اشاره : مطلبی با عنوان اصول نگارش زبان ترکی با الفبای عربی را برای تقدیم به خانم مارال ملایجردی (اینجا) فرزند برومند مرحوم علی اکبر ملایجرد و تمام جوانانی که تصمیم به احیا و یاد گیری و آموزش زبان مادری خود " ترکی خراسانی " گرفته اند، در نظر گرفته ایم، امید که مورد توجه و پسند قرار گیرد.

اصول نگارش زبان ترکی با الفبای عربی

مقدمه : برای نگارش زبانهای مختلف ترکی درطول تاریخ الفباهای مختلف: الفبای اورخون ، اویغور، عربی, عبری، لاتین و سیریلینگ بکار گرفته شده‌است. پس از اسلام ترکان نیز مانند سایر اقوام مسلمان خط عربی را با تغییراتی در آن، پذیرفتند که این خط، اکنون در ایران استفاده می شود. در این پست نگارش زبان ترکی با الفبای عربی را آورده ایم امید است مورد استفاده قرارگیرد.

 

آهنگ"بو آخشام اُلوُروُم" ( Bu Aksam Olurum)

آهنگساز :  Murat Kekilli

تنظیم کننده : Ahmet Koç

ترانه سرا : Osman Demren

یکی از ماندگارترین آهنگ های دنیا به شمار می رود. این آهنگ متعلق به( murat kekilli ) خواننده موسیقی پاپ ، راک و سنتی کشور ترکیه می باشد.

دانلود  با حجم و کیفیت خوب 4.9 مگابایت : اینجا

------------

دانلود کلیپ تصویری با کیفیت متوسط : اینجا 

" دراز لقمه "!؟

برخی دارند با پول ما برای خود زبان می سازند و آنهم چه زبانی و زبانی که درآن از وزیر، وزارت، مجلس، ملّی، حقوق، قانون و حتی بشقاب و قاشق خبری نیست و ما نیز داریم با بکارگیری کلمات من درآوردی و نا مفهم و برای نمونه " دراز لقمه " و " یلدا " زبان مادری خود را نابود می کنیم!؟

 

داستان طنز ترکی : گربه پلنگ نما

حسن عموم دئییردی : « بیرایل  یاییدا بالاجا اوغلوم اسماعیل باغ گؤزله ییردی. بیرگون قاچاقا - چاائوه گلیب قاپی اٶنگینده (قاباغیندا ) دوروب، ییغلایا- ییغلایا (آغلایاآغلایا) دئدی کی : « آی آتا نه اوتورب سان کی بیزیم باغابیر پلنگ گلیب! یاخین دی منی یئیسین کی من قاچدیم گلدیم».

من دئدیم : « آخی اوغلوم! پلنگ هارابیزیم باغ هارا؟! مگر بیزیم قالامیز (کندیمیز) مازندران یا هندوستان دیر»؟!

ییغلایا – ییغلایا یئره بلشدی کی : « واللهی پلنگ دیر ».

من ده توردوم ( دوردوم ) گئتدیم قونشولارا خبر وئردیم کی بیزیم باغا بیر پلنگ گلیب گلین گئده ک اونو اؤلدورک ....

بئش دقیقه دن سونرا قونشولار قاپیمیزدا ییقیشیب بیری شنه گتیر میشدی، بیریسی بئل گتیرمیشدی، اوبیریسی پیچاق گتیرمیشدی و ...

 

آهنگ ترکی خراسان- نوایی 2 -باخشی علیرضا سلیمانی.

قسمت دوم اجرای مقام نوایی توسط استاد باخشی علیرضا سلیمانی فرزند باخشی اسطوره ای ترک مرحوم حاج قربان سلیمانی .مقام نوایی منسوب به امیر علیشیر نوایی شاعر، فیلسوف، موسیقی دان، وزیر و دانشمند با تدبیر دوران باشکوه تیموریان می باشند. متن مقام نیز از امیر علیشیر نوایی و با مباحث فلسفی و عرفانی به توصیف ذات اقدس الهی و مدح حضرت رسول (ص) می پردازد.

