خوراسان ﺗورکلرین دیل و کولتورلری

زبان و فرهنگ ترکان خراسان

تجلیل از استاد اسداله مردانی محقق حوزه فرهنگ و تاریخ تورکان

+0 به یه ن

✅✅ تجلیل از استاد اسداله مردانی محقق و پژوهشگر حوزه  فرهنگ و تاریخ تورکان

⭕️ طی مراسمی که روز ۲۷ مرداد ۹۶ در شهر کلاله استان گلستان به عمل آمد از استاد اسداله مردانی تجلیل به عمل آمد .

⭕️ این مراسم که در قالب ۱۲۷مین نشست جمعیت فرهنگی ، هنری مختوم‌قلی ، با عنوان ″تورک دونیاسینینگ سؤز کؤک لری″ برگزار شد از این معلم بزرگ قشقایی تقدیر به عمل آمد .

⭕️ استاد اسداله مردانی از اساتید بزرگ جهان تورک می باشد که طی تحقیقات میدانی در حوزه جغرافیایی تورکان جنوب ایران ، بزرگترین خدمات فرهنگی زبان ترکی را انجام داده است .

⭕️ برخی از آثار چاپ شده ایشان کتاب های فاخر  نظیر قاشقایی سؤزلوگو ، آتالار سؤزو ، خودآموز تورکی قشقایی و ... می باشد .

⭕️ وی از سال ۹۲ با سکونت در میان ترکمن ها به تحقیق درباره زبان و فرهنگ و ادب آنان پرداخت که این مراسم بزرگداشتی جهت قدردانی از فعالیت وی در این راستا می باشد.

⭕️ این پژوهشگر قبل از این نیز چندین سال در میان ترکان خراسان شمالی به تحقیق پرداخته است .



آردینی اوخو

عالمه عذاب وئرمک ایسته سن، اونو جاهیل ایله یولداش ائیله

+0 به یه ن

عالمه عذاب وئرمک ایسته سن، اونو جاهیل ایله یولداش ائیله

آتا- بابا سۆوزو : عالمه عذاب وئرمک ایسته سن، اونو جاهیل ایله یولداش ائیله : اگر بخواهی به عالمی عذاب بدهی، او را با جاهل دوست و رفیق همراه کن. منظور عالم در تمام موارد عقلش را بکار می گیرد، ولی جاهل نه، در نتیجه عالم از جهالت جاهل همواره در عذاب خواهد بود. منبع : تمثیل و مثل ترکی خراسان

تمثیلی جالب و خواندنی👇👇👇👇👇

آورده اند که خواجه نظام الملک وزیر ملکشاه سلجوقی به علتی به زندان افتاد . بعد از مدتی نظام حکومت دچار آشفتگی شد و مجددا از او خواستند به شغل سابق خود برگردد

خواجه فرمان را قبول نکرد و زندان و گوشه گیری را به وزارت ترجیح داد!

دربار ملکشاه دنبال چاره ای بودند تا خواجه را راضی به قبول شغل سابقش کنند . در این بین شخصی گفت خواجه دانشمند است و هیچ چیز برای او بدتر از همنشینی با انسان نادان نیست .



آردینی اوخو

ستم فرهنگی

+0 به یه ن

ستم فرهنگی
در تاریخ هزار ساله حکومت ترکان در ایران فارسها هرگز ستم فرهنگی احساس نکرده اند. حکام ترک هر ستمی هم کرده اند عاری از ستم فرهنگی بوده و اینهمه دیوان شعر که از شعرای فارس باقی مانده حتی یک بیت آن در باره ستم فرهنگی نیست زیرا ترکان هرگز با زبان مردم تحت حاکمیت خود کاری نداشته اند و فارسی همواره زبان شعر، عربی زبان علم و دین و ترکی زبان قشون و در بار بوده است. هر سه زبان محترم شمرده شده اند والسنه ثلاثه اسلامی نامیده می شدند و این اصطلاح که: « لفظ، لفظ عرب است، فارسی شکر است، ترکی هنر است » از آموزش های اولیه هر مکتب و مدرسه ای بوده که اکنون فراموش شده است.



آردینی اوخو

گفتگو با محمد حصاری شاعر کتاب "چوخ ایرگه قیسما یار"

+0 به یه ن

گفتگو با محمد حصاری شاعر کتاب "چوخ ایرگه قیسما یار"

محمد حصاری، اهل همین حوالی­ست، از روستایی زیبا به نام حصار حسینی  بجنورد، «خاطری آزاد و کوهستانی» دارد؛ نشستن در حضورش کم از کلاس درس نیست، ادبیات و شاخه­های آن را خوب می­داند و شیرین  می­آموزد. مدرک کار شناسی ارشد ادبیات از دانشگاه علامه طباطبائی دارد. سهل و ممتنع سخن می­گوید .

