خوراسان ﺗورکلرین دیل و کولتورلری

زبان و فرهنگ ترکان خراسان

زبان حال حضرت سکینه

+0 به یه ن

زبان حال حضرت سکینه

زبان حال حضرت سکینه در هنگامی که اسب خونین حضرت سیّد الشهداء علیه السلام بدون حضرت به خیام بر گشت.

🔹 شعری از حجةالاسلام نیّر تبریزی که مرحوم شهریار آرزو می کرد به جای تمام اشعار خود تنها بیت این مرثیه از آن او بود.

ای فرس با تو چه رخ داده که خود باخته ای؟

مگر اینگونه که ماتی تو شه انداخته ای!

ای همایون فرس پادشه سدره مقام

که چرا گاه بهشت است تو را جای خرام

چه بلا رفته که با خویش نپرداخته ای؟

 

تا صهیل تو همی آمدی ای پیک امید

بر همه اهل حرم بود صدای تو نوید

کاینک آید زپی پرسش ما شاه شهید

مگر این بار خداوند حرم را چه رسید؟

کای فرس شیهه زنان بر حرمش تاخته ای



آردینی اوخو

رضایت به نقض زبان مادری کودکان، نوعی کودک‌آزاری

+0 به یه ن

محمد حکیم‌پور

“رضایت به نقض زبان مادری کودکان، نوعی کودک‌آزاری سیستماتیک است”

یکی از مؤلفه‌های مهم حقوق بشر، رفع آزار از شهروندان - چه به طور سیستماتیک و چه جز آن - است که ممکن است از ناحیۀ خود شهروندان نسبت به یکدیگر و یا دولت‌ها نسبت به شهروندان اعمال شود.

از مظاهر بارز و البته بسیار حساس شهروندآزاری، آزار کودکان است که بنا به آسیب‌پذیری بسیار آنان در برابر این آزارها، حمایت نهادینه شدۀ دولتی و غیر دولتی از آنها ضرورت دارد.

صرف‌نظر از خشونت علیه کودکان، وادار کردن و اجبار آنان به تکلم و یا تحصیل به زبان غیر مادری - که بنا به آرای روانشناسان متضمن رنج‌ها و آزارهای روحی بسیاری برای کودکان است - از مصادیق بارز کودک‌آزاری سیستماتیک به شمار می‌رود. بررسی‌ها و مطالعات روان‌شناختی میدانی نشان می‌دهد که تحصیل به زبان غیر مادری در نواحی غیر فارس کشور، از علل عمده افت تحصیلی و حتی ترک تحصیل در میان کودکان بوده است.



آردینی اوخو

روز ملی شعر و ادب ایران

+0 به یه ن

روز ملی شعر و ادب ایران

"روز ملی شعر و ادب ایران "

                           که به " روز شعر و ادب فارسی " تبدیل شد !

حسن راشدی:

        روز 27 شهریور سال 1367 ، روز خاموشی استاد شهریار، شهریار سخن آذربایجان است. شاعری که شعر ترکی " حیدر بابایه سلام " اش به نوشته بسیاری از مطبوعات (روزنامه " ایران " شنبه 21 شهریور 1383 شماره 2909) به بیش از 90 زبان زنده دنیا ترجمه شده است، و از این منظر است که استاد شهریار شناخته شده ترین شاعر  آذربایجانی در دنیا بخصوص در بین کشورهای ترک زبان است .

در سال 1381 به پیشنهاد نماینده آذربایجانی مجلس شورای اسلامی و تصویب شورای انقلاب فرهنگی، به پاس گرامی داشت یاد و خاطره استاد شهریار و تحکیم مودّت و دوستی بین اقشار مختلف جامعه، روز بیست و هفتم شهریور ماه، " روز ملّی شعر و ادب ایران "  نامگذاری شد .

انتخاب چنین روزی به این نام هم بی دلیل نبود، چرا که اشعار فارسی شهریار چون، " علی ای همای رحمت تو چه آیتی خدا را "، "آمدی جانم به قربانت ولی حالا چرا "، " ای وای مادرم "، " پیام به انیشتین "و دیگر اشعار استاد به عنوان شاعر معاصر، مشهور خاص و عامّ، و خود وی مورد احترام قریب باتفاق جامعه ایران با زبانها و فرهنگ های گوناگون بود .



آردینی اوخو

مصاحبه با محمد رحمانی به مناسبت سالروز درگذشت استاد_شهریار

+0 به یه ن

 

27 شهریور روز وفات شهریار، روز" شعر_و_ادب_تورکی" گرامی باد

متن کامل مصاحبه روزنامه سرخاب تبریز با محمد_رحمانی_فر به مناسبت سالروز درگذشت استاد_شهریار

🔺محمد رحمانی فر یکی از نویسندگان بنام آذربایجانی، متولد شهرستان خوی، صاحب آثار پرمحتوایی چون «نگاهی نوین به تاریخ دیرین ترک‌های ایران» که در چاپ ششم قرار دارد، کتابی در حوزه شهریار شناسی و کتاب های مختلفی در حوزه تألیف و ترجمه دارد.

