و بونو خاطرلادیریق کی هر قوومون و هر ائلین اؤز دیلینده یازیب - اوخوماسی هله بین‏الملل قانونلار قالسین تانری تعالا طرفیندن اونا وئریلن آیدین بیر حق‏دیر و بو حقّین قارشیندا دایانانلار آللاهین آیت‏لرینه منکر اولاراق یوللارین کفره دوغرو اگیبلر(7) :

{آللاهینیزین هانسی آیت‏لرین دانیرسینیز؟ – رحمان سوره‏ سی- 13}

        ایندی ایران جامعه‏ینده معلم‏چی‏لیک پیغمبرلیک ایش‏لریندن ساییلیر و یوخاریدا گلدیگی کیمی هئچ پیغمبر اؤز طایفاسی‏ایله باشقا بیر دیلده دانیشماییبدیر آنجاق نه‏ دنسه بو پیغمبرلر (معلم‏لر) ایرانین تکجه فارس دیللی اوشاقلاری‏ایله اؤز دیل‏لرینده دانیشیرلار و باشقا اوشاقلار بو آللاه وئرن نعمتدن محروم قالیبلار؟ انشاللاه قورآن آیه ‏لرینه عمل اولوناراق اونلار دا اؤز حق‏لرینه چاتسینلار.

ترجمه فارسی :

اشاره : یکی از نعمت های بزرگ الهی، تعلیم « بیان » به آدمی است(8) (و به او بیان آموخت ) و انسان از رهگذر « زبان » به اهداف و مقاصد گوناگون دست می یابد، از سوی دیگر، خداوند انسان ها را از نژادها و گروه های مختلف آفرید، تا از یکدیگر باز شناخته شوند.

و نیز خداوند برای هدایت هر قوم و امّتی، پیامبری فرستاد و هر یک از پیامبران به زبان امّت و مردم زمان خویش آشنا بودند و بزبان قوم خود سخن می گفتند، این امر به عنوان یک قاعده عام و کلی است که خداوند هر پیامبری را به زبان قومش فرستاد، به طور طبیعی اگر پیامبر اسلام زبانی غیر از زبان عربی می داشت، قرآن نیز به زبان غیر عربی نازل می شد.

مسله زبان مادری در قرآن :

مسله زبان اولین حق انسانی هر فرد و عامل اصلی تفاوت انسان از حیوان می باشد. از اعتقادات اسلامی ما قرآن، سخن خداوند تبارک و تعالی است و آنچه برای سعادت انسان لازم است در قرآن آمده است.

بهتر است قبل از مسئله زبان، به مسئله قومیت ها و طایفه ها را در قرآن نظری اندازیم. در قرآن از زبان خداوند نوشته شده است (2) :

{ اى مردم ما شما را از مرد و زنى آفریدیم و شما را ملت ملت و قبیله قبیله گردانیدیم تا با یکدیگر شناسایى متقابل حاصل کنید در حقیقت ارجمندترین شما نزد خدا پرهیزگارترین شماست. بى‏تردید خداوند داناى آگاه است (حجرات – ۱۳)}

از این آیه چنین بر می اید که تقسیم انسان ها به طایفه ها و قبیله ها و اقوام مختلف با زبانها مختلف به امر خدا و بدست او بوده است. هیچ یک بر دیگری برتری ندارند و بین هیچکدام آنها فرقی نیست و تمامی آنها از نظر خدا یکسان تلقی شده اند و دلیل گوناگونی صرفا جهت باز شناسی آنها بوده است. از نظر خدا گرامی ترین آنها با تقوا ترین آنهاست. و یکی از معنانی تقوا دوری از کارهای بد می باشد.