پس از سال­ها تحقیق و پژوهش پیرامون ادبیات فولکوریکِ خطّه ی سر سبز خراسان شمالی کتابی به گویش شیرین ترکان خراسان شمالی با عنوان «چوخ ایرگه قسما یار» (یارا زیاد اندوهگین مباش) روانه بازار نشر کرده است فرصتی دست داد تا با ایشان به گفتگو بنشینیم.



آردینی اوخو

من تورکم...

+0 به یه ن

من تورکم...

" بختیار وهاب‌زاده "

سن بیزی آلداتدین ایللردن بری،

من چرخی-فلک‌دن درس گؤتورموشم.

اؤزگه آناسین‌دان سود امن‌لری،

اؤزگه قوللوغوندا دوران گؤرموشم.

 

بس‌دیر دؤزدوگوموز اؤلوم‌دن بئتر،

کؤهنه بازارداکی کؤهنه نیرخا.

میللتی یوز یئره جالادین، یئتر،

یوز آرخین سویونو قاتما بیر آرخا.

 

اصلیمی، نسلیمی تانیییرام من،

قاریشیق دئییلم، اؤزوم‌دن هورکم.

سن کیمسن، سن نسن، اؤزون بیلرسن،

من ایلک قایناغیم‌دان تورک اوغلو تورکم!

 

ثبوت‌دور، دلیل‌دیر، آغلین قیبله‌سی،

دییشه بیلرسن آغلیمی آنجاق.

جانیم چیخانادک قلبیمین سسی،

“تورکم”-گئرچیینی پیچیلدایا‌جاق.

 



آردینی اوخو

کیتاب تانیتیمی ناغیللار بوقچاسی

+0 به یه ن

کیتاب تانیتیمی ناغیللار بوقچاسی

خوراسان بؤلگه‌سی تورکلری'ندن گؤزل و ده‌یرلی بیر چالیشما...

کیتاب تانیتیمی ناغیللار بوقچاسی

خوراسان بؤلگه‌سینده یاشایان تورکلرین فولکلوروندان اؤیکولر

یازار: اسماعیل سالاریان

بیلیندییی اوزه‌ره ایران‌دا تورکلر اؤته‌کی ائتنیکلرین ترسینه –کی، بؤلگه‌سل و محللی داغیلیما صاحیبدیرلر- اؤلکه‌نین گئنه‌لینده و هر یئرینده یاشاماقدادیرلار. ایران‌دا تورکلرین یاشادیغی ان اؤنملی بؤلگه‌لردن بیریسی ده تورک کولتورونون تاریخی بئشیکلریندن و قایناقلاریندان اولان خوراسان بؤلگه‌سی‌دیر.

گونوموز خوراسان بؤلگه‌سینده تورکلرین نوفوسو یاخلاشیق 5 میلیونون اوزه‌رینده‌دیر.

خوراسان بؤلگه‌سینده تورک دونیاسی‌نین بیر چوخ بؤلگه‌سینده راستلادیغیمیز تورک بویلارینا عئینن راستلاماقداییق و خوراسان بؤلگه‌سی تورک بویلارینین چئشیتلی‌لییی آچیسیندان بلکه ده ان زنگین بؤلگه‌لریمیزدن بیریسی‌دیر


آردینی اوخو

آهنگ مذهبی زیبا به زبان ترکی برای امام رضا (ع)

+0 به یه ن

 

آهنگ مذهبی زیبا به زبان ترکی برای امام رضا (ع)

نغمه ترکی (ترکیه) بسیار زیبا

با عنوان: دردلرین_درمانی_یاامام_رضا

چوخ گورمه لیدیرحتما باخین

آهنگ مذهبی زیبا برای امام رضا علیه السلام به زبان ترکی خواننده : علیجان گورل.

این نغمه بسیار زیبا را که توسط یکی ازمداحان اهل بیت(ع) کشور ترکیه خوانده شده است

میلادش مبارک

آدرس های دانلود :

http://www.aparat.com/v/GADmC/

http://www.aparat.com/v/XiyjE/%D8%A2#



آردینی اوخو

حضرت ایمام رضانین دوغوم گونو موبارک اولسون

+0 به یه ن

بؤیوک آللاهین آدی ایله

حضرت ایمام رضا علیه السلامین دوغوم گونو بوتون موسلمان وشیعه باجی وقارداشلاریمیزه موبارک اولسون



آردینی اوخو

کتاب "چوخ ایره یه فیسما یار"