 وی متواضعانه وقت خویش را در اختیار ما قرار داد تا از زبان وی بتوانیم به شهریار، این شاعر پر آوازه خطه آذربایجان بپردازیم.



آردینی اوخو

آغاز کمپین زبان مادریم در خانه نماند

+0 به یه ن

آغاز کمپین زبان مادریم در خانه نماند

✅ آغاز کمپین #زبان_مادریم_در_خانه_نماند

 🔹از دقایقی پیش کمپین #زبان_مادریم_در_خانه_نماند به مناسبت آغاز سال تحصیلی جدید شروع بکار کرد

🔹 عوامل این کمپین اقدام به نگارش نامه‌ای به رئیس جمهور دکتر حسن روحانی و نمایندگان مجلس شورای اسلامی جهت مطالبه تحصیل به زبان مادری در مدارس و دانشگاه‌ها نموده‌اند.

🔹 لازم بذکر است هر اکانت تلگرامی تنها قادر به ثبت یک امضا می باشد

▫️برای پیوستن به کمپین وارد بات زیر شده و مراحل را به ترتیب طی نمائید:

@MotherTongueBot

▫️جهت اطلاع از نتایج کمپین در کانال زیر عضو شوید:

@yolpressCampaign



آردینی اوخو

تاریخ زبان ترکی با لهجه خاص آن در ایران

+0 به یه ن

تاریخ زبان ترکی با لهجه خاص آن در ایران

تاریخ زبان ترکی با لهجه خاص آن در ایران را دست‌ کم از قرن دوازدهم میلادی و یکی، دو قرن فاصله با فردوسی می‌توانیم به صورت مستند پیگیری کنیم. شاعرانی مانند شیخ عزالدین حسن‌ اوغلو اسفراینی متخلص به «حسن‌ اوغلو» در آن دوره و بعد قاضی برهان‌ الدین شعر ترکی سروده‌اند. بعد از آن در اوج تفکر عرفانی که در پهنه ایران‌ زمین شکل گرفته است و در قالب نحله‌ های مختلف گسترش یافته ما در زبان ترکی به افرادی مانند عماد‌ الدین نسیمی در قرن چهارم هجری برخورد می‌کنیم. در اوج این تفکر یکی از بزرگ‌ ترین شاعران و ادبای ایران که به ترکی شعر سروده است و همچنین توانسته حکومت نوین ایران را تأسیس کند، شاه اسماعیل صفوی متخلص به ختایی است که دیوانش به تازگی در نزدیک به ۵٠٠ صفحه چاپ شده است. وی مضامین عرفانی را به زبان ترکی در قرن ١۵ و ١۶ میلادی به اوج رسانید. باید پرسید چرا وقتی صحبت از تاریخ ادبیات ایران می‌شود، اشاره‌ ای به این افراد نمی‌ شود، گویی اینها اصلا در ایران نبوده‌اند. شاعران ترکی به شاه‌ اسماعیل ختم نمی‌ شوند و با قاسم انوار و محمد فضولی که به فارسی، ترکی و عربی شعر هایی در حوزه دین و عرفان سروده‌اند و در ١۶۴٠ میلادی با قوسی‌ تبریزی و واحد در دوران معاصر با شهریار ادامه می‌ یابند. برخی معتقدند ادبیات ترکی فقط خود را در شعر بسط داده است و مانند فارسی در نثر حضور ندارد، در حالی‌ که این پیش‌ فرض هم نادرست است و نشان می‌ دهد محققان ما از تاریخ سرزمین ایران و ادبیات غنی زبا‌ن‌ های دیگر غافل هستند و اطلاعی ندارند.



آردینی اوخو

من تورکم. من لهجه دارم

+0 به یه ن


آردینی اوخو

لهجه تارتیشماسینا قارشی دورماغا بیر یول وار:

+0 به یه ن
یازار : بهرام اسدی

مدرسه لرین آچیلیشینا یاخین بو لهجه تارتیشماسینا قارشی دورماغا بیر یول وار:
غیرتلی آذربایجان معلملری تورک لهجه سیله فارس دانیشماق یئرینه هامی هماهنگ بیر حرکتده کلاسلاردا اصیل تورک لهجه سیله اصیل تورک دیلی دانیشماق کامپانیاسی یارادا بیلرلر. قوی پانفارسلارین گؤزو چیخسین
1396-1397 تحصیلی ایلینده آذربایجان مدرسه لری کلاسلاریندا لهجه لی فارس دیلی دانیشماق یاساق ،هامی گؤزل تورک دیلی دانیشسین. یا الله



آردینی اوخو

بخشنامه آموزش و پرورش و دیگر هیچ...

