خوْراسان ﺗـﯚرکلری‌نین دیل و کـﯚلتـﯚرلری

زبان و ادبیات ترکان خراسان

در ایران چندین سایت وجود دارد که سرویس وبلاگ نویسی ارائه می‌کنند که با مراجعه به آنها براحتی می‌شد در زیر مجموعه آنها وبلاگ ثبت کرد، معروفترین آنها می‌توان از سایت و سیستم وبلاگ نویسی بلاگفا نام برد. 

بلاگفا از روز پنجشنبه، 17 اردیبهشت 1394 عملا از دسترس خارج شد و علیرغم پیغامی که این سایت برای کاربران مبنی بر رفع خرابی تا 2 روز! آتی منتشر کرده بود، اما پس از گذشت حدود 2 ماه! همچنان کاربران این سرویس‌دهنده وبلاگی امکان دسترسی به صفحه مدیریت وبلاگ خود را نداشتند. هم اکنون با حذف مطالب آرشیو سال 1393 و بهار سال 1394 مجددا قعال شد.

توضیحات اولیه مدیر سایت « بلاگفا » که برای توقف دو روزه ابتدایی قابل فهم بود ولی با گذشت دو روز از قطع, و فعال نشدن آن، ما اقدام به ایجاد وبلاگ جدید در سیستم وبلاگ نویسی تورکی" آرزوبلاگ " با عنوان " خوْراسان ﺗـﯚرکلری‌نین دیل و کـﯚلتـﯚرلری " با آدرس زیر :

 http://salariyan.arzublog.com

نمودیم و با فعال شدن بلاگفا ما به فعالیت خود در هر دو وبلاگ در زمینه " خوراسان و ایراندا یاشایان تورکلرین دیل، یازی، تاریخ، مدنیت، کولتور و انسانی حاقلاری " با آدرس های زیر :

http://salariyan.blogfa.com

http://salariyan.arzublog.com

ادامه می دهیمبا ما همراه باشید

سفره افطاری مسلمانان ترک ازبکستان در ماه رمضان

ماه مبارک رمضان از پنجشنبه 18 ژوئن سال 2015 میلادی (28 خرداد ماه سال 1394) در ازبکستان آغاز شده است

در ازبکستان هدف اصلی برپایی مجلس افطار اطعام فقرا، افراد بی سرپرست می‌باشد.

در استان « خوارزم»  ازبکستان افطار را « آغیز آچار » نیز می‌نامند. واژه « آغیز آچار » به ترجمه تحت اللفظی « دهن باز کردن» است. در واقع همان افطار کردن است.

خانیم و خاتین، قادین، و آرواد

اشاره : کلمات خانیم و خاتین، قادین، و آرواد، در زبان ترکی بمعنای :  زن، بانو، همسر (زن) می باشند. در مورد ریشه کلمه آرواد چند نظریه مطرح است :

1- از کلمه " اوراقوت " در ترکی قدیم به معنی زن. (احتمالا بعنوان پیوند دهنده نسل ها) این ریشه در کلمه ی قزاقی اورپاق، بمعنای نسل نیز بکار رفته است.

2- آر = ار (مرد) + پات (نقیض و مقابل ) = نقیض مرد.

3- از طرفی در زبان غنی تورکی نه به جنس زن، بلکه به زن شوهر دار " آرواد " می گویند. بعبارتی وقتی می خواهند بگویند فلان زن شوهر دار است می گویند: " اری واردیر " یا " آرواددیر".

4- "آرواد – آروات " یعنی چه؟، براستی کلمه ی (آرواد ) از کلمه ی عربی (عورت ) گرفته شده ؟؟

    اون بیرینجی گونون دوعاسی 

    اللهمّ حَبّبْ الیّ فیهِ الإحْسانَ وکَرّهْ الیّ فیهِ الفُسوقَ والعِصْیانَ وحَرّمْ علیّ فیهِ السّخَطَ والنّیرانَ بِعَوْنِکَ یا غیاثَ المُسْتغیثین. 

