چند توصیه به ترکی‌نویسان
+0 به یه ن
چند توصیه به ترکی‌نویسان
- 1مخاطب خود را بشناسید:با توجه به اینکه اکثر ملل ترک با الفبای عربی و ترکان ایران با کریل و لاتین آشنا نیستند، بایستی نوشته‌های خود را به الفبای عربی بنویسید. از سوی دیگر زبانهای ترکی موجود در ایران به چند شاخه تا حدودی متفاوت (آذربایجانی، خراسانی، خلجی، قشقایی، ترکمنی و ...) تقسیم می‌شود و ممکن نیست که شما در متنی بتوانید ۲ یا چند عدد از این زبانها را پوشش دهید، به ترکی آذربایجانی نوشتن یک ترک خراسان و یا بالعکس به اندازه جایگزین کردن ترکی مورد نظر با فارسی و یا زبان بیگانه دیگر غیر مفید و غیر منطقی است.
۲- به زبان گفتاری مخاطب خود احترام بگذارید:با توجه به ۱۰۰سال بی توجهی به زبان ترکی در ایران، در زبان گفتاری ترکان ایران انحرافات زیادی به وجود آمده است، اما تا حد امکان و تا زمانی که خلافش ثابت نشده است اصل را بر صحت گذاشته،در انتخاب کلمات و تلفظ آنها چه ترکی و چه دخیل به موارد رایج در زبان گفتاری و روزمره ترکان ایران توجه کنید.
۳- سره نویسی را متوقف کنید : سره نویسی در فارسی با وجود پشتوانه حمایت ۱۰۰ ساله دولتی نتوانسته است چندان جایگاهی در بین عامه مردم فارس‌زبان پیدا کند، با توجه به فقدان این حمایتها برای ترکی تا حد امکان به جای استفاده از کلمات ترکی ناآشنا، در پی حفظ لغات ترکی موجود در حال فراموش شدن (رنگها، اعداد، حیوانات و ...)، ترویج آیین نگارش و گرامر صحیح ترکی و آشنا نمودن مردم با حروف مخصوص ترکی (اوْ، اۆ، اۇ، ایٛ) باشید تا مثلا دیگر ترکی به جای دیر دی، به جای یئر یر ننویسد و سره نویسی را به زمانی مناسب‌تر موکول کنید. وجود لغات دخیل تا حد معقولی در هر زبان منطقی است و آنچه اهمیت دارد حفظ گرامر مخصوص آن زبان است، به عنوان نمونه بیش از ۷۰ درصد لغات انگلیسی ماخوذ از فرانسوی است اما به دلیل حفظ گرامر هیچ کس انگلیسی و فرانسوی را یک زبان واحد به حساب نمی‌آورد. به عنوان نمونه لازم نیست به جای ملی علامت که با کلمات عربی و گرامر ترکی ساخته شده است و کاملا مفهوم است از اۇلوسال سیمگه که علاوه بر ناآشنا بودن چندان ترکی ناب هم نیست (اولوس : مغولی، سال : فرانسوی، سیمگه : یونانی) استفاده کنید و از میزان مخاطبان خود بکاهید.
به این مثالها نگاه کنید:
۱- آی، گۆنش دۆزگه‌سینده یئرلشیب‌دیر و یئرین یالنیز دوْغال اۇیدوسودور.
آی، شمسی منظومه‌سینده یئرلشیب‌دیر و یئرین تکجه طبیعی قمری‌دیر.
۲- ایچگی اۆرتن اۆرتیم‌ائوی، یئنی اؤرونونون رئکلامینداتۆرکجه تومله‌جیگ قوللانیب‌دیر.
ایشمه‌لی دۆزلدن کارخانه، یئنی محصولونون تبلیغینده تۆرکجه عبارت ایشلدیب‌دیر.
۳-لانور پروسپئکتورون ائلئکترون رئفلئکتومئتره تجروبه‌سی‌نی الده ائدیلن آیین اوزرینده توپلام مانیئتیکمئیدان قووه‌سی.
به جز چند کلمه بفیشو من متوجه نشدم چه برسه به یک ترک ترکی‌مدان!
۴- آیین اوزرینده رادیال کوتله‌چکیمسل آنومالی
کما سابق!
منبع : آراشدیرما : اینجا