خوراسان ﺗورکلرین دیل و کولتورلری

زبان و فرهنگ ترکان خراسان

ترکمن های خراسان

+0 به یه ن

ترکمن های خراسان

یشتر ترکمن‌ها در ترکمنستان سکونت دارند. جمعیت ترکمنستان در سال ۲۰۱۴ حدود ۵ میلیون و ۱۱۷ هزار نفر بوده که ۸۵ درصد آنها از قوم ترکمن هستند.

حدود ۲ درصد جمعیت ایران ترکمن هستند که معادل نزدیک به یک و نیم میلیون نفر است. ترکمن‌های ایران بیشتر در جنوب شرقی دریای خزر و در ترکمن‌صحرا و اطراف رودخانه اترک وگرگان‌رود سکونت دارند. از لحاظ استانی، سکونتگاه‌های ایشان در استان‌های گلستان (بیشتر بخش شمالی استان)، خراسان رضوی (روستاهایی در نوار مرزی شمال استان و تربت جام) وخراسان شمالی (منطقهٔ راز و جرگلان شهرستان بجنورد) پراکنده است. از شهرهای مهم ترکمنان در ایران می‌توان بندر ترکمن،گنبد قابوس، کلاله، آق قلا، گمیشان، مراوه‌تپه و اینچه‌برون را نام برد.



آردینی اوخو

حکومت ترک جانی قربانیان

+0 به یه ن

حکومت ترک جانی قربانیان

جانی قربانی (جانی قربانیان) دودمانی بودند که طی سده هفتم در قسمتی از ایران حکومت کردند.

این دودمان سلسه‌ای از امرا بود که پس از درگذشت ابوسعید بهادرخان آخرین ایلخان مغول در قسمتی از ایران حکومت کرد. مؤسس آن امیر محمد بیگ جانی قربانی است.



آردینی اوخو

آچار سؤزلر : بیلیملار,

دانلود آهنگ بسیار زیبای لیمون چیچک لری

+0 به یه ن
دانلود آهنگ بسیار زیبای لیمون چیچک لری از مصطفی ججلی

آدرس دانلود : اینجا



آردینی اوخو

آچار سؤزلر : چالغی,

ویدئو کلیپ ترکی خراسانی به نام شراب

+0 به یه ن


ویدئو کلیپ ترکی خراسانی به نام شراب-استاد رسول محمدیان

آدرس دانلود : اینجا

http://www.aparat.com/v/hYacI



آردینی اوخو

آچار سؤزلر : چالغی,

آموزش و تحصیل به زبان ترکی ممنوع و ....

+0 به یه ن

آموزش و تحصیل به زبان ترکی ممنوع و احوال خانواده‌ای فارسی‌زبان در کشوری بیگانه

امسال هم یکم مهرماه فرزندانمان کلید بر زبان بسته و در زیر سایه ننگین " قانون آموزش و تحصیل به زبان ترکی ممنوع " در مدارس حاضر شدند.

میلیون‌ها انسان در وطن خود غریبانه زیستند.

احوال خانواده‌ای فارسی‌زبان در کشوری بیگانه



آردینی اوخو

آچار سؤزلر : آنادیلی,

قربان بایرام ده قربان شو خاطیره سی

+0 به یه ن

قربان بایرام ده قربان شو خاطیره سی

(بجنورد - گریوان لهجه سی)

یاخشئ بادیمده دی چاغالیق ده (1340 -1330 ش) آتامنان گریوان قعله سینده حمامه گئدردیم. بیر گین قوربان گینئ ایدی، آتام حمامده منه قوربان شو ایرکدیر دی. بو جوره دیدی : 

1- ایله ی جه ن نیت قوبانشو ائد 

2- اوول سو توکدو باشیمه و دئدی باشینگئ، قلاغ لرینگ ایچ نی دالی سئ نئ، بوی نینگئ یوو و سودن چک  

3- دئدی : ساغ الینگئ کئته یوخاری. منده الیمی کئتردئم یوخاری و سو توکدو و دئدی : بدنین یاری سینئ یعنی اوول ساغ طرفئ یوخاریدن تا آچاغی یه چان یو و سودن چک .

4- دئدی : سول (چپ)الینگئ کئته یوخاری و سو توکدو و دئدی : بدنین یاری سینئ یعنی سول طرفئ یوخاریدن تا آچاغی یه چان یوو و سودن چک 

5- دئدی : اندی دیز دور و باشیمدن تا آیاغیمه چان سو توکدو و دئدی : اندی بوتون بدنینئ یوو و سودن چک.