    آللاهیم! یاخشیلیق ائتمه‌یی سئودیر بیله‌مه بو گون و پیسلیک ائتمک‌له سوچو آجیت. اؤفکه‌نی و اوتو منه یاساق قیل. یاردیمی‌نین حاققینا ای چاغیرانلارین سس وئره‌نی.

حمد سوره سی

1- بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ:

باغیشلیان مهربان آللهین آدینا

به نام خداوند بخشنده بخشایشگر

2- اَلْحَمْدُ لِلّهِ رَبِّ الْعالَمینَ:

حمد الله ها کی اهل عالمین پروردگاری دیر،( عالم لرین بئجردنینه )

ستایش مخصوص خداوندى است که پروردگار جهانیان است.

3- اَلرَّحْمنِ الرَّحیمِ:

باغیشلیان و رحم ائدن دیر

بخشنده و بخشایشگر است.

4- مَالِکِ یَوْمِ الدّینِ:

دین (حساب و جزا) گونونون صاحبی دیر

(خداوندى که) صاحب روز جزا است.

5- اِیّاکَ نَعْبُدُ وَ اِیّاکَ نَسْتَعِینُ:

پروردگارا، تکجه سنه عبادت ائدیریک و تکجه سندن یاردیم ایستیریک

(پروردگارا) تنها تو را مى پرستیم و تنها از تو یارى مى جوییم.

6- اِهْدِنَا الصِّراطَ الْمُسْتَقیمَ:

بیزی دوز یولا هدایت بویور

ما را به راه راست هدایت فرما!

7- صِراطَ الَّذینَ اَنْعَمْتَ عَلَیْهِمْ غَیْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَیْهِمْ وَ لا الضّآلّینَ :

او کسلرین یولونا کی اونلارا نعمت وئریبسن، نه او کسلرین  یولونا  کی اونلارا آجیقلانیبسان و نه حق یولوندان چیخمیشلارین یولونا.

راه کسانى که آنان را مشمول نعمت خود ساختى، نه راه کسانى که بر آنان غضب کردى و نه گمراهان.

پروفسور زهتابی تخلص کریشچی

عالیم کتابلارینین بیرینین گیریشینده یازمشدیر:

گنج چاغلاریمدا باکیا گئتدیم و دیلیمیزین اؤیرنمه سینه جان اتدیم. انجاق مدرکلریم یانیمدا اولمادان سیبری و قزاقستانا سورگون اولدم و دیپلم مدرکیم اولمادان اوردا یئنیدن تحصیله باشلادبم. سونرا باکی اونیورسیته سینده سیناقدان قبول اولدوم واورا گیردیکده نمره لریمین یوخاری اولماسینا گوره انستیتو باشچیسی منه کیمیا درسین اوخوماغی تکلیف ائتدی لاکین من اوز انا دیلیمیزین اویرنمهسینه کونوللو اولماغین دئدیکده منه تبریک دئییب القیشلادی.

==========

عالیمین کتابلاریایران تورکلرینین اسکی تاریخی

اوچ جلده موعاصیر ادبی اذربایجان دیلی

اواشناسی تورک دیلی صرفی.علم معانی یا الکسیکولوژی. تورکین دیلینه داییر گرامر و یازی قاعده لرین یازیبو یئنه بیر اونملی کتاب دیلیمیزین صرف نحوین یئکونلاشدیرمیشدی و چوخ کیتابلر کی گون اوزو هله گو رمبب.

گیج نشوید

ضرب المثل ترکی با لهجه بجنورد با تصویر سازی

علی اکبر سراج اکبری:

آلِّنگدَه یازِلَن پوزِلمَس (آلئنگ ده یازئلن پوزول مس)

 ترجمه: پیشانی نوشت تغییر نمی کند

تصویرسازی ادبی : در هشت سالگی پدر و مادرش مردند. دختری بود با قیافه نه چندان زیبا ولی اطلاق صفت زشت هم بی انصافی بود. برادر سیزده ساله اش از او نگهداری می کرد، وقتی دختر به سن دوازده سالگی رسید، تمام سر انگشتانش پینه بسته بود و می شد گفت تمام مدتی را که بیدار بود فرش می بافت.

