جایزهٔ نوبل شیمی : (به سوئدی : Nobelpriset i kemi) هر ساله توسط فرهنگستان پادشاهی علوم سوئد به دانشمندان در زمینه‌های مختلف شیمی تعلق می‌گیرد. این یکی از پنج جایزهٔ نوبل است که در سال ۱۸۹۵ توسط آلفرد نوبل برای مشارکت‌های برجسته در زمینه‌های فیزیک، شیمی، ادبیات، صلح٬ اقتصاد٬ و فیزیولوژی یا پزشکی اهدا می‌شود. این جایزه توسط بنیاد نوبل اداره می‌شود و توسط یک کمیته که متشکل از پنج عضو منتخب آکادمی علوم سلطنتی سوئد هستند به برندگان اعطا می‌شود.

عزیز سنجر : عزیز سنجر (ترکی استانبولی: Aziz Sancar؛ زادهٔ ۸ سپتامبر ۱۹۴۶) دانشمند ترکیه‌ای و برنده جایزه نوبل شیمی است. او نخستین دانشمند ترک متولد ترکیهٔ برنده جایزه نوبل و استاد بیوشیمی و بیوفیزیک در مدرسه پزشکی دانشگاه کارولینای شمالی چپل هیل است.

او با گیون بویل سنجر، دیگر استاد شیمی دانشگاه کارولینای شمالی، ازدواج کرده است. این دو مرکزی در چپل هیل با هدف ترویج و معرفی فرهنگ ترکیه‌ای و فراهم آوری اسکان موقت برای دانشوران مدعو ترکیه‌ای را به نام تورک اوی راه‌اندازی کرده‌اند.

جایزه نوبل شیمی 2015 : در سال ۲۰۱۵ میلادی به پاس کوشش‌های وی در یافتن سازوکار ترمیم دی ان ای، از سوی فرهنگستان پادشاهی علوم سوئد همراه با توماس لیندال و پاول مودریچ موفق به دریافت جایزه نوبل شیمی گردید.

از سوی آکادمی نوبل اعلام شد: دانشمند ترک ترکیه‌ای، برنده جایزه نوبل شیمی

جایزه نوبل شیمی ۲۰۱۵ به پاس خدمات « توماس لیندال » سوئدی از موسسه فرانسیس کریک و آزمایشگاه کلیر هال در انگلیس، « پل مولدریچ » آمریکایی از موسسه پزشکی هاوارد هیوز و دانشکده پزشکی دانشگاه دوک و « عزیز سنجر » ترکیه‌ای از دانشگاه کارولینای شمالی برای مکانیزم ترمیم دی‌ان‌ای اختصاص پیدا کرد.

به گفته کمیته نوبل، این جایزه به پاس تلاش سه شیمیدان برای ارائه دانش بنیادی در مورد چگونگی عملکرد یک سلول زنده و استفاده از آن برای توسعه درمان جدید برای سرطان به آن‌ها اختصاص یافته است.

آسیب دی‌ان‌ای همیشه رخ می‌دهد و دلیل این که ماده ژنتیکی انسان به شکل آشفته‌ای تجزیه نمی‌شود، این است که مجموعه‌ای از سیستم‌های مولکولی بطور دائمی به نظارت و ترمیم دی‌ان‌ای می‌پردازند.

جایزه نوبل شیمی ۲۰۱۵ به سه محقق پیشگامی ارائه شد که چگونگی عملکرد این سیستم‌های ترمیم‌کننده را در سطح دقیق مولکولی نقشه‌برداری کرده‌اند.

در اوایل دهه ۱۹۷۰، دانشمندان بر این باور بودند که دی‌ان‌ای یک مولکول بسیار ثابت است، اما توماس لیندال نشان داد که دی‌ان‌ای با سرعتی تجزیه می‌شود که باید رشد حیات را در زمین غیرممکن کرده باشد. این بینش به وی اجازه داد تا مکانیزم مولکولی «ترمیم برش پایه» را کشف کند که بطور مداوم واپاشی دی‌ان‌ای انسان را خنثی می‌کند.

عزیز سنجر به نقشه ‌برداری از مکانیزم ترمیم برش نوکلئوتید پرداخت که سلول‌ها از آن برای ترمیم آسیب ناشی از پرتو فرابنفش به دی‌ان‌ای استفاده می‌کنند و افرادی که با نقص مادر زادی در این سیستم ترمیمی متولد می‌شوند، در صورت مواجهه با نور خورشید به سرطان پوست مبتلا خواهند شد. سلول‌ها همچنین از این مکانیزم برای اصلاح نقایص ناشی از مواد جهش‌زا و موارد دیگر استفاده می‌کنند.

پل مودریچ نشان داد که سلول‌ها چگونه به اصلاح نقایصی می‌پردازد که در زمان تکثیر دی‌ان‌ای طی تقسیم سلولی رخ می‌دهند. این مکانیزم موسوم به ترمیم عدم تطابق، بسامد نقص‌ها را طی تکثیر دی‌ان‌ای تا هزاران برابر کاهش می‌دهد. نقص مادرزادی در ترمیم عدم تطابق برای مثال باعث یک نوع ارثی سرطان روده بزرگ می‌شود.

منابع :

1- سایت دانشگاه کارولینای شمالی : اینجا

http://www.carolinaturkevi.org/

2- کتاب :

Book, the. “Passion in Practice: Muslims of the Carolinas: ISLAMiCommentary”. ISLAMiCommentary. 2015–04–03. Retrieved 2015–10–07.

...........

بخش نظرات

پنجشنبه 16 مهر 1394 ، 16:26:14 یازار :محمد

سلام جناب سالاریان : چرا جایزه نوبل شیمی عزیز سنجر را پوشش ندادید؟ به خصوص اینکه بنا به گفته برادرشان ریشه شان از تورکان خراسان است.

راستی پ ک ک و ضد تورک ها سعی کردن ایشان را کرد نشان دهند، اما ایشان فرمودند نه کرد هستم و نه عرب بلکه تورکم. خوشبختانه خیلی هم تورک هستند و به تورک بودن افتخار می کنند.

شنبه 18 مهر 1394 ، 20:14:11 یازار : اورال (ترکشناسی2)

با سلام خدمت استاد عزیز متاسفانه عده ای شروع به نسب تراشی برای این دانشمند بزرگ تورک کرده اند یکی وی را کرد و دیگری عرب می داند ایشان ترک هستند و نه تنها ترک بلکه ایشان کمالیست و پانترک هستند به کوری چشم کسانی که پیشرفت ملت تورک را نمی بیند عکس زیر را نگاه کنید : اینجا