خوراسان ﺗورکلرین دیل و کولتورلری

زبان و فرهنگ ترکان خراسان

نام ترکی گوسفند در سنین مختلف

+0 به یه ن

 

نام و اصطلاحات دامی گوسفند و روش تشخیص انواع گوشت گوسفندی :

قویون : گوسفند ماده ای که زایمان کرده باشد گوسفند ماده ( میش) می گویند. گوشت میش و دام های مسن تر دارای غضروف هایی به رنگ سفید متمایل به زرد می باشد. رنگ آن نسبت به گوشت برّه کمی تفاوت دارد.

کورپه یا املیک : نوزاد یا بره شیرخوار گوسفند و گوشت بره (به خصوص برّه شیری) لطیف ترین و گرانترین نوع گوشت گوسفندی است.



آردینی اوخو

تعریف و توضیح چند اصطلاح ترکی

+0 به یه ن

یازار : تبرزلی

🌺🌺 تعریف و توضیح چند اصطلاح ترکی 🌺🌺 :

🌺 چاغ : ترکان قدیم به هر دو ساعت یک نامی را اطلاق می کردند و در هر شبانه روز 12 چاغ داشتند که نام هر یک از این چاغ ها با توجه به مناطق، متفاوت بود. برخی از نام های چاغ ها در منطقه آذربایجان : گون اورتا چاغی، ایکیندی چاغی، آخشام چاغی و... . هم اکنون از لغات جدید ساخته شده از این لغت می توان به چاغداش به معنی معاصر و هم عصر اشاره کرد.
لغت مشابه : چاق

🌺 چاق : در اصل لغت ترکی است ( لغتنامه دهخدا). در ترکی به معنی فربه است. در زبان ترکی آذربایجانی امروزی در چند اصطلاح بکار می رود. مثل :
1- چاقلاماق به معنی آماده کردن و مهیا کردن چیزی مثلا سماور (سماوری چاقلاماق)
2-داماغین چاق که  در اصطلاح به معنی شیرین کام می باشد. داماق لغت ترکی است که در اصل به معنی کام می باشد ولی در فارسی به معنی بینی نیز وارد شده است. از لغات هم معنی چاق می توان به کؤح (کؤک) نیز اشاره کرد که به فارسی به شکل کوک وارد شده است. سازی کؤحله ماق ( کوک کردن ساز)



آردینی اوخو

فارسجادا اولان (چ) باشلیغلی تورک لوغتلر

+0 به یه ن

ا ن پ (اسماعیل نعمتی پایدار)

چهارشنبه ۲ مهر ۱۳۹۳ ۱۳:۴۳

سایین سالاریان بی سالاملار

فارسجادا اولان (چ) باشلیغلی تورک لوغتلر

فارسجا تورکجه

چتر = چتیر çətir

چپر = چپر çəpər

چات = چات (ترک ) çat

چاق = چاغ çağ

چاپ = چاپ çap



آردینی اوخو

تورک دیلینده اولچولر

+0 به یه ن

تورکجه90 

تورک دیلینده اولچولر

واحد طول : واحدهای اندازه گیری طول مسافت در مقیاس بزرگتر آغاج بوده است :

آغاج = ۶ کیلو متر  

منزل= ۶ آغاج و حد فاصل هرآغاج قهوه خانه‌ای جهت استراحت وجود داشت معمولا یک فرد معمولی روزانه دو آغاج راه می‌رفت یک مسافر تنبل یک آغاج راه می‌رفت و آدم های خیلی تنبل طوری مسافرت می‌کردند که اگر مسافت ۱۰ روز را جمع می‌کردی از ۹ آغاج هم کمتر می‌شد. این موضوع برای اینکه میزان تنبلی شخصی را مشخص کنند می‌گفتند فلانی خیلی زرنگ است ماشااله ” اؤن گونده دوققوز آغاج یول گئدیر " یعنی در ۱۰ روز ۹ آغاج راه می ‌رود.