آدرس دانلود : اینجا 

برگی از کتاب عربی «التیجان فی ملوک حمیر» اثر ابن هشام

کتاب عربی «التیجان فی ملوک حمیر» اثر ابن هشام که در حدود سال 200 قمری نگاشته شده است . ترجمه ی رحیم رئیس نیا مربوط به صفحه ی 402 از این کتاب است که اسکن آن را هم می توانید مشاهده کنید : یکی از اسناد مهمی که از حضور اقوام و طوایف ترک زبان در آذربایجان پیش از اسلام حکایت دارد، اخبار عبیدبن شریة . . . است. عبیدبن شریة جرهمی در دوره جاهلیت در یمن به دنیا آمده، یکی از معمرین و جهاندیدگان دوره خلافت معاویه بوده است. معاویه او را دمشق دعوت کرد و از اخبار عرب و ملوک آن قوم جویا شد و وی به پرسش های معاویه پاسخ داد. به دستور معاویه اخبار او تدوین گردید. گفته شده است که عبید _ در گذشته در سال 67 ه. _ نخستین کسی از عرب است که کتاب تصنیف کرده است.

خوراسان تورکلرینین آتا سٶزلریندن

یازار : دکتر سلطان تولوع

    آشاغیداکی آتالارسوزلر پروفسورکرهارددورفرین (تورک قازانبدان ) خوراسان تورکچه سی آتا سٶزلری مقاله سیندن (اتکده یازیلان قایناق دان) آلینمیش و سایین دکتر خانیم سلطان طلوع طرفیندن بعضی لرینین سٶز چئویریسی یا دا تورکیه ده کی قاراشیلیغی وئریلمیش و درگیمیزه گوندریلمیشدیر. بوردا بوتون بونلارا سایین علیرضا صرافی جنابلاری آذربایجان تورکچه سینده کی قارشیلیقلاری یا دا سٶزلر چئویریسی وئریلمیشدیر و منده لاتین الیفباسین دان عرب الیقباسینا چئورمیشم.

 

آهنگ ترکی خراسان-نوایی 1 -باخشی علیرضا سلیمانی

حاضیرلایان : آلتین قوچانلی  

قسمت اول اجرای مقام نوایی توسط استاد باخشی علیرضا سلیمانی فرزند باخشی اسطوره ای ترک مرحوم حاج قربان سلیمانی. مقام نوایی منسوب به امیر علیشیر نوایی شاعر، فیلسوف، موسیقی دان، وزیر و دانشمند با تدبیر دوران باشکوه تیموریان می باشند. متن مقام نیز از امیر علیشیر نوایی و با مباحث فلسفی و عرفانی به توصیف ذات اقدس الهی و مدح حضرت رسول(ص) می پردازد. 

آدرس دانلود : اینجا

 

بوگون صاباح مشه براتی حامام یولونداگؤردوم. حال احوالدان سونرامندن سوروشدو: « هاراگئدیرسن »؟

دئدیم : « دهیاریا گئدیرم. ایشیم وار».

دئدی : «گئتمه».

دئدیم: « نیین؟نه اولوبدور»؟!

دئدی : « دهیاری باغلی دی دهیاریمیز دوغوبدور».

دئدیم: « شوخلوق ائله مَه کیشی بونه سؤزدور»؟!

دئدی : «شوخلوقوم یوخدور. کئچن انتخاباتدا مشه عیس نین قیزی هاجر رای گئتیریب بیزیم دهیاریمیز اولدو. ایندی خبر گلیب، یانی دهیارینین قاپیسیندا یازیلیب کی : «دهیاری دوققوزآی باغلی دیر چونکو دهیاریمیز دوغوب و دوغوم مرخصیسنه گئدیبدیر  ». !!  

