سیمای زن در تاریخ، فرهنگ و ادب آزربایجان

 نویسنده : دکتر محمد رضا باغبان کریمی

مردان همواره در میان ترکان تنها سوگندی که می خوردند ناموس و زنشان بوده است. در جنگها بزرگترین ذلت برای ترکان آن بوده است که زنانشان اسیر گردند. در داستان اوغوزخان آنان را که به ناموس مردم تجاوز می کنند تنها با کشتنشان به رضایت می رسند. مورخ ایرانی – گردیزی می نویسد: معلوم است که زنان ترکان بسیار عفیفند. او با گفتن چنین سخنانی از پاکی اخلاق و تمیزی زنان ترک تعریف می کند.ابن بطوطه می نویسد: اینجا به حال غریبی برخوردم و آن احترامی است که ترکان به زنان خود می گذارند. در اینجا ارزش زنان بسی والاتر از مردان است.

ترکمن های خراسان

یشتر ترکمن‌ها در ترکمنستان سکونت دارند. جمعیت ترکمنستان در سال ۲۰۱۴ حدود ۵ میلیون و ۱۱۷ هزار نفر بوده که ۸۵ درصد آنها از قوم ترکمن هستند.

حدود ۲ درصد جمعیت ایران ترکمن هستند که معادل نزدیک به یک و نیم میلیون نفر است. ترکمن‌های ایران بیشتر در جنوب شرقی دریای خزر و در ترکمن‌صحرا و اطراف رودخانه اترک وگرگان‌رود سکونت دارند. از لحاظ استانی، سکونتگاه‌های ایشان در استان‌های گلستان (بیشتر بخش شمالی استان)، خراسان رضوی (روستاهایی در نوار مرزی شمال استان و تربت جام) وخراسان شمالی (منطقهٔ راز و جرگلان شهرستان بجنورد) پراکنده است. از شهرهای مهم ترکمنان در ایران می‌توان بندر ترکمن،گنبد قابوس، کلاله، آق قلا، گمیشان، مراوه‌تپه و اینچه‌برون را نام برد.

حکومت ترک جانی قربانیان

جانی قربانی (جانی قربانیان) دودمانی بودند که طی سده هفتم در قسمتی از ایران حکومت کردند.

این دودمان سلسه‌ای از امرا بود که پس از درگذشت ابوسعید بهادرخان آخرین ایلخان مغول در قسمتی از ایران حکومت کرد. مؤسس آن امیر محمد بیگ جانی قربانی است.

نقش ترکان در گسترش اسلام

مجید نظری

رشد و گسترش دین مبین اسلام در طول حیات خود، افت و خیزهای زیادی داشته است. در این نوشتار سعی گردیده است نقش عمده ترکان در توسعه و گسترش و تبلیغ دین اسلام مورد بررسی و مداقه قرار گیرد. نقش ترکان در به اهتراز درآوردن بیرق اسلام در سرزمین‌های دیگر چندان مهم و پررنگ است که نادیده گرفتن آن، انکار تاریخ اسلام قلمداد خواهد شد. بی‌تعصّب باید گفت، اگر تلاش ترکان نبود سرزمین‌های اسلامی و تعداد جمعیت مسلمانان این اندازه وسعت نداشت. شمشیر ترکان چنان برنده بود که ترکان لقب غازی اسلام گرفتند. متأسفانه در کتب درسی و دیگر کتب این نقش مهم، چندان پررنگ و پرمایه نشان داده نشده است.

افشارها کیستند؟

اشاره : در این نوشته نگاهی گذرا و مختصر به تاریخ اقوام افشار از شعب بیست وچهارگانه اوغوزهایتورک است پرداخته شