سایا علی نژاد پایان نامه خود را به زبان ترکی در دانشگاه اصفهان دفاع کرد

این اقدام خانم “ علی نژاد ” بی تردید یک نخستین در حوزه دانشگاهی ایران محسوب می شود.

خانم سایا علی نژاد، پایان نامه فوق لیسانس خود را تحت عنوان “ حق بنیادین زبان مادری در حقوق بین الملل ” به زبان ترکی آذربایجانی در دانشگاه اصفهان دفاع نموده است.

این اقدام خانم “ علی نژاد ” هفته گذشته (هفته آخر آبان ماه) اتفاق افتاده است و بی تردید یک نخستین در حوزه دانشگاهی ایران محسوب می شود.

ادبیات زبان ترکی آذربایجانی

دیل ...

***عقیل آذردخت****

دیل وارلیق هویتدی بونی دویمالییق بیز

ناموسدی بلی, ناموسا جان وئر‌ملییق بیز

رنگین دئیشیب دیل ساتانین ارزشی اولماز

بنزر کسیلن بیر خولا دای کؤک سالا بیلمز

هر کیمسه دیلین آتسا دینینده آتاجاقدیر

ناموسسوز اولوب خوار اولاجاقدیر , باتاجاقدیر

دیل ناموسوم ائل غیرتیم اولکم شرفیمدیر

هر تک تکینه وئرمگه جانیم هدفیمدیر

 

برای خاموشی فتیله فاجعه چه باید کرد؟

اصغر زارع کهنمویی:

مقصر اصلی، هرگز تهیه‌کننده، کارگردان، مسئول و جانشین بخش، ناظران و مدیران مرتبط نیستند، مقصر اصلی تفکری است که یک قرن پیش، کارگزاران فرهنگی پهلوی به مدد سیاست ‌مداران و شرق ‌شناسان غربی بنیانش نهادند و با بنیاد گذاری مکتبی غیر انسانی، ایران را پرآشوب کردند؛ مکتبی که ایران را مساوی فارس می‌خواند و غیر فارس‌ها را دیگری‌هایی می‌داند که باید به خودی تبدیل شوند.

دستور مظفرالدین ‌شاه برای تدریس زبان ترکی در مدارس آزربایجان و اعتناء بایسته به تعلم آن

مئهران باهارلی

شاه ایران مظفرالدین‌ شاه قاجار در راه بازگشت از سفر اول خود به خارج در سال ١٩٠٠ (١٢٧٩ شمسی)، به محض ترک استانبول، در حالیکه هنوز در راه ایران بود، با فرستادن یک تلگراف به وزارت معارف ایران، امر به "تدریس زبان ترکی در مدارس آزربایجان" داده و "اعتناء به تعلم زبان ترکی در مدارس" را خواستار شد. مظفرالدین ‌شاه در تلگراف خود دو دلیل برای لزوم تدریس زبان ترکی در مدارس آزربایجان ذکر می‌کند: نخست اینکه مردم این خطه از دیرباز به زبان شیرین ترکی تکلم می‌کنند. دوم اینکه این امر لازمه مودت و دوستی در حال گسترش و تقویت‌شونده میان دولتین قاجاری و عثمانی است. خبر این تلگراف در روزنامه‌های آن دوره استانبول، از جمله روزنامه ترجمان حقیقت به تاریخ ٥ رجب ١٣١٨ قمری (٢٩ اکتبر ١٩٠٠ میلادی) منعکس شده است. (محقق ترک ترکیه‌ای لونت گوندوز که عکس خبر مزبور روزنامه ترجمان حقیقت را منتشر کرده می‌گوید اسماعیل حامی دانشمند از روشنفکران و ادبای عثمانی نیز، در اثر خود بنام کرونولوژی، ماده ٥ رجب ١٣١٨ خبر روزنامه ترجمان حقیقت را ذکر کرده است). در زیر متن خبر مزبور روزنامه ترجمان حقیقت به زبان ترکی –با حفظ رسم الخط اصلی- و ترجمه آن به فارسی را آورده‌ام. 