آردینی اوخو

معنی واژه ی آریا در زبان ترکی

+0 به یه ن

 

معنی واژه ی آریا در زبان ترکی

خیلی از کلمات هستند که با قواعد زبانی چند زبان مفهوم پیدا می کنند یعنی هم با قواعد ترکی می توان کلمه ای به نام " X " درست کرد و هم با زبان فارسی و هم با زبان عربی سازگار باشد. من علم تاریخی چندانی در مورد اقوام قبل از اسلام نمی دانم و هیچ گاه هم نمی خواهم بدون سند تاریخی کلمه ی آریا را به ترک ها نسبت دهم



آردینی اوخو

بئل- کورَک آدلاری

+0 به یه ن

ایلک دفعه بئل- کورَک آدلاری نئجه یارانمیشدیر ؟ 

یازان : حسن راشدی  

" بو مقاله ایلک دفعه ۱۳۶۷جی ایلده یازیلمیش و ۶/۱۵/ ۱۳۶۷تاریخینده مطبوعاتدا چاپ اولموشدور "

اینسانین هر بیر زاماندا آد قوْیماغا احتیاجی اوْلموشدور.

 ابتدایی اینسانلار گونده‌لیک احتیاجلارینی تأمین ائتمک اوچون آدلاردان استفاده ائتمه‌یه اؤزلرینی مجبور گؤرموشلر. ائله نظره گلیرکی، ابتدایی اینسانی آد قوْیما فکرینه دوشَن زامان هر شئی‌دن اوّل اؤز هَنده‌وَرینده اوْلان شئی‌لره آد قوْیموش و اوْنلاردان گونده‌لیک دانیشیغیندا استفاده ائتمیشدیر.



آردینی اوخو

مقام و منزلت دختر و زن در فرهنگ و قوانین تورکان

+0 به یه ن

مقام و منزلت دختر و زن در فرهنگ و قوانین تورکان

معنی کلمه " خانم " :
در لغتنامه دهخدا نوشته ریشه ترکی دارد. و حال مفهوم اصلی
خانم " خانوم " که در ترکی به صورت اصلی خانیم می باشد و در قاعده ای دستور زبان ترکی :
خان + یم
خان = سرور , سلطان , ارباب , پادشاه
یم = برای من , مال من , تو، و ترکی این دو حرف به معنی ( تعلق داشتن برای من ) ، پس خانم در واقع خانیم یعنی سلطانم, سرورم می باشد.



آردینی اوخو

نام کوه های خراسان شمالی

+0 به یه ن

نام کوه های خراسان شمالی



آردینی اوخو

فهرست‌بندی موضوعی دیوان لغات الترک، حیوانات

+0 به یه ن



فهرست‌بندی موضوعی دیوان لغات الترک، حیوانات

1- چاغری : شاهین

۲- طوْغریل : پرنده چابک، طغرل

۳- ییغان / یغان/ یاغان : فیل

۴- توْنقا : ببر

۵- قاپلان : پلنگ



آردینی اوخو

واژگان فرهنگی و هنری در زبان ترکی

+0 به یه ن

واژگان فرهنگی و هنری در زبان ترکی 

نویسنده : پرویز زارع شاهمرسی

 

واژگان فرهنگی و هنری در زبان ترکی  

آگهی بازرگانی- یایلام.

 

آگهی نامه- یایلان.

 

آماتور- قیزیقلی.

 

آمفی تئاتر­- قیییلقا.



آردینی اوخو

نمونه های کلمات ترکی در فارسی (1)

+0 به یه ن


تمام زبان های دنیا از زبان های دیگر کلمه می گیرند و کلمه نیز می دهند. حتی اگر این زبان زبانی بین المللی همچون انگلیسی باشد. کلمات بیگانه بسیاری وارد زبان فارسی شده اند که کلمات عربی، انگلیسی، فرانسه و روسی از آن جمله اند، اما شاید ندانید که کلمات بسیاری نیز از زبان ترکی وارد زبان فارسی شده اند که ما روزانه بسیاری از آنها را در مکالمات و نوشته هایمان بکار می بریم. 