+0 به یه ن
 

کتاب "چوخ ایره یه فیسما یار"
اشاره : کتاب" چوخ ایره یه فیسما یار" سروده محمد حصاری به پنج بخش تقسیم گردیده، در قسمت نخست غزل هایی یه سبک کلاسیک قرار داده شده، قسمت دوم آن از سروده های نیمایی، سپید و آزاد است که دورهم گرد آمده اند و در سه قسمت پایانی "بایاتی" های هفت هجایی چهار مصراعی، یازده هجایی چهار مصراعی و یازده هجایی سه مصراعی قرار داده شده است. در زیر نمونه ای از اشعار این کتاب را آورده ایم.
چوخ ایره یه فیسما یار
شاعر : محمد حصاری
داغدا اگر کی گول له،    سوسوق و پَرپر اولدی
دومانده باش قالمادی، غم سینه لرده دولدی
چوخ ایره یه فیسما یار
بیر گین اولار کی یاقیش کوچه لره سو سپَر
درخت لری سووارار،       غمرلری سیله بئرَر
اگر کی کهکلیک لری، تیر-و توفنگ ائلدیریدی
یا جئیرانینگ جوفتینی، صیاد الیندن آلیبدی
چوخ ایره یه فیسما یار
بیر گین اولار کی صیاد، جوفتینی الدن بئرَر
نازلی گوزه ل یارینی،       ایری قوجاقدا گئرَر
اگر کی ایچ دئرد گئجه ، آیی قرالیق ایرتدی
یا آل دیوینگ الی،   غوصه نی داغ قیرتدی
چوخ ایره یه فیسما یار



آردینی اوخو

نمونه کلمات دخیل از دیگر زبان ها به فارسی دری

+0 به یه ن

 نمونه کلمات دخیل از دیگر زبان ها به فارسی دری

کل زبان پارسی، مخلوطی از زبان های مختلف است. مثلا:

✍️ عربی: که به علت تعداد زیاد کلمات عربی دخیل در فارسی از ذکر آنها خودداری میشود.

بان فرانسه : بیشترین تعداد کلمات اروپایی موجود در آجیل پارسی، از زبان فرانسه است : آژان ، اتومبیل ،ادکلن ،ارتوپد ، ارکیده ، ارگ ، اسانس، استامپ، استاندارد ، استریل ، ایده، بارم، بژ ،بمب ، بوتیک ، بودجه ،‌بورس ،بوفه ، بوکس، بولوار، بیژامه، بیسکویت، بیلان ،بیوگرافی ،پاپیون ، پارازیت ، پارک،پارلمان ،پلیس ، تاتر ،‌ترور، تمبر،دیپلم ،دیپلمات ، دیکته،رمان ،ژاندارم ،سالن ،سانسور ،سیکل ،ساک ، سالار، فئودال ، کابینه ،کتلت ،کلاس ،کمد ،کمیسیون ،کنفرانس، گاز، لامپ ، مارش ، ماشین ،مبل ،مد ، مرسی، موزیک ،نمره و...

✍️ زبان انگلیسی : تعدادی از این واژه ها عبارتند از: بطری ،‌تایم، ساندویچ ،فوتبال، فول، کتری، کتلت ،گیلاس (لیوان)، واگن، بلبرینگ ،بلوف، پارک، پانچ ، پلیش، تانک،جاکت ،فلاسک ، واشر،اوپک ،بار ، بایکوت ،بایت، بلبرینگ ، پرینت، پنی‌سیلین، پوستر، پیچ ،تافی ، جک،جاز ،تینر ، چیپس، چارت، داشبرد و ...

✍️ زبان روسی: مانند استکان، اسکناس ، اتو ، استپ، اشکاف، امپراتور، بانکه، بطری، بشکه ، پاکت ، پیراشکی، ترمز،جلیقه ، چرتکه ،درشکه ، سماور، کالسکه ،بشکه، پند، زاپاس، درود، سپاس، نخست، شنل، پوشال، پوشاک، دیرینه، قوطی، کالباس، خاویار، درشکه، سماور، سخاری،ترمز و...



آردینی اوخو

تومانواحد پول ایران شد

+0 به یه ن



💯 براساس مصوبه هیئت دولت، واحد پول ایران بعد از 87 سال دوباره # تومان شد

💢 تومن - Tümən  تومان، تمان، تمن، تومانه، طومان: کلمه‌ای تورکی - آلتائی به معنی ده هزار، واحد شمارش معادل ده هزار، واحد پول، واحد پولی بزرگ در دولت‌های تورکی حاکم بر ایران امروز، ایالت و توده بزرگ انباشته شده، تعداد زیاد، بیشمار، قصبه‌ای مشتمل بر صد ده، واحد نظامی مرکب از ده هزار سرباز، قشونی متشکل از ده هزار سپاهی (از همینجا رتبه امیر تومان به معنی فرمانده ده هزار، سرلشکر) است. تومان در اصل بر رقم‌های کلان دلالت می کرده است.

مصدر تومه‌نمق در زبان تورکی به معنای ثروتمند شدن و زیاد شدن از همین کلمه مشتق شده است. (اٶکوش اٶودو ایله، تومن مین ثنا - اوغان بیر بایاتا اونا یوخ فنا٬ عتبه الحقایق)



آردینی اوخو