محرم‏لیک و آنا دیلیمیز

ایراندا بو گونه قدر دوام ‏ائدن تاپان مرکزی حکومتین تملچی‏سی بؤیوک حکمدار شاه اسماعیل ختایی‏نین رسمی اعلان ائتدیگی تورک دیلی و شیعه مذهبی او زاماندان بری آذربایجان تورپاقلاریندا بیری - بیریندن آیریلمایان ایکی بؤیوک گئرچک (واقعیت) اولوبلار آذربایجان ادبیاتیندا بیرینجی مرثیه یازان شاعر ایسه شاه اسماعیلین معاصری اولان مولانا محمد فضولی اولموشدور و اوندان بری بؤیوک و نهنگ نوحه‏چی شاعرلر ایله اوزلشیریک و دئیه بیلریک ادبیاتیمیزدا مرثیه و نوحه یازمایان شاعرلریمیز چوخ آز اولوبلار حتی صرفاً ساتیریک شعرلری ایله تانیلان و شرق دونیاسیندا ساتیریک شعرین تملچی‏سی اولان میرزه علی اکبر صابر کیمی بیر شاعرین ده اثرلرینده نوحه و مرثیه گؤرمک ممکن‏دیر آنجاق بو آرادا بیر تعداد شاعرلریمیز ده اولوبلار کی اؤز یارادیجی‏لیقلارین تمامیله مرثیه شعرینه و عاشورا حادثه‏سینه حصر ائدیبلر بو سیرا شاعرلردن دخیل مراغه‏ای، قمری دربندی، دلریش و باشقالارین آدین چکمک اولار حاج رضا صراف و راجی تبریزی کیمی بیر شاعرلرین دیوانلارینین یاریسین نوحه و مرثیه شعرلری تشکیل ائدیر.

حق زبان مادری و پاسخ به چند ابهام  

    اصغر زارع کهنمویی

چهارشنبه, ۹ اردیبهشت ۱۳۹۴، ۱۱:۳۸ ب.ظ

    « زبان مادری » دیگر یک مقوله امنیتی نیست. این پیشرفت ارزنده در سیاست‌های قومی، جای مسرت بسیار دارد. اینک سخن گفتن از حقوق قومیت‌ها بخصوص مطالبه حق زبان مادری نه از سوی نهاد قدرت و نه توسط کنشگران مختلف عرصه عمومی به معنای «تحریک قومیت‌ها» و «تجزیه‌طلبی» تلقی نمی‌شود. نه تنها نخبگان قومی که بسیاری از اندیشمندان و اساتید برجسته فارس ‌زبانی که هیچ تعلق نَسبی به قومیت‌ها ندارند، اکنون پیگیر و مدافع حقوق زبانی اقوام هستند. اکنون سخن مخالفانی که تلاش دارند با خوانش امنیتی از زبان مادری، آن را از صدر تصمیمات اجرایی به زیر بکشند، خریدار ندارد. دیگر کسی نمی‌پذیرد، اگر روزی کودک آذربایجانی کتاب ترکی به دست بگیرد، کشور تجزیه می‌شود. گروهکی کوچک بسیار تلاش کرده این باور رضاخانی را همه‌پذیر کند, اما خواب پریشان آن‌ها تعبیر نداشت.

     پرکندگی ترکهای خراسان

    ترک های خراسان غالباً در شمال استان خراسان بزرگ، ناحیه مرزی کشور ترکمنستان و قسمتی از نواحی مرکزی خراسان سکونت دارند.

    مهمترین مناطق ترک نشین درخراسان عبارتند از:  بجنورد، شیروان، فاروج، قوچان، درگز، کلات، اسفراین، سبزوار، نیشابور، سرولایت، جوین، جغتای، نقاب و روستاهای تابعه، ... و ترکان مهاجراز نقاط دیگر که در مشهد (ترک خراسانی، و ترک آذربایجانی) ساکن هستند.

    محدوه پراکندگی ترک های خراسان از طرف غرب به شرق از آزاد شهر، رامیان، علی آباد و مینو دشت شروع می شود و در خراسان بزرگ تا مرز افغانستان ادامه دارد و از شمال به جنوب از مرز تورکمنیستان شروع و در استان های خراسان بزرگ تا کناره های کویر ادامه می یابد.

آموزش و تحصیل به زبان ترکی ممنوع و احوال خانواده‌ای فارسی‌زبان در کشوری بیگانه

امسال هم یکم مهرماه فرزندانمان کلید بر زبان بسته و در زیر سایه ننگین " قانون آموزش و تحصیل به زبان ترکی ممنوع " در مدارس حاضر شدند.

میلیون‌ها انسان در وطن خود غریبانه زیستند.

