خوراسان ﺗورکلرین دیل و کولتورلری

زبان و فرهنگ ترکان خراسان

خوراسان‌ خالق بایاتیلاری 7

+0 به یه ن

خوراسان‌ خالق بایاتیلاری 7

کیچگینه قیز ماشاالله

توی یا گلیم ایشاالله

کیچگینه قیز ماشاالله 

آشیقلارینی اؤلدوروبدی

اوزونه ایخلی تاپیبدی

توی یا گلیم ایشاالله

کیچگینه قیز ماشاالله 



آردینی اوخو

آچار سؤزلر : قوشوق,

پسوند داش در ترکی

+0 به یه ن

داش به معنی سنگ است. اما وقتی به آخر اسم می پیوندد نقش پسوندی پیدا می کند و معنی اش عوض می شود

پسوند داش وقتی به آخر اسم اضافه می شود کلمه جدیدی را می سازند که معنای متفاوتی می دهد ، این پسوند اغلب نشانه شراکت یا ارتباط میان دو چیز (که اسم بیانگر آن است) می باشد

به واژه های مرکب زیر دقت کنید:

    یول(راه)+داش = یولداش (yoldaş) به معنی همراه

    آد(نام) +داش = آدداش= آداش به معنی همنام

    سر(راز) +داش = سرداش (sırdaş) به معنی همراز



آردینی اوخو

آچار سؤزلر : سٶزلوگ,

جستاری در ضرب المثلهای ترکی قوچان۷

+0 به یه ن

جستاری در ضرب المثلهای ترکی قوچان۷

نشریه اترک.ویژه نامه قوچان شناسی۲.‌

توپلایان : علیرضا جنتی سراب.

حاضیرلایان:آلتین قوچانلی./

حرف ح : حمامه گیه دئ٬ولی گلخن دن (golkhan) پرهیز ایه دئ : دلش می خواهد به حمام برود٬ ولی از گلخن پرهیز می کند (افرادی که طالب چیزی می باشند ولی برای بدست آوردن آن حاضر به تحمل دشواری های آن نیستند) (توضیح.گلخن : در حمام های قدیمی و به اصطلاح خزینه ای که با هیزم آب گرم می شد. محل نگه داری هیزم و محیط سوخت و ساز را گلخن می گفتند. که معمولا زیر زمینی تاریک و شاید کمی ترسناک بوده است/


آردینی اوخو

آچار سؤزلر : آتالار سٶزو,

اروجلوق آیین ایگیرمی ایکینجی گونون دوعاسی

+0 به یه ن
    ایگیرمی ایکینجی گونون دوعاسی 

    اللهمّ افْتَحْ لی فیهِ أبوابَ فَضْلَکَ وأنـْزِل علیّ فیهِ بَرَکاتِکَ وَوَفّقْنی فیهِ لِموجِباتِ مَرْضاتِکَ واسْکِنّی فیهِ بُحْبوحاتِ جَنّاتِکَ یا مُجیبَ دَعْوَةِ المُضْطَرّین.

    آللاهیم! بوگون اردمی‌نین قاپیلارینی آچ اوزومه و برکتلرینی ائندیر منه، سنی سئویندیرن نسنه‌لره منی باشاریلی قیل! منی جنت‌لرینین اوره‌گینه یئرلشدیر، ای آرادا قالانلارین چاغیریشینا جاواب وئرن.



آردینی اوخو

آچار سؤزلر : قورآن و دوعالار,

خوراسان‌ خالق بایاتیلاری 6

+0 به یه ن

یازان : آلتین قوچانلی

دام اؤستونده دامیمیز٬

قوشادیر ایوانیمیز٬

سن اوندان چیخ من موندان٬

کؤر اولسون دوشمانیمیز


پنجره دن قار گلیر٬

دانه دانه نار گلیر  

قیش گلدی های قیش گلدی٬

بیزه قوناق یار گلیر


آردینی اوخو

آچار سؤزلر : قوشوق,

حقوق در نزد ترکان باستان

+0 به یه ن

حقوق در نزد ترکان باستان

نوشته‌ی: دکتر اسراء یاقوت    

ترجمه ی: محمد قجقی

مقدمه:  برخی از پژوهشگران، ترکانی را که در دوره‌های قبل از اسلام می‌زیسته‌اند، به صورت مّلتی توصیف نموده‌اند که گویا هنوز گریبان خود را از فرهنگ کوچ‌نشینی رها نکرده، تشکیلات دولتی پیشرفته‌ای تاسیس ننموده و صرفاً ملتی جنگاور و رزمنده بوده‌اند. (1) در صورتی که اگر حقوق و تشکیلات هر یک از جوامع ترک آن دوره را، در چهاچوب قلمروهای تاریخی و جغرافیایی، که این جماعات در آن زیسته اند، مورد مطالعه قرار دهند، شاهد تاثیراتی که از منظر دین و دنیا دریافت نموده‌اند و فرهنگ‌های پیشرفته‌ای که عرضه نموده‌اند، خواهند بود. (2) علاوه بر این اثبات خواهد شد که ترکان، بویژه در حوزه‌ی حقوق عمومی، از تشکیلات اجتماعاتی که با ایشان ارتباط داشته‌اند، تاثیر پذیرفته و در نتیجه‌، سازمان‌های مخصوص خویش را ایجاد نموده‌اند. (3)