به روشنی در این آیه ملاحظه می‌شود که انتساب به فلان خانواده یا قوم، یا عجم بودن و عرب بودن، ترک، تات و کرد بودن و سیاهی و سفیدی، فقیر و غنی، ضعف و قدرت، بنده یا آزاد بودن و خلاصه هیچ چیز به کسی در اسلام شرافت نمی‌دهد، جز تقوای الهی؛ و امتیازات اجتماعی و مزایای مادی همه وهم و خیال است و در نزد خداوند ارزش و اعتباری ندارد، چون سعادت حقیقی انسان به حیات پاکیزه و ابدی او در نزد خداوند است که آن هم فقط در سایه تقوی و دوری از معصیت ممکن است.

در باره گوناگونی رنگ پوست و اختلاف زبانهای در سوره روم چنین است (2) :

{ و از آیات او آفرینش آسمانها و زمین و گوناگونی رنگ پوست و اختلاف زبانهای شماست همانا در این امر نشانه هایی برای دانایان وجود دارد(روم - 22) }

از آیات فوق اهمیت آفرینش آسمانها و زمین، تفاوت رنگ پوست و اختلاف زبانها آشکار است و از جمله آیات الهی، آفرینش آسمانها و زمین و تدبیر نظام دقیق جاری در آنها و  نیز گوناگونی لغات و زبان در میان اقوام مختلف به دلیل تفاوت نژاد یا تفاوت های فردیست، همچنانکه هرگز دو نفر تن صدایشان دقیقا مانند هم نیست و یا تفاوت رنگ پوست در میان اقوام مختلف است که یکی سفید پوست دیگری سیاه پوست یاسرخپوست و یا زرد پوست هستند و نیز هرگز دو نفر از یک نژاد دقیقا رنگ پوستشان مانند هم نیست و اینها همه آیاتی است که حکایت از عظمت تدبیر خداوند عالم و قادر می نماید.

در سوره الشعراء در باره زبان قرآن چنین آمده است (6) :

]و اگر آنرا بر برخى از غیر عرب زبانان نازل مى‏کردیم (الشعراء - ۱۹۸) و پیامبر آن را برایشان مى‏خواند به آن ایمان نمى‏آوردند (الشعراء  - ۱۹۹)]

(عجم ) یعنی غیر غرب و (اعجمی ) یعنی کسی که در زبانش لکنتی باشد. می فرماید: اگر ما قرآن را به بعضی افراد غیر عرب نازل می کردیم، و او آن را به زبان غیر عربی برایشان می خواند، بهانه می آوردند که ما قرآن را نمی فهمیم و مقصودش را درک نمی کنیم و به آن ایمان نمی آوردند، به همین جهت ما قرآن را به زبان عربی آشکار نازل کردیم تا عذری برای آنها باقی نماند.

این آیه نشان می دهد نزول قرآن بزبان عربی بخاطر در میان عرب زبانها بودن پیامبر بوده است. روشن است که اگر پیامبر در میان قوم ترک یا کرد و یا تات و .... می شد قرآن نیز به همان نازل می شد. زبان عربی بر دیگر زبانها و قوم عرب بر دیگر اقوام هیچگونه برتری ندارد و تنها چیز برتر قرآن و ایات آن است.

همین معنا را طور دیگری در آیات دیگر بیان می کند. از جمله در سوره فصّلت بیان می کند(7) :

و اگر [این کتاب را] قرآنى غیر عربى گردانیده بودیم، قطعا مى‏گفتند چرا آیه‏هاى آن روشن بیان نشده کتابى غیر عربى و [مخاطب آن] عرب زبان. بگو این [کتاب] براى کسانى که ایمان آورده‏اند رهنمود و درمانى است و کسانى که ایمان نمى‏آورند در گوش هایشان سنگینى است و قرآن برایشان نامفهوم است و [گویى] آنان را از جایى دور ندا مى‏دهند (فصّلت -44)

و در سوره ابراهیم(4) :

{و ما هیچ پیامبرى را جز به زبان قومش نفرستادیم تا [حقایق را] براى آنان بیان کند پس خدا هر که را بخواهد بى‏راه مى‏گذارد و هر که را بخواهد هدایت مى‏کند و اوست ارجمند حکیم (ابراهیم – 4) }

در این آیه اشاره شده است که پیامبران الهی برای هر قوم و هر طایفه بزبان همان قوم و طایفه تبلیغ می کرده است و از افراد همان قوم بوده است.