آردینی اوخو

آچار سؤزلر : خاطیره لر,

خاطره لر : گئدیم سو ایچیم؟

+0 به یه ن


خاطره لر : گئدیم سو ایچیم؟

ماه اول مهربانی بود،  

معلم خواند و نوشت :  

« بابا آب داد »

نقاشی غریبی بود.  

سفیدی گچ،  

روی سیاه تخته ی دیوار. 



آردینی اوخو

آچار سؤزلر : خاطیره لر,

نقش ترکان در گسترش اسلام

+0 به یه ن

نقش ترکان در گسترش اسلام

مجید نظری

رشد و گسترش دین مبین اسلام در طول حیات خود، افت و خیزهای زیادی داشته است. در این نوشتار سعی گردیده است نقش عمده ترکان در توسعه و گسترش و تبلیغ دین اسلام مورد بررسی و مداقه قرار گیرد. نقش ترکان در به اهتراز درآوردن بیرق اسلام در سرزمین‌های دیگر چندان مهم و پررنگ است که نادیده گرفتن آن، انکار تاریخ اسلام قلمداد خواهد شد. بی‌تعصّب باید گفت، اگر تلاش ترکان نبود سرزمین‌های اسلامی و تعداد جمعیت مسلمانان این اندازه وسعت نداشت. شمشیر ترکان چنان برنده بود که ترکان لقب غازی اسلام گرفتند. متأسفانه در کتب درسی و دیگر کتب این نقش مهم، چندان پررنگ و پرمایه نشان داده نشده است.



آردینی اوخو

آچار سؤزلر : بیلیملار,

چاووشی خوانی : بر محمد و آل او صلوات

+0 به یه ن

چاووشی خوانی :

تا همین چند سال پیش در روستاها و شهرهای خراسان و آذربایجان، و دیگر مناطق ترک نشین هر گاه کسی به زیارت اماکن مقدس مانند مکه، کربلا، مشهد و قم می‍رفت، اقوام و خویشان، همسایگان و آشنایان جمع شده و او را بدرقه می‍کردند و فردی خوش صدا، پیشاپیش جمعیت حرکت کرده و اشعاری مذهبی را با آواز حزینی می‍ خواند. این شخص را «چاووش » یا «چوووش » می‍ گفتند. استاد شهریار در منظومة زیبای حیدر بابا این مراسم را چنین به تصویر می‍ کشد :

 حیدربابا قره چمن جاداسی، چوووشلارین گلر سسی _ صداسی

کربلایه گئده نلرین قاداسی، دوشسون بو آج یولسوزلارین گؤزونه

تمدونون اویدوخ یالان سؤزونه، «حیدربابا، بند۱۱»

از جاده « قرا چمن » آن تربت ولا، چاوشها زنند به صوت حزین صلا

درد و بلا و آفت زوار کربلا، افتد به چشم مردم گمراه و آزمند

ما را عجب به نام تمدن فریفتند) « حیدربابا، بند۱۱».



آردینی اوخو

آچار سؤزلر : قوشوق,

افشارها کیستند؟

+0 به یه ن

افشارها کیستند؟

اشاره : در این نوشته نگاهی گذرا و مختصر به تاریخ اقوام افشار از شعب بیست وچهارگانه اوغوزهایتورک است پرداخته شده است. البته درخصوص اقوام «افشار» ایران می توان تحقیقات جامع تری را انجام داد که آن فرصت دیگری را می طلبد.

نویسنده : حسن حسینعلی

نظربه این که مدیر مسئول ماهنامه «بایرام» جناب آقای «علی محمد بیانی» این تکلیف را به من محول کرد و از طرفی همه منابعی که از قبل مطالعه کرده بودم، درحال حاضر در دسترس نبود. پس با تکیه به قوه حافظه که احتمال خطا نیز در آن می رود، این مطالب را در ذیل نوشتم.