+0 به یه ن
بخشنامه آموزش و پرورش و دیگر هیچ...

نویسنده : دکتر سید حیدر بیات
در شهروند بودن خود که هیچ، در حیوان ناطق بودن خودم نیز تردید دارم. تا کجا می خواهید تحقیرمان کنید؟ آیا تماس نوک چاقو با استخوانمان را حس نمی‌کنید؟
یک معلم یعنی کسی که 16 سال در سیستم آموزشی شما درس خوانده است. اگر در 16 سال از بهترین سال های یک انسان نتوانسته‌اید به او حرف زدن به زبان خودتان را یاد بدهید، و اکنون می خواهید از گردونه‌ی تاریخ و زمان حذفش کنید، مشکل آن فرد نیست، مشکل سیستم نارسای شماست.
تا کجا می خواهید آینه‌ها را بشکنید. ایا زمان آن فرا نرسیده است اندکی به خود به قامتتان به اندیشه‌تان به برنامه و قوانینتان نگاهی بیفکنید که یک انسان را بعد 16 سال تحصیل با تحقیر در بی‌نامی و بی لانه‌گی رها می‌کنید؟
سید حیدر بیات



آردینی اوخو

تجلیل از استاد اسداله مردانی محقق حوزه فرهنگ و تاریخ تورکان

+0 به یه ن

✅✅ تجلیل از استاد اسداله مردانی محقق و پژوهشگر حوزه  فرهنگ و تاریخ تورکان

⭕️ طی مراسمی که روز ۲۷ مرداد ۹۶ در شهر کلاله استان گلستان به عمل آمد از استاد اسداله مردانی تجلیل به عمل آمد .

⭕️ این مراسم که در قالب ۱۲۷مین نشست جمعیت فرهنگی ، هنری مختوم‌قلی ، با عنوان ″تورک دونیاسینینگ سؤز کؤک لری″ برگزار شد از این معلم بزرگ قشقایی تقدیر به عمل آمد .

⭕️ استاد اسداله مردانی از اساتید بزرگ جهان تورک می باشد که طی تحقیقات میدانی در حوزه جغرافیایی تورکان جنوب ایران ، بزرگترین خدمات فرهنگی زبان ترکی را انجام داده است .

⭕️ برخی از آثار چاپ شده ایشان کتاب های فاخر  نظیر قاشقایی سؤزلوگو ، آتالار سؤزو ، خودآموز تورکی قشقایی و ... می باشد .

⭕️ وی از سال ۹۲ با سکونت در میان ترکمن ها به تحقیق درباره زبان و فرهنگ و ادب آنان پرداخت که این مراسم بزرگداشتی جهت قدردانی از فعالیت وی در این راستا می باشد.

⭕️ این پژوهشگر قبل از این نیز چندین سال در میان ترکان خراسان شمالی به تحقیق پرداخته است .



آردینی اوخو

عالمه عذاب وئرمک ایسته سن، اونو جاهیل ایله یولداش ائیله

+0 به یه ن

عالمه عذاب وئرمک ایسته سن، اونو جاهیل ایله یولداش ائیله

آتا- بابا سۆوزو : عالمه عذاب وئرمک ایسته سن، اونو جاهیل ایله یولداش ائیله : اگر بخواهی به عالمی عذاب بدهی، او را با جاهل دوست و رفیق همراه کن. منظور عالم در تمام موارد عقلش را بکار می گیرد، ولی جاهل نه، در نتیجه عالم از جهالت جاهل همواره در عذاب خواهد بود. منبع : تمثیل و مثل ترکی خراسان

تمثیلی جالب و خواندنی👇👇👇👇👇

آورده اند که خواجه نظام الملک وزیر ملکشاه سلجوقی به علتی به زندان افتاد . بعد از مدتی نظام حکومت دچار آشفتگی شد و مجددا از او خواستند به شغل سابق خود برگردد

خواجه فرمان را قبول نکرد و زندان و گوشه گیری را به وزارت ترجیح داد!

دربار ملکشاه دنبال چاره ای بودند تا خواجه را راضی به قبول شغل سابقش کنند . در این بین شخصی گفت خواجه دانشمند است و هیچ چیز برای او بدتر از همنشینی با انسان نادان نیست .



