اشاره : تاریخ حضور ترکان در ایران، تاکنون بحث ھای داغی را برانگیخته است. برخی، تاریخ ترکان ایران را از دوران باستان و زمان سومریان که قرائنی بر ترک بودن آنان اقامه شده است، شروع می کنند و برخی نیز با نادیده انگاشتن قرائن تاریخی، حضور ترکان را تا زمان سلاجقه و حتی بعد از آن نفی می کنند.

ابن خلدون : ایران سرزمین ترکان است.

ابن خلدون که در جهان به پدر جامعه شناسی مشهور است و یکی از چهره‌های ارجمند جهان اسلام به شمار می رود، در تاریخ معروف خود می نویسد: « و فی الکتب ان ارض ایران هی ارض الترک … فاما علماء الفرس و نسابتهم فیابون من هذا کله: در کتابها هست که ایران سرزمین ترکان است ، اما دانشمندان و نسب شناسان فارس به کلی این مسئله را انکار می‌کنند. » (تاریخ ابن خلدون ج ۲ص ۱۵۴چاپ موسسه الاعلمی و ص ۱۸۱ انتشارات دارالفکر)

با توجه به قرائن و اسناد تاریخی حضور ترکان نه تنها در مناطق آذربایجان، بلکه در کل ایران، از دیرباز در میان مورخان امری مسلم بوده است که متاسفانه تاریخ نویسان معاصر بر اساس نظریه یک کشور – یک ملت رضاخانی به پنھانکاری در این زمینه پرداخته اند

البته حضور ترکان در این منطقه به ھیچ وجه به معنای این نیست که بعدھا گروھ ھای مھاجر ترک ھمراه سلجوقیان و سایر سلسله ھای ترک از آسیای میانه به ایران نیامده اند. اما مھم اینست که قبل از آمدن این ترک ھای مھاجر نیز ایران و آذربایجان به تصریح ابن خلدون و طبری « ارض الترک » (سرزمین ترکان) بوده است. 

کلام آخر اینکه ما ترکها از غرب تا شرق آسیا تا قلب اروپا ساکنیم. تمدن ما باشکوهتر و بزرگتر از هر تمدنی در جهان هستش، تا کور شود هر آنکه نتواند دید. 

یاشاسین " ایران ارض الترک " یاشاسین " تورک دونیاسی"