علاوه بر کج فهمی طالبان نژاد پرستی افراد پشتون و تاجیک که حاضر به تحمل اثار ترکان در سرزمین های ترکان نیستند در نابودی این اثار دخیل بوده است

اخیراً اخباری از تخریب آثار تاریخی موزه « موصل » به دست تروریست‌های « داعش » می‌ شنویم؛ مشابه این قبیل حوادث را برای نخستین بار در اقدامات متحجرانه طالبان در افغانستان شاهد بودیم که یکی از مهم‌ترین آنها تخریب مجسمه‌های بودا ترکان کوشانی بود : تخریب مجسمه های بودا در بامیان حادثه‌ غم‌انگیزی بود که در مارس سال 2001 میلادی درست 14 سال قبل در زمان حکومت سیاه طالبان در پروسه‌ای چند روزه از نهم تا یازدهم مارس رخ داد؛ حادثه تلخی که از آن به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین فجایع فرهنگی قرن حاضر می‌توان نام برد.

طالبان با این اقدام نه تنها مجسمه‌های بودا و میراث ثبت شده جهانی در یونسکو را تخریب کرد، بلکه در این اقدام با کج فهمی و افراط خود، وجهه دین را نیز با تحجر سیاهش تخریب نمود.

طالبان در حالی به نام مظاهر شرک و بت پرستی در اقدامی جنون‌ آمیز مجسمه‌های تاریخی بودا را منفجر کرد که مسلمانان کوچکترین دلبستگی و توجه مذهبی و معنوی به این آثار نداشتند بلکه به لحاظ تاریخی و فرهنگی این مجسمه‌ها برای آنان مظهر یک تمدن، فرهنگ و دوره تاریخی بود. پیکره‌های ایستاده بودا در بامیان نماد اندیشه عملگرایی پیکرتراشان  ترک بامیانی دانسته می‌شدند.

امروز نیز بامیان مسکن ترکان هزاره می باشد. تندیس‌های عظیم بودا، در دل کوهی در ولایت بامیان افغانستان ساخته شدند و در کنار مجموعه‌ای از بناهای تاریخی در این محل برای زمانی طولانی از جاذبه‌های اصلی گردشگری در این کشور بودند.

تندیس بزرگ با ارتفاع 53 متر « صلصال » نام داشت و تندیس کوچک‌تر با 35 ارتفاع « شهمامه » نامیده می‌شد.

تندیس‌های بودا در بامیان، تا قبل از آنکه در زمان حاکمیت طالبان تخریب شوند، بزرگ‌ترین تندیس‌های بودا و بلندترین مجسمه‌های سنگی در جهان به شمار می‌آمد. این 2 پیکره بزرگ بودا در دل صخره‌های کوهپایه‌های دره تاریخی بامیان در زمان امپراتوری « کوشانیان »، در سده‌های نخست تا پنجم میلادی، ساخته شدند.

طاق‌هایی که این پیکره‌ها را محافظت می‌کرد، با نقاشی‌های رنگی از صورت‌های مردان و زنان بودایی، در حالت‌های ویژه‌ای که هر کدام نمایانگر مفهوم خاصی بودند، زیبایی ویژه‌ای به این پیکره‌ها بخشیده بودند.

این پیکره‌ها، بودا را در حال ایستاده نشان می‌دادند در حالی که اکثر تندیس‌های بودا در جهان در حالت خوابیده و یا نشسته ساخته شده‌اند.: تندیس‌های بودا با راهروهای متعدد به اتاق‌هایی، که اکنون در دل کوه به صورت «مغاره» درآمده‌اند، راه داشته‌اند.

در این اتاق‌ها، که شمار آنها به صدها و شاید هم بیشتر می‌رسد، راهبان بودایی سرگرم آموزش و نیایش بوده‌اند و برای هزاران زائر بودایی از سرزمین‌های دور و نزدیک موعظه می‌کردند.

این اتاق‌ها با شیوه ویژه‌ای در داخل تپه‌های بامیان کنده و حفر شده‌اند و سقف بسیاری از آنها نقاشی شده است.

دره بامیان با تمام بناهای تاریخی آن در سال 2003 در فهرست میراث‌های جهانی ثبت شده است.

در 26 فوریه سال 2001، شورای رهبری، شورای علما و دیوان عالی (استره محکمه) طالبان، به پیروی از فرمان « ملا محمد عمر » رهبر این گروه، دستور تخریب تمام آثاری را که به تعبیر آنها غیر اسلامی(!) بود صادر کردند.

دو مجسمه بودا در بامیان و تمامی مجسمه‌های تاریخی که در موزه‌های کابل و دیگر شهرهای افغانستان نگهداری می‌شدند نیز می‌بایست بر اساس این فتوا نابود می‌شدند.

سرانجام در روز 9 مارس سال 2001، بعد از برگزاری نماز جمعه، نیروهای طالبان به روی مجسمه‌ های بودا، آتش گشودند و 2  شبانه روز به این کار ادامه دادند تا در شامگاه 11 مارس، از صلصال و شهمامه 1600 ساله، تنها 2 حفره به ارتفاع 53 و 35 متر در دامنه هندوکش مرکزی افغانستان باقی ماند

منبع : ترکشناسی : اینجا