احوال خانواده‌ای فارسی‌زبان در کشوری بیگانه

نویسنده: بهرام جوادی

جامعه بین المللی اهمیت و ضرورت آموزش زبان مادری را به درستی پذیرفته و آن را به عنوان یک حق اساسی بشری به رسمیت شناخته است. به طوری که در چندین معاهده و اعلامیه‌ی تهیه شده از سوی مراجع بین‌المللی ضمن تصریح به حقوق اشخاص در آموزش زبان مادری خود، تعهدات مثبت و منفی دولت‌ها نیز در شناسایی این حق مورد تأکید قرار گرفته است.

ذهنیت واقعی یک ترک زبان ایران در مورد زبان خود، آیا درکش خیلی سخت است؟!

دیلیم اؤلسا منده اؤله رم : زبان مادریم بمیرد من نیز خواهم مرد.

زبان موجودی زنده هست و به طور منطقی زبان و زندگی دو چیز ناگسستنی است. شکل گیری هویت فرد,  در زبان مادری و در تربیت او نهفته است و در موفقیت آموزش عمومی و شغلی چیزی که از همه مهم تر است زبان مادری است. زبان مادری زبانی است که ساختار حنجره و قوه ادراک آدم بر اساس آن تشکیل می شود و ساختار حنجره غیر قابل تغییر است، یعنی انرژی که آدم برای تکلم به زبانی غیر از زبان مادریش به کار می برد، چند برابر انرژی لازم برای تکلم به زبان مادریش است. آدم در اوج لذت و اوج درد به زبان مادریش آه و ناله می کند. چرا چون زبان مادری ابزاری برای تفکر است. فردی که تفکر ندارد زبان و فردی که زبان ندارد نمی تواند تفکری داشته باشد. آموختن زبان مادری و استفاده از آن برای برقراری ارتباط به رشد ذهن انسان کمک می کند. انسانی که زبان خود را درست آموخته باشد می تواند به حقایق دست یابد. فردی که زبان خود را به درستی نمی تواند صحبت کند و آنرا صحیح بنویسدو نتواند مفاهیم را در جای خود استفاده کند به طور منطقی ناتوانی ذهنی دارد و فضای تفکر او باریک هست.

آذری یا ترک؟

پیشگفتار : از دوران پهلوی تاکنون در باره‌ی قومیت مردم ترک‌زبان آذربایجان بحث‌های زیادی صورت گرفته است. عده‌ای با تکیه بر نظریۀ آذری، مدعی شده‌اند که مردم آذربایجان آریائی‌نژاد هستند و قومیت‌شان نیز آذری است. اینان زبان ترکی را زبانی بیگانه و حاصل حکومت‌های ترک و مغول دانسته و لذا تلاش‌های فراوانی در راستای نابودی زبان ترکی و جایگزینی فارسی با آن انجام داده‌اند که از مهم‌ترین آنها می‌توان به آموزش اجباری زبان فارسی و ممنوعیت تدریس زبان ترکی اشاره کرد. ذکر نکردن شماری از مهم‌ترین حکومت‌های ترک در کتب تاریخی و بی‌هویت دانستن ترک‌ها از جمله اقدامات این عده است. این روند بر بخشی از جامعه نیز اثر گذاشته و منجر به ترک‌ستیزی گسترده در ایران گردیده است تا جایی که شماری از ترک‌های ایرانی از سخن گفتن به زبان ترکی و ترک نامیدن خود واهمه دارند. لذا بررسی دقیق و موشکافانۀ این موضوع اهمیت فراوان دارد. به همین منظور در این نوشتار کوشیده شده برخی از ابعاد این مطلب بیان گردد تا نتیجه‌ای مناسب گرفته شود.

آیا در بین بخشی های خراسان تفاوت گویش و لهجه وجود دارد؟

عیسی قلی پور بخشی بجنورد، غلام رضایی آلما جوقی بخشی قوچان و اولیاقولو یگانه بخشی دره گز و گویش و لهجه هر سه بخشی را از روی ویدیو پیاده و کلمات عینی تلفط آنها نوشته شده است. تفاوت گویش و این سه بخشی بجنورد و قوچان و درگز را چگونه می شود مشخص کرد؟

کاری از نویسنده پرتلاش و زحمتکش آقای جلال قلی زاده مزرجی، که تلاش های بی وقفه ایشان در کتابی با نام " آشنائی با زبان ترکی خراسانی "، گردآوری شد و زحماتشان به بار نشست.

با تشکر ویژه از این نویسنده  دانشمند و گرانقدر که فایل کتاب را جهت استفاده همگان و انتشار در اختیار ما قرار دادند.

آدرس های دانلود :

دانلود در دو حالت فشرده و کتاب الکترونیک

1.39 MB

1.21 MB