 

موضع گیری اشتباه رسانه‌های ایرانی در قبال حزب دموکراتیک خلق‌ها

مجید اسماعیل‌­زاده – کارشناس ارتباطات بین­‌الملل

متأسفانه رسانه‌های اصول‌گرا و اصلاح‌طلب ما مواضع غلطی را در قبال ترکیه پیش گرفته‌اند. چه آن زمان که از پیروزی حزب عدالت و توسعه خوشحال بودند و چه حالا از شکست این حزب! که دلیل اصلی آن را می توان ناشی از عدم شناخت درست سیاست در ترکیه دانست. یک نمونه مهم از این موضع گیری های اشتباه را در درگیری های شمال سوریه در شهر تل ابیض شاهد هستیم. این بخش از سوریه شاهد نبرد دو گروه تروریستی داعش و شاخه سوری پ.ک.ک است. از این رو پیروزی و یا شکست یکی از این دو گروه نباید باعث شعف رسانه های ایرانی شود. چون هر دوی این گروه-ها جزء تهدیدات امنیت ملی کشورمان هستند.

انسان ها در اندیشه و تحقیق، در هر موضوع و مسئله ای، آزادی مطلق دارند، ... اما این آزادی نباید مغز و روان دیگر انسان ها را شکنجه دهد.

"علامه محمد تقی جعفری"

    اونونجو گونون دوعاسی  

    االلهمّ اجْعلنی فیهِ من المُتوکّلین علیکَ واجْعلنی فیهِ من الفائِزینَ لَدَیْکَ واجْعلنی فیهِ من المُقَرّبینَ الیکَ بإحْسانِکَ یاغایَةَ الطّالِبین.

    آللاهیم! بو گون منی سنه توکل ائدنلردن و سنه گؤره موتلولوغا چاتانلاردان و سنه یاخین اولان کیمسه‌لردن قیل. احسانی‌نین حاققینا ای آرایانلارین سون آماجی.

برج طغرل (توغرول) در شهر ری در استان تهران ؛ یکی از  3برج بلند تهران و قدیمی ترین آن محسوب می شود که اثری بجا مانده از دوره‌ی امپراتوری ترک سلجوقی است. این برج تاریخی، نماد واقعی هویت تهران و تهرانی ها می باشد.

قصر خورشید کلات نادری و هندسه پنهان آن :

دژ کلات نادری (نادیر که له ته سی) در شمال شرقی مشهد و در میان کوه های کوپه داغلاری قرار گرفته است و موقعیت خاص طبیعی آن از جمله پدیده های استثنایی است. تیغه های کوه که بر گرداگرد آن کشیده شده اند دژ کلات را نفوذ ناپذیر کرده اند.

علاوه بر بنای قصر خورشید آثار باستانی دیگری از عصر ترکان سلجوقی (قرن 5 و 6 هجری) و ترکان تیموری (قرن 9 هجری) در آن موجود است. و متون تاریخی نشان می دهد که آنان در کلات حضور طولانی مدت داشته اند (لباف- 1376 ص 169 و 170).

 

مقام نوایی حاج قربا سلیمانی اجرا در فرانسه :

اشاره : آنا دیلیمیزی اؤرگنمک و اؤرگتمک هر خوراسان تورکونون میللی وظیفه سی دی.  

موسیقی اصیل خراسان در حدود 1100 سال قدمت داشته که به نام موسیقی مقامی معروف است. موسیقی خراسان در حدود هفت مقام دارد و بسیاری ازمقامهای دوتار، آهنگهای ترکی هستند. شعر ترکی نوایی زیریکی ازاین مقامهاست.

 امیدیم سنده دور یا غنی قدرت

ایلنجه مخلوقه قبل مه مبتلا

 

نه گیجه دور نه گونم گوندوز

ذالک فضل الله یوتی میشا

آدرس دانلود : اینجا