قاناق : کندیمیز : بوردا

پرسش هایی پیرامون ادبیات ترکی آذربایجان

یازار :  آ. ائلیار

وقتی این تاکتیک های استعمال راسیسم فرهنگی را در کنار استراتژی «قتل عام زبانهای غیر فارسی یا یکسان سازی » قرار میدهیم -که « شخصیت سازی سیستماتیک جعلی »برای دیگری ست و دوست مدرن ما- آنرا تحت عنوان « آزادی انتخاب هویت » تبلیغ می کند و منظورش آن است که، من ترا سیستماتیک از طریق قتل زبانت شخصیت سازی میکنم که " فارس- آذری " باشی - بدان و آگاه باش، این « شخصیت جعلی من ساخته را « خودت با آزادی کامل انتخاب کرده ای ». من تقصیری ندارم. این است معنی عملی « آزادی انتخاب هویت » در پراتیک دوستان پست مدرن ما. مسخ شخصیت.

با انتشار مقاله ی « زبان و فرهنگ در دورة امپراتوری ترکان در ایران- نوشته حسن راشدی » سئوالاتی در رابطه با ادبیات و زبان ترکی آذربایجان برای خوانندگان پیش آمد که میکوشم به مهمترین آنها پاسخ یابم:

زبان و فرهنگ در دورة امپراتوری ترکان در ایران (16)

حسن راشدی

"بخشی از کتاب : " ترکان و بررسی تاریخ ، زبان و هویت آنها در ایران "           

امپراتوران ترک گرچه از زبان عربی, که از زمان حاکمیت اعراب زبان رسمی دولت و زبان دین و دیگر علوم شده بود, و زبان دری که زبان شعر و شاعری دربار بود استفاده می­کردند؛ ولی از بکارگیری زبان ترکی خود نیز عافل نبودند, سلاطین, امرا, نجبا و دیگر مقامات بلند پایه کشوری و لشکری همه به ترکی صحبت می ­کردند و درجات و رتبه­‌های ارتش به این زبان بود. دانشمندان و شعرای ترک زبان, علاوه بر زبان عربی و گاهی- دری, به ترکی نیز کتاب می­ نوشتند و به این زبان شعر می­ گفتند که زبان عامة مردم بود. در حقیقت آنچه که امروزه از آن به عنوان دموکراسی و پلورالیسم فرهنگی یاد می­ شود در آن زمان در مورد زبانها و فرهنگ های رایج, بخصوص در مورد سه زبان ترکی, عربی و فارسی دری حاکم بود.

دانشگاه اورمیه بعنوان دومین دانشگاه ایران، اقدام به راه اندازی رشته زبان ترکی استانبولی کرد

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا معاون آموزشی دانشگاه ارومیه در گفتگو با نسل برهان گفت : با توجه به ارتباط هایی که با دانشگاه ترکیه توسط رئیس دانشگاه برقرار شده است، زبان فارسی در دانشگاه ترکیه تدریس می شود و متعاقب آن نیز مجوزهای لازم برای تدریس زبان ترکی استانبولی در دانشگاه ارومیه اخذ و دفتر آن راه اندازی شده است.

جیحون ‌بیلن بحر خزر آراسی

چؤل اوستوندن اُسر یئلی تورکمنینگ

گول غونچه‌سی قره گوزوم قره‌سی

قره ‌داغ‌دان اینر سیلی تورکمنینگ

دانلود آهنگ زیبای یالاندی از روح الله دوستداری : اینجا

رونمایی از آلبوم موسیقی «خداییم‌ سن» راشد درتومی در بجنورد

به گزارش خبرگزاری فارس از بجنورد، در مراسمی که عصر روز(17/05/94) در نگارخانه بجنورد با حضور شماری از مسئولان شهری و فرهنگی برگزار شد، آلبوم موسیقی خدایم‌سن، اثر رضا راشد رونمایی شد.

راشد از هنرمندان موسیقی محلی و مقامی ترکان خراسان شمالی بوده که با گویش ترکی برنامه‌های مختلفی اجرا کرده است. وی همچنین در جشنواره‌های مختلف موسیقی در کشور شرکت و در این رویدادها خوش درخشیده است.