خوراسان ﺗورکلرین دیل و کولتورلری

زبان و فرهنگ ترکان خراسان

دعای تحویل سال نو به تورکی

+0 به یه ن

یا مُقلّبَ القلوبِ و الأبصار، یا مُدبِّرَ اللیلِ و النَّهار

یا مُحوِّلَ الحَولِ و الأحوال، حوِّل حالَنا إلى أحسنِ الحال.

برگردان دعای تحویل سال نو به تورکی :

یئنی ایل تحویلین دوعاسی نی بیربیرنن اوخویارلار :

ای چئویرن اورکلری، گؤزلری، دولاندیران ای گئجه، گوندوزلری

ای یئنی دن دئیشدیرن حاللاری، دئیشدیر أن یاخشی حالا بیزلری

ترجمه فارسی دعای تحویل سال نو : ای دگرگون کننده ی قلب ها و چشم ها، ای گرداننده و تنظیم کننده ی روزها و شب ها، ای تغییر دهنده ی حال انسان و طبیعت، حال ما را به بهترین حال دگرگون فرما.



آردینی اوخو

آخیر چرشنبه دب لری

+0 به یه ن

🔥آخیر چرشنبه دب لری 

اینانلو ائلی

ننم‌گیل سوواق توتوب،  دام-دووارین اوچان یئرلرین یاماردیلار و  سوپورگه نن اوتاق‌لاری بویاردیلار و دووار لارا ناققیش ووراردیلار

ایلین آخیر چرشنبه‌سینه یاخینلاشدیقجا ننه‌لر ،قیز-گلین لرینن بیرلیکده ائو ائشیگی سلیب و سوپورردیلر وتوز توپراقین آلاردیلار.

چرشنبه گۆنۆ ننم ساجین آلتین یاندیریب و یوخا یاپاردی و بیزده سئوینردیک کی ننم شاما سوت آشی پیشیره‌جک

چرشنبه گونو گئدردیلر بازارا و چرشنبه یئمیشی و گۆزگۆ (guzgu) ، داراق و ساخسی کوزه آلاردیلار

چرشنبه آغشامی  اوغلان آدامی آداخلی قیزا خونچا و پای آپاراردیلار دده‌لر قیزلارینا پای یوللاردیلار 

آخیر چرشنبه  آغشامی اود یاندیریب و اوتون قیراغیندا دورب و دوعا ائلردیلر کی بو ایل یاخشی- پیس سووشدو تزَه ایلیمیز یاخشی اولسون و گئجه‌نین یاریسیناجاق اوشاق، قیز و گلین اوتون اوستوندن آتیلیب و شادلیق ائلردیلر

آتیل باتیل چرشنبه

آینا تکین بختیم آچیل چرشنبه



آردینی اوخو

شبیخون فرهنگی حاجی فیروز به سرزمین کوسا و کچل

+0 به یه ن

 شبیخون فرهنگی حاجی فیروز به سرزمین کوسا و کچل

محمد رحمانی فر

چند سالی است با فرا رسیدن فصل بهار در برخی از نقاط آذربایجان با چهره‌های نامأنوسی همچون حاجی فیروز مواجه می‌شویم. تا جایی که حتی در برخی از مدارس پیش‌دبستانی، کودکان ما را با تماشای چنین شخصیتی به استقبال بهار می‌فرستند. شخصیتی که نه تنها هیچ جایگاهی در فرهنگ غنی آذربایجانندارد، بلکه الگوی بسیار نامطلوبی هم برای جامعه و به ویژه برای کودکان محسوب می‌شود.



آردینی اوخو

آنالار گونو موبارک اولسون

+0 به یه ن

 

آنالار گونو موبارک اولسون

" روز مادر بر تمامی مادران عزیز مبارک باد "

پر_قربانی, [۰۸.۰۳.۱۸ ۱۷:۲۱]

سلام، بیر تورکئ شعر تقدیم ائدمن ننه لری خئدمتئنه و پیغمبرمئزئ قیزنی دونیا گلن گونه نی تبریک دئیمن.