زبان ترکی و فارسی در طول قرن ها، به دلیل همجواری و تشکیل حکومت های مشترک توسط این دو ملت کلمات بسیاری را از هم گرفته اند. در زبان فارسی در حدود 3500 تا 4000  بن واژه وجود دارد درحالیکه در زبان ترکی بیش از 24000 بن واژه موجود است. کلمات و واژه های ترکی بسیار زیادی وجود دارند که در زبان فارسی استفاده می شوند


آردینی اوخو

تبادل نظر : معنای چند لغت معمول ترکی خراسانی

+0 به یه ن

تبادل نظر : معنای چند لغت معمول ترکی خراسانی

چهارشنبه 22 مهر 1394 ، 00:03:58 یازار : روح پرور.

سلاملار. یورولمیه یینگز. تات دیلینده یازیم بوتون دیلداشلاریم دؤشونسیلار.

چند تا کلمه ترکی اصطلاح رایج در بین ترکان خراسان را عرض می کنم. در خواست دارم در قالب یک متن به نمایش بگذارید تا دوستان ترک اعم از تورکمن٬ قزاق   ٬آذربایجان٬ قشقایی٬ خوراسانی و ... معنی کلمه و در صورت امکان توضیحات لازم را بفرمایند...

قاخئنج : (ghakhénj).....

شالتاخ : (shaltakh).....

پیشیک بزه ماق : (pişik bezekagh)

ایدیش : (idiş) ....

سئرت : (sert)....

لوطفا بؤ سوزلوگ لارین تات دیلینده معنیسینی یازین. اللریز آغریماسون



آردینی اوخو

آچار سؤزلر : سٶزلوگ,

فارس دیلینده تورک سؤزلری

+0 به یه ن

فارس دیلینده تورک سؤزلری و اوْنلارین گؤستریجیلری

یازینین آدی: فارس دیلینده تورک سؤزلری و اوْنلارین گؤستریجیلری

یازان: حسن اومود اوغلو

موختلیف طایفا آدلاری ایله یئر کوره‌سینین بیر چوخ حیصّه‌سینه حؤکمرانلیق ائله‌ین تورکلر دونیانین ان قدیم میللتلریندن بیریدیر. آلتای‌لاردان باشلانمیش شومالدا بوزلو دنیزه قدر، جنوبدا ایسه هندوستانا قدر،‌ غرب‌دن ایسه بالکانا قدر یاییلمیش تورک ائتنوْسلاری دونیا مدنیتینه ان بؤیوک تأثیر بوراخمیش.

تورکلر بو گونکو ایران اؤلکه‌ سینین ان قدیم ساکینلریندن دیرلر. بوتون دونیا دیللرینده اولان سؤز خزینه‌لریمیز بونا ان دوزگون اؤرنک اولا بیلر. هله مادلار ایرانا گلمه‌میش بورادا تورکلر باشقا ـ باشقا ائتنوس آدلیقلاری آلتیندا یاشاییردیلار.



آردینی اوخو

آچار سؤزلر : سٶزلوگ,

ترافیک نام‌های ترکی در کتاب نزهه الانام

+0 به یه ن


ترافیک نام‌های ترکی در کتاب نزهه الانام فی تاریخ الاسلام

نویسنده : دکترحسین فیض الهی وحید

نه تنها هر گوشه و کنار و مرکز و غیر مرکزی از سرزمین های خلافت اسلامی اعم از عباسی، مملوکی و عثمانی در تحت اداره این امیران و حاکمان و سلطانان و پادشاهان ترک بود بلکه دولت ها و امپراطوریهایی در خارج از حوضه خلافت اسلامی از قبیل امپراتوری بابریان در هند و امپراتوری قره‌خانان در چین و دولت ترک بلغار در روسیه و امپراطوری خزر در حوضه دریای خزر و دهها دولت در اقصا نقاط آسیا و اروپا و افریقا تشکیل و موجب حوادث تاریخی شده اند.



آردینی اوخو

آچار سؤزلر : سٶزلوگ,

شارشاری - قیزلار گولو

+0 به یه ن

گلین " شاکا، شوخلوق و شوخی " یئرینه تورکچه " هه نک " و " شلاله و شقایق " یئرینه تورکچه " شارشاری و قیزلار گولو " دئیه لیم و یازالیم.




ایسترخی نین شارشارسی (شیروان)



آردینی اوخو

آچار سؤزلر : سٶزلوگ,