بخش اوّل مقدّمه و دولت هون و نظام حقوقی آن: اینجا

بخش دوّم دولت گوک ترک و نظام حقوقی آن : اینجا

بخش سوم. نظام حقوقی اویغورها : اینجا



آردینی اوخو

آچار سؤزلر : بیلیملار,

تبادل نظر : اهمیت زبان مادری، لزوم تدریس آن در مدارس

+0 به یه ن

اهمیت زبان مادری، لزوم تدریس آن در مدارس و وضعیت زبان ترکی در ایران

توضیح : به منظور بررسی وضعیت زبان ترکی در ایران، آسیب شناسی این زبان در کشور و یادآوری مطالبات و خواسته های قانونی ترکان ایران در خصوص اجرای اصول ۱۵ و ۱۹ قانون اساسی، نظرات برخی از اساتید زبان و ادبیات ترکی و نویسندگان، اهل قلم و فعالین فرهنگی و سیاسی آورده ایم که مشروح این گفت و گو را در زیر مشاهده می فرمائید.



آردینی اوخو

آچار سؤزلر : دانیشیق,

مولا علی دن سوروشوللار

+0 به یه ن

مولا علی دن سوروشوللار:

واجیب ندی و لاب واجیب ندی؟

یاخین ندی و لاب یاخین ندی؟

شگفت ندی و لاب شگفت ندی؟

چتین ندی و لاب چتین ندی؟



آردینی اوخو

آچار سؤزلر : سٶزلوگ,

خوراسان‌ خالق بایاتیلاری 5

+0 به یه ن

خوراسان‌ - درگز آذربایجانیلری‌نین‌ ترانه‌لریندن‌:

۱- اوزوکیمدیر فیروزه‌،

    گئدون‌ دییون‌ خوروزه‌

    بو گئجه‌ بانلاماسون‌،

    یاریم‌ گله‌جاق‌ بیزه‌.

 

۲ - دام‌ داما‌دور دامیمیز

    قوشادور ائیوانیمیز.

    سن‌ اوردان‌ باخ‌، من‌ بوردان‌.

    کور اولسون‌ دوشمانیمیز.



آردینی اوخو

آچار سؤزلر : قوشوق,

اروجلوق آیین ایگیرمی بیرینجی گونون دوعاسی

+0 به یه ن
  ایگیرمی بیرینجی گونون دوعاسی 

    اللهمّ اجْعَلْ لی فیهِ الى مَرْضاتِکَ دلیلاً ولا تَجْعَل للشّیْطان فیهِ علیّ سَبیلاً واجْعَلِ الجَنّةِ لی منْزِلاً ومَقیلاً یا قاضی حَوائِجَ الطّالِبین.

    آللاهیم! بو گون موتلولوقلارینا دوغرو منه بیر قیلاووز قیل و منه دالاشماق اوچون شیطانا یول وئرمه و جنتی دینجه‌لیش یوواسی و یئرلشیم یئری قیل. ای ایسته‌ین‌لرین ایسته‌یینه یوخ دئمه‌ین!



آردینی اوخو

آچار سؤزلر : قورآن و دوعالار,

جهل مردم قویتر از ذولفقار

+0 به یه ن


دیالوگی ماندگار از سریال امام‌علی(ع) :



آردینی اوخو

آچار سؤزلر : خبرلر,

بیان-ى توحید و قورآن, "على"دیر

+0 به یه ن

یقین بیل ابجد و بورهان, "على"دیر

بیان-ى توحید و قورآن, "على"دیر

محممد مئعراجا واردیغى گئجه

قاپیدا گؤردویو آرسلان, "على"دیر


آردینی اوخو

آچار سؤزلر : قوشوق,

علی بزرگ مرد تاریخ

+0 به یه ن

علی بزرگ مرد تاریخ

امشب، زمینیان در ماتمند و آسمانیان چشم انتظار، غم و اندوه سراسر کوفه را در بر گرفته، گریه بر چشم ها سنگینی می کند، دیگر دل به دنبال واژه ها نمی گردد. اشک، بی بهانه سرازیر می شود. امشب، شب ناله در فراق پدری مهربان است، که جز چاه و نخل و ماه، کسی گریه اش را ندیده بود. پدری دل سوز که با آه یتیمان کوفه، شریک بود و غصه های همه را بر جان خود هموار می کرد...



آردینی اوخو

آچار سؤزلر : بیلیملار,

حدیث : لافتا الا علی لا سیف الا ذولفقار

+0 به یه ن

حدیث : لافتا الا علی لا سیف الا ذولفقار

حدیثی که پس از شجاعت و جنگ‌آوری حضرت علی(ع) در جنگ احد به حضرت محمد (ص) نسبت داده می‌شود، با این مضمون :

" لافتا الا علی لا سیف الا ذولفقار " 

« هیچ جوانمردی همچون علی و هیچ شمشیری همچون ذوالفقار نیست ».

یوخدور ایگید علی دن باشقاف، یوخدور قلینج علی نین قلینجینان باشقا



آردینی اوخو

آچار سؤزلر : قورآن و دوعالار,

امیرالمؤمنین علی( ع ) شهادت گونو تسلیت اولسون

+0 به یه ن

امیرالمؤمنین علی علیه السلامین شهادت گونو بوتون انسانلیق عالمینه تسلیت اولسون



آردینی اوخو

آچار سؤزلر : ائتکینلیک لر,