 گون باتر،آسمان لره آی گزئنر

گووزلرینه یوخو گلمس گئجه لر

آیه دئر: سن یات اویاغمن بو گئجه

بالامه لایله دئمسم اوینر

دوققوز آی باقرینه باغلر بالنه

نئچچه ایل له ایقئنده اوتئرر

جانئنن باله سئنه شیره وئرر

کیم بئله باشقه سئنه جان یاندئرر

الله هئی حئکمتئنه،لوطفئنه باخ

ننه نئی قلبئنه بو،عشقی آتر

ائل اونئی دامنین نن عرشه یتر

تارئ جان ننه ملک دئ یا بشر

          پ- قربانی  لطف آباد درگز



آردینی اوخو

در باره نوشتار زبان ترکی

+0 به یه ن

در باره نوشتار زبان ترکی

قسمت 1   

سه شنبه ۱۵ اسفند ۱۳۹۶ ساعت: 7:22 توسط:محمد عرب خدری

جناب سالاریان

سلام، در باره نوشتار زبان ترکی و این‏که دوست عزیز «شیروانلی» این مهم را به عهده‏ی جنابعالی، این‏جانب و چند نفر دیگر از دوستان گذاشته، باید عرض تشکری از ایشان داشته‏ باشم، ولی من از نظر ادبیات ترک در حدی نیستم که برای این مهم انتخاب شوم، فقط مختصر نظراتی دارم که بیان می‏کنم:

1. ما باید خود محقق باشیم یا به اهل تحقیق احترام گذاشته و از نظریات آنان استفاده کنیم.

2. محققین بزرگی در آزربایجان این مهم را انجام داده و علائم خاصی برای آواهای زبان ترکی معرفی کرده‏ اندکه به‏ نظر من بهترین است.

3. در نوشتار زبان ترکی به لاتین می‏توان همه‏ ی آواها را به‏ خوبی رعایت کرد، ولی آیا در اجتماع ما قابل استفاده است؟ و همه می‏توانند از آن استفاده کنند؟

4. توجه داشته باشیم در تمام زبان‏ها یک زبان ادبی داریم و تعدادی لحجه، یک یزدی به لحجه‏ ی فارسی یزدی صحبت می‏کند ولی مکاتبات خود را با یک سازمان یا شخص با زبان ادبی می ‏نگارد. در ترکی نیز غیر از این نمی‏ تواند باشد«پس در ترکی هم یک زبان ادبی و لحجه‏ های متفاوت با شیرینی خاص خودشان».



آردینی اوخو

خوراسان دا اوچانلارین آدی

+0 به یه ن
خوراسان دا اوچانلارین آدی 

یازار : حسن شیروان
جیغنا و یا جقنه : کوچکترین پرنده شکاری که معمولا پرندگان کوچک مانند گنجشک را شکار می کند.
بای سنقر : کوچکتر از قرقی  و این پرنده فقط در آسمان به پرندگان حمله می کند و پس کوبیدن بر سر شکار آنرا سرا زیر بسوی زمین می نمایند و برخی در خوراسان به بای سنقر آغ سنقر نیز می گویند.
بای قوش : جغد و یا بای قوش های خوراسان کوچک هستند و پرندگان کوچک تر از خود را شکار می کنند.
قرغی : برزگتر از جیقنه و بای سنقر و قرغی به غیر از پرندگان کوچک و بزرگ، خرگوش و ... نیز را شکار می کند.
قارتال : بزرگتر از قرغی و این پرنده شکاری می تواند، گرگ، گوسفند، روباه و ... شکار نماید.
قوش : بزرگترین پرنده شکاری در خوراسان است و یا بود و مدتی است که از این پرنده شکاری خبری نیست. صورت قوش مانند صورت بای قوش می باشد و منقار آن مثل قرغی و قارتال است.
در زبان تاتی اسامی پرندگان شکاری وجود ندارد و آنها با استفاده از زبان عربی به پرندگان شکاری "شاهین" و "عقاب" می گویند.



آردینی اوخو

فارسی نوشتم تا بی سوادها هم بخوانند

+0 به یه ن

فارسی نوشتم تا بی سوادها هم بخوانند

 ♦️♦️ حتما اوخویون عزیز لر♦️♦️

یادمه کوچک که بودم یک روز شعری از استاد شهریارو می نوشتم، مرحوم پدرم نگاهی به من انداخت وگفت چه می نویسی گفتم شعر ترکی پدر لبخند تلخی کردو گفت پسرم فارسی بنویس بی سوادها هم بخوانند واقعا گئج شدم میهوت و متحیر یعنی چه پدرم متلک میاندازه ولی پدر عادت نداشت، مدتها گذشت و جواب سوال برایم مثل معما شده بود معمای بی جواب اخر قدیم باسوادی نبود که بپرسم تا اینکه بزرگ و بزرگ شدم. روزی جلو دانشگاه ازاد زنجان یکی از اساتید برجسته و نامی مرا دید و بغلم کرد و گفت افرین بر تو شاعر خوش ذوق من بتو افتخار میکنم

من که خجالت می کشیدم گفتم استاد نظر لطف شماست خلاصه پس از تعارفهای زیاد اجازه خواستم. استاد با احترام تمام فرمود هوشنگ جان شعر یار اغلادی را بخون برام بفرست. من با خوشحالی تمام گفتم استاد نوشته اش را دارم. استاد اهی کشید و گفت شاعر ما که سواد نداریم ترکی بخونیم والا منم نوشته اش را دارم.

تعجب کردم کفتم پدرم چه مرد آینده نگری بوده پس جواب معمای من حل شد. اینها بی سواد ترکی هستند. حال این مطلب را فارسی نوشتم که چه؟ اره بی سوادها هم بخوانند

 ✍️ استاد هوشنگ جعفری


آردینی اوخو

زبان، زبان مادری و آموزش به زبان مادری

+0 به یه ن

زبان، زبان مادری و آموزش به زبان مادری

زبان نظامی است که بر پایه آن هم امکان ارتباط پیامی با ویژگیهای ادراکی میسر می‌گردد و هم  بر پایه آن فرایندهای اجتماعی معتبر، علایم و اراده در اندیشه شکل می‌گیرد و تبیین می‌شود، زبان و علایمی که ضبط می‌شود شکل برجسته بُعد نمادین و فرهنگی انسان است که از نظر اجتماعی جذب می‌شود.

زبان یکی از نهادهای بنیادی جامعه و از عناصر بسیار مهم در فرهنگ اجتماع است، هر گاه سخن از حفظ، تقویت وگسترش فرهنگ یک جامعه به میان می‌آید بحث زبان به عنوان یک عامل اساسی مطرح می‌گردد.

زبان‌شناسانی همچون ادوارد ساپیر و بنجامین لی‌ووف عقیده داشتند که زبانهای مختلف قادر هستند تا سخنوران آن زبان را به جهت خاصی از طرز تفکر و جهان‌بینی هدایت کنند; به عبارتی زبان در سطح شناخت و واژگان می‌تواند بر ادراک سخنورانش تاثیر بگذارد و می‌تواند مردم را به برقراری ارتباط در مورد زمان، مکان، رابطه بین افراد، طبیعت و... وادارد.

از میان همه اشکال تعامل اجتماعی، زبانی که یک ملت با آن سخن می‌گویند (زبان مادری) اصلی‌ترین و ابدی‌ترین منبع هویت همانندی فرهنگی و خلق آن است. تشابهات و تفاوتهای فرهنگی با تعقیب عامل زبان هویدا می‌گردد.

زبان پدیده‌ای بسیارپیچیده است و نمی‌توان آن را صرفا از یک جنبه مورد بررسی قرار داد از نظر اجتماعی و روانشناسی زبان دارای اهمیتی است که بسیار فراتر از ارزش ابزاری و ظاهری آن می‌باشد.



آردینی اوخو