خوراسان تورکلرینین آتا سٶزلریندن

یازار : دکتر سلطان تولوع

    آشاغیداکی آتالارسوزلر پروفسورکرهارددورفرین (تورک قازانبدان ) خوراسان تورکچه سی آتا سٶزلری مقاله سیندن (اتکده یازیلان قایناق دان) آلینمیش و سایین دکتر خانیم سلطان طلوع طرفیندن بعضی لرینین سٶز چئویریسی یا دا تورکیه ده کی قاراشیلیغی وئریلمیش و درگیمیزه گوندریلمیشدیر. بوردا بوتون بونلارا سایین علیرضا صرافی جنابلاری آذربایجان تورکچه سینده کی قارشیلیقلاری یا دا سٶزلر چئویریسی وئریلمیشدیر و منده لاتین الیفباسین دان عرب الیقباسینا چئورمیشم.

       قیسالتارلار:

    آتا سٶزلوچئویری: س.چ.

    آذربایجانداکی قارشیلیق:آ.ق

    

    1- داغ داغا یتیشمس آدام آداما یتیرر

    س.چ: داغ داغا یتیشمس آدام آداما یتیرر

    آ.ق : داغ داغا یئتیشمز آدام آداما یئتیشر

    

    2- تویدان سونرا تامورا گتیریبدیلر

    س.چ: دوغودان سونرا تامبورو گئتیرمیش سین/ تویدان سونرا تامبیرا گتیریبدیلر

    آ.ق: تویدان سونرا ناقارا گتیریبدیلار/ تویدان سونرا حنانی گتیریب یاخالار

    

    3- کئنه دوشمن دوست اولماس، یاریم چوره ک چاشت اولماس

    س.چ: کوهنه دوشمن دوست اولماس، یاریم چوره ک چاشت اولماس

    آ.ق : قاری دوشمن دوست اولماز،/  قوی دوشمن دوست اولماز، یالوارسن یوزهایوز

    

    4- یاخین قونشو، آچا قارداشدان یئقراقدو

    س.چ: یاخین قونشو، خیرسیز قارداشدان بئی دی

    آ.ق : یولداشلیق، قارداشدان یاخشیدی

    

    5- سنن خیر گٶرن تانریدان زوال تاپار

    س.چ: سندن خیر گٶرن تانریدان زوال تاپار

    آ.ق : سنین کیمیدوستو اولان، دوشمنی نئیلر؟

    

    6- قازانون قاراسو گئدر، ناموسون قاراسو گئدمس

    س.چ: قارانین قاراسی گئدر، ناموسون قاراسی گئدمز

    آ.ق : قارانین قاراسی گئدر، ناموسون قاراسی گئدمز

    

    7- قارا گونینگ،آغ گونو بار

    س.چ: قارا گونون، آغ گونو وار

    آ.ق : قارا گونون، آغ گونو وار

    

    8- قلمینگ اوجو ، قیلینجینگ گوجو.

    س.چ: قلمین اوجو ، قیلینجین گوجو.

    آ.ق : قلمین اوجو ، قیلینجین گوجو.

    

    9- قورخان گؤزَه چؤپ دوشَر

    س.چ: قورخاق گٶزه چوب دوشر

    آ.ق : قورخاق گٶزه چوب دوشر

    

    10- توغون اولدئ، ایسته دینگ که سینگ، بئ قصابا

     س.چ: توغون اولدئ، ایسته دینگ که سینگ، بئ قصابا

    آ.ق : توغون اولدئ، ایسته دینگ که سینگ، بئ قصابا

    

    11- ییغیت  او- دو، آتدان دوشدو آتلان سون

    س.چ: ییغیت آتتان دوشر، یینه آتلانیر

    آ.ق :ایگید  او- دو، آتدان دوشدو آتلانسون

    

    12- یاخچیلیقه یاخچیلیق هر کیشینینگ ایشیدی، یامانلیقه یاخچولوق قوچ کیشینین ایشیدیر

    س.چ: یاخچیلیغا یاخچیلیق هر کیشی نین ایشیدی، یامانلیغا یاخچیلیق قوچ(ار) کیشی نین ایشیدی

    آ.ق: یاخچیلیغا یاخچیلیق هر کیشی نین ایشیدی، یامانلیغا یاخچیلیق قوچ(ار) کیشی نین ایشیدی

    13- دیلی اولانینگ زوری اولمس

    س.چ: دیلی اولانین زوری اولماز

    آ.ق : دیلی اولانین زوری اولماز

    