آردینی اوخو

آچار سؤزلر : بیلیملار,

مروری بر یک سفرنامه حج به زبان ترکی آذربایجانی

+0 به یه ن

مروری بر یک سفرنامه حج به زبان ترکی آذربایجانی

حج نامه انزاب (مروری بر یک سفرنامه حج به زبان ترکی آذربایجانی)

«حج نامه انزاب» سفرنامه ای منظوم از شاعر معاصر، آقای غلامرضا انزابی پور، متخلّص به «انزاب» است، در 149 صفحه جیبی، که از سوی انتشارات کتاب فروشی ذاکر کریمی، در مراغه به چاپ رسیده است. این کتاب، مقدّمه ای کوتاه از نویسنده و تقریظی به نظم از شاعر ترک آذربایجانی زبان و نامدار معاصر، آقای کریمی مراغی دارد. تشرف مؤلف به حج، در سال 1399 ق. مقارن آغاز چهاردهمین قرن هجرت نبوی و اوّلین دوره حج پس از پیروزی انقلاب اسلامی بوده است.



آردینی اوخو

آچار سؤزلر : قوشوق,

خاطره اولین روز مدرسه

+0 به یه ن

بیل می یردیم نه جور یازیم، نه جور اوخویوم

نئچه واخت یازدیم دفترلره، قول قویدوم معلیم لره

آنادیلیمدن آرین مه دیم، فارسجا دیله بیلین له دیم،

فارسجا بیلیم لیق اوچون، ائل بیلمی یوزله مه دیم

.....

الیفبانی اؤیرندیم، تانی ییرام حرفلری

هئچ الیمدن قویمارام، کیتاب، قلم، دفتری

ایندی آنـا دیلیمده، اوْخویورام، ده یازیرام

کیتابلاردان بیلیکلر، اؤیرنمه یه حاضیرام.



آردینی اوخو

مراسم عید قربان در میان ترکمن های راز و جرگلان

+0 به یه ن

ترکمن های راز و جرگلان به پیشواز عید قربان می روند  

مدیر حوزه علمیه اهل تسنن شهرستان راز و جرگلان گفت : ترکمن های راز و جرگلان با مراسم چپاتی به پیشواز عید قربان می روند.

آخوند گلدی کمالی در گفت و گو با خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، منطقه خراسان شمالی، بیان کرد : مراسم عید قربان اهل تسنن شهرستان راز و جرگلان از دهم تا دوازدهم ذی حجه بوده که در این سه روز بیشتر به عبادت و دید و بازدید می پردازند.



آردینی اوخو

آچار سؤزلر : ائتکینلیک لر,

قوربان بایرامینگ ساوجالاری

+0 به یه ن

قوربان بایرامینگ ساوجالاری

1-قوربان بایرامینی سئودیکلرینیزله برابر ساغلیق و حضور ایچینده گئچیرمنیزی دیله ریک. بایرام توم اینسانلیقا خیرلی اولسون!..

2-توم آراخاداشلارین قوربان بایرامینی ان ایچدن دیلکلریمله قوتلورام, ساغلیق, باشاری و موتلولوقلار دیلیرم. هر شئی گؤنلونوزجه اؤلسون!

3- الله ائله دیین دوعا‌لاری، ائتدیین عمل‌لری، کسدیین قوربانلاری، وئردیین صدقه‌لری قبول ائتسین. قوربان بایرامینیز موبارک اولسون.

4- قوربان بایرامی اؤنجه دن بوتون موسلمانلارا اؤزللیکله تورک خالقینا قوتلو اولسون 

5- اوره یینه داملا داملا اومود, گونلرینه مین دادلی موتلولوق دؤلسون, سئودیکلرین هر گون یانیندا اؤلسون, اوزون و گولون هئچ سؤلماسین, قوربان بایرامین قوتلو اولسون.

6- فرا رسیدن روز عرفه و عید قربان پیشاپیش خجسته باد. هر چه امام حسین (ع) در دعای عارفانه عرفه اش از خدا طلبید ارزانیتان باد.



آردینی اوخو

قوربان بایرامی

+0 به یه ن

ایسلامدا بایرام؛ فردی بایرام و ایجتیماعی بایرام بایرام ارزیشلری تقویت ائتمک اوچوندور

اهل بیت ریوایتلرینده گلیب کی هر مؤمین کی آللاهین ایطاعتی اونا نصیب اولا و گوناهدان و معصیَتدن اوزاق اولا, او گون اونون بایرامیدیر. آما ایسلامی خاص بایراملار بوتون موسلمانلارین بایرامیدیر.

بایرام او گونه دئییلیر کی اینسان ایلاهی قوربه یاخین اولا و گوناهدان اوزاق اولا. او گون مؤمین اینسانین شادلیق و بایرام گونودور.



آردینی اوخو

آچار سؤزلر : ائتکینلیک لر,