آردینی اوخو

ستم فرهنگی

+0 به یه ن

ستم فرهنگی
در تاریخ هزار ساله حکومت ترکان در ایران فارسها هرگز ستم فرهنگی احساس نکرده اند. حکام ترک هر ستمی هم کرده اند عاری از ستم فرهنگی بوده و اینهمه دیوان شعر که از شعرای فارس باقی مانده حتی یک بیت آن در باره ستم فرهنگی نیست زیرا ترکان هرگز با زبان مردم تحت حاکمیت خود کاری نداشته اند و فارسی همواره زبان شعر، عربی زبان علم و دین و ترکی زبان قشون و در بار بوده است. هر سه زبان محترم شمرده شده اند والسنه ثلاثه اسلامی نامیده می شدند و این اصطلاح که: « لفظ، لفظ عرب است، فارسی شکر است، ترکی هنر است » از آموزش های اولیه هر مکتب و مدرسه ای بوده که اکنون فراموش شده است.



آردینی اوخو

گفتگو با محمد حصاری شاعر کتاب "چوخ ایرگه قیسما یار"

+0 به یه ن

گفتگو با محمد حصاری شاعر کتاب "چوخ ایرگه قیسما یار"

محمد حصاری، اهل همین حوالی­ست، از روستایی زیبا به نام حصار حسینی  بجنورد، «خاطری آزاد و کوهستانی» دارد؛ نشستن در حضورش کم از کلاس درس نیست، ادبیات و شاخه­های آن را خوب می­داند و شیرین  می­آموزد. مدرک کار شناسی ارشد ادبیات از دانشگاه علامه طباطبائی دارد. سهل و ممتنع سخن می­گوید .

پس از سال­ها تحقیق و پژوهش پیرامون ادبیات فولکوریکِ خطّه ی سر سبز خراسان شمالی کتابی به گویش شیرین ترکان خراسان شمالی با عنوان «چوخ ایرگه قسما یار» (یارا زیاد اندوهگین مباش) روانه بازار نشر کرده است فرصتی دست داد تا با ایشان به گفتگو بنشینیم.



آردینی اوخو

من تورکم...

+0 به یه ن

من تورکم...

" بختیار وهاب‌زاده "

سن بیزی آلداتدین ایللردن بری،

من چرخی-فلک‌دن درس گؤتورموشم.

اؤزگه آناسین‌دان سود امن‌لری،

اؤزگه قوللوغوندا دوران گؤرموشم.

 

بس‌دیر دؤزدوگوموز اؤلوم‌دن بئتر،

کؤهنه بازارداکی کؤهنه نیرخا.

میللتی یوز یئره جالادین، یئتر،

یوز آرخین سویونو قاتما بیر آرخا.

 

اصلیمی، نسلیمی تانیییرام من،

قاریشیق دئییلم، اؤزوم‌دن هورکم.

سن کیمسن، سن نسن، اؤزون بیلرسن،

من ایلک قایناغیم‌دان تورک اوغلو تورکم!

 

ثبوت‌دور، دلیل‌دیر، آغلین قیبله‌سی،

دییشه بیلرسن آغلیمی آنجاق.

جانیم چیخانادک قلبیمین سسی،

“تورکم”-گئرچیینی پیچیلدایا‌جاق.

 



آردینی اوخو

کیتاب تانیتیمی ناغیللار بوقچاسی

+0 به یه ن

کیتاب تانیتیمی ناغیللار بوقچاسی

خوراسان بؤلگه‌سی تورکلری'ندن گؤزل و ده‌یرلی بیر چالیشما...

کیتاب تانیتیمی ناغیللار بوقچاسی

خوراسان بؤلگه‌سینده یاشایان تورکلرین فولکلوروندان اؤیکولر

یازار: اسماعیل سالاریان

بیلیندییی اوزه‌ره ایران‌دا تورکلر اؤته‌کی ائتنیکلرین ترسینه –کی، بؤلگه‌سل و محللی داغیلیما صاحیبدیرلر- اؤلکه‌نین گئنه‌لینده و هر یئرینده یاشاماقدادیرلار. ایران‌دا تورکلرین یاشادیغی ان اؤنملی بؤلگه‌لردن بیریسی ده تورک کولتورونون تاریخی بئشیکلریندن و قایناقلاریندان اولان خوراسان بؤلگه‌سی‌دیر.

گونوموز خوراسان بؤلگه‌سینده تورکلرین نوفوسو یاخلاشیق 5 میلیونون اوزه‌رینده‌دیر.

خوراسان بؤلگه‌سینده تورک دونیاسی‌نین بیر چوخ بؤلگه‌سینده راستلادیغیمیز تورک بویلارینا عئینن راستلاماقداییق و خوراسان بؤلگه‌سی تورک بویلارینین چئشیتلی‌لییی آچیسیندان بلکه ده ان زنگین بؤلگه‌لریمیزدن بیریسی‌دیر


آردینی اوخو