    14- چاغایا بویور، آردیننان یوغور

    س.چ: اوشاغا بویور، آردیننان(دالیسیجا) یوگور

    آ.ق: اوشاغا بویور، آردیننان(دالیسیجا) یوگور

    

    15- آج قارونینگ ایمانی یوخدور

    س.چ: آج قارینین ایمانی یوخدور

    آ.ق : آجین ایمانی اولماز

    

    16- توخون آجدان نه مه خبری بار

    س.چ: توخون آجدان نه خبری بار

    آ.ق : آج باشیم ، دینج قولاغیم

    

    18- آت مینن آتاسونو تانومس

    س.چ: آت مینن آتاسینی تانیماز

    آ.ق : قیلیج قیندان چیخدی، داها قینین به ینمه دی

    

    19- آتونگ آتاسو ییغیدینگ انه سی

    س.چ: آتین آتاسی، ایگیدین آناسی

    آ.ق : آتین آتاسی، ایگیدین آناسی

    

    20- یاتاغان سیغیرینگ آخورو دولو اولی

    س.چ: یاتاغان سیغیرین آخیری دولو اولار

    آ.ق : یاتاغان سیغیرین آخیری دولو اولار

    

    21- داغداکی گلدیبدی، باغداکونو قووییی

    س.چ: داغداکی گلدیبدی، باغداکینی قوور

    آ.ق : داغداکی گلدیبدی، باغداکینی قوور

    

    22- یئکه درخت باغ اولمس

    س.چ: یئکه آغاج باغ اولماز

    آ.ق : بویوک آغاجدان باغ اولماز

    

    23- بیرلی، مینگلی یه شریکدی

    س.چ: بیرلی، مینلی یه شریکدی

    آ.ق : بیرلی، مینلی یه شریکدی

    

    24- یولا گئدن یولداشونو تانومس

    س.چ: یولا گئدن یولداشی تانیماز

    آ.ق : یول بیلین کاروانا قاتیلماز

    

    25- آنامیگ کی ار ی با من نن نه خبری با

    س.چ: آنامین کی اری وار مندن نه خبری وار

    آ.ق : آنامین کی اری وار مندن نه خبری وار

    

    26- گونومینگ گئچمس لیکینن آنامینگ اویناشونا بووا (آتا) دئییرم

    س.چ: گونومین گئچم لیگیندن، آنامین اویناشینا بابا (آتا) دئییرم

    آ.ق : قورخوسوندان ائششگه دایی دئییر

    

    27- تانمانسوز دیزی ییرتیغا گولیه

    س.چ: تومانسیز دیزی ییرتیغا گولور

    آ.ق : تومانسیز دیزی ییرتیغا گولور

    

    28-عاقیل یاشدا دئگیل باشدادو

    س.چ: عاقیل یاشدا دئییل باشدادیر

    آ.ق : عاقیل یاشدا دئییل باشدادیر

    

    29- آخاران تاپار

    س.چ: آخاران بولور

    آ.ق : آخاران تاپار

    

    30- ایشله مه ین دیشل مس

    س.چ: ایشله مه ین دیشلمز

    آ.ق : ایشله مه ین دیشلمز

    

    31- الینگ ایشله سین، آغزونگ دیشله سین

    س.چ: الین ایشله سین، آغزین دیشله سین

    آ.ق : الین ایشله سین، آغزین دیشله سین

    

    32- چادیر آتاران خاتون اولدو، دون گئن کیشی

    س.چ: چادیری (باشیندان) آتان خادین اولدو، پان تونون گئیین آدام

    آ.ق : چادیر اٶرتن خانیم اولدو، دون گئن کیشی

    

    33- گوزگویه باخان، اٶزگه یه باخمس

    س.چ: گوزگویه باخان، اٶزگه یه باخمز

    آ.ق : گوزگویه باخان، اٶزگه یه باخمز

    

    34- غیراغینا باخ، بئزینی آل. انه سینه باخ ، قیزینی آل

    س.چ: غیراغینا باخ، بئزینی آل. انه سینه باخ ، قیزینی آل

    آ.ق : غیراغینا باخ، بئزینی آل. انه سینه باخ ، قیزینی آل

    

    35- قوز درختیندن قارغا قاهرئددی، دئدی گونده ایکی قوز

    س.چ: قوز آغاجیندان قارغا کوسدو، دئدی گونده ایکی قوز

    آ.ق : پیشیگین الی اته یئتیشمز، دئیرنه پیس ایی گلیر

    

    36- قارا کئجه ک آغارمس

    س.چ: قارا کئجه آغارماز

    آ.ق : قارا کئجه آغارماز.

    قایناق : ائل بیلیمی ۴۶- جی ایل سایی مهر ۹۱