آیات فوق چند آیه نمونه از آیات در باره زبان مادری بود و شرح دقیق و بیان احادیث و قوانین حقوق بشر و بندهای قانون اساسی در این باره فرصت کافی می خواهد. برای طولانی نشدن مطلب به همین مقدار قناعت می شود. این آیات فوق لزوم آموزش و صحبت بزبانهای مادری و تایید آن در قرآن از جانب خداوند را نشان می دهند. مخالفت حق آموزش بزبانهای مادری انکار آیات و ایستادن و تکذیب نعمت های خدادادی مطابق آیه 13 سوره رحمان است :

کدام یک از نعمت های پروردگارتان را تکذیب می کنید؟ا﴿رحمان - ۱۳﴾

حال در جامعه ایران شغل معلمی شغل انبیا محسوب می شود و مطابق آیات فوق هیچ پیامبری بجز زبان مادری قوم و طایفه خود بزبان دیگری سخن نمی گفت. حال چرا معلمان ایران فقط بزبان قوم فارس سخن می گویند و تدریس می کنند و بچه های غیر فارس زبان را از حق طبیعی، قانونی و شرعی و نعمت خدادادی سخن گفتن بزبان مادری شان محروم می کنند!؟ 

پاورقی :

............

1- { یَا أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاکُم مِّن ذَکَرٍ وَأُنثَى وَجَعَلْنَاکُمْ شُعُوبًا وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا إِنَّ أَکْرَمَکُمْ عِندَ اللَّهِ أَتْقَاکُمْ إِنَّ اللَّهَ عَلِیمٌ خَبِیرٌ( حجرات – ۱۳)}

2- { وَمِنْ آیَاتِهِ خَلْقُ السَّمَاوَاتِ وَالأرْضِ وَاخْتِلافُ أَلْسِنَتِکُمْ وَأَلْوَانِکُمْ إِنَّ فِی ذَلِکَ لآیَاتٍ لِلْعَالِمِینَ) ﴿روم-22﴾}

3- {۱۹۶ بِلِسَانٍ عَرَبِیٍّ مُّبِینٍ (الشعراء –۱۹۶) }

4-] وَلَوْ نَزَّلْنَاهُ عَلَى بَعْضِ الْأَعْجَمِینَ ﴿ شعراء - ۱۹۸﴾ فَقَرَأَهُ عَلَیْهِم مَّا کَانُوا بِهِ مُؤْمِنِینَ ﴿ شعراء- 199﴾[

5- { وَلَوْ جَعَلْنَاهُ قُرْآنًا أَعْجَمِیًّا لَّقَالُوا لَوْلَا فُصِّلَتْ آیَاتُهُ أَأَعْجَمِیٌّ وَعَرَبِیٌّ قُلْ هُوَ لِلَّذِینَ آمَنُوا هُدًى وَشِفَاء وَالَّذِینَ لَا یُؤْمِنُونَ فِی آذَانِهِمْ وَقْرٌ وَهُوَ عَلَیْهِمْ عَمًى أُوْلَئِکَ یُنَادَوْنَ مِن مَّکَانٍ بَعِیدٍ ﴿ فصّلت - ۴۴﴾}

6- {وَمَا أَرْسَلْنَا مِن رَّسُولٍ إِلاَّ بِلِسَانِ قَوْمِهِ لِیُبَیِّنَ لَهُمْ فَیُضِلُّ اللّهُ مَن یَشَاءُ وَیَهْدِی مَن یَشَاءُ وَهُوَ الْعَزِیزُ الْحَکِیمُ ﴿ ابراهیم – 4﴾}

7- { فَبِأَیِّ آلَاء رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿رحمان - ۱۳﴾}

8- (علمه البیان ): (الرحمن- 4 )