+0 به یه ن
نامهای جغرافیایی
دکتر ح. م. صدیق:
نامهای
جغرافیایی، نشان از ذوق و میل انسانها به سرزمین خود دارد و در واقع
عصارهی اندیشهی تعلق انسانها به سرزمین، و وطن انگاشتن آن است. برای
این رمزگشایی و اتیمولوژی آنها تمسک به دانشهای دیگر نظیر زبانشناسی،
باستانشناسی، علم الادیان، تاریخ، جغرافی، قومشناسی، جامعهشناسی،
میتولوژی و جز آن نیز بایسته است. و در واقع نامشناسی و نامپژوهی، این
دانشها را به هم نزدیک میسازد.
متاسفانه
در کشور ما پژوهش در نامهای جغرافیایی به صورت رسمی و سیستمی شروع نشده
است و کارهای پراکنده اغلب از سوی علاقهمندان و به صورت خودجوش انجام
گرفته است. از سوی دیگر تحریف و دگرگونسازی نامهای جغرافیایی که به یک
بیماری نفرتزایی تبدیل شده است، واکنشهای گوناگونی را از سوی کسانی که
مایل به تسلیم به این بیماری نیستند برانگیخته است.
در
کشور ما دستکاری در نامهای جغرافیایی و دگرگون سازی آنها پس از انقراض
قاجاریه و برآمدن حکومت وابستهی پهلوی آغاز گردید. شرکت نفت انگلیس در
ایران، انجمن لغتسازی وزارت جنگ، هیئت وزیران و دفتر مخصوص دربار شاهنشاهی
در این حرکت پیشقدم و هماهنگ بودند و بعدها، یعنی از سال 1314 ش. ، نهادی
با نام «فرهنگستان زبان فارسی» تاسیس کردند و این وظیفه را به عهدهی آن
نهادند. این نهاد توانست مصوّبههای موازی نهادهای گوناگون فوق را در یک
کانال به ظاهر علمی و ملی در هم ادغام کند و سیاست انگلیسی یکسانسازی قومی
را در ایران پیش ببرد. در حالی که بحث نامهای جغرافیایی در کشورهای دیگر
در جدول وظایف فرهنگستان (آکادمی) نمیگنجد.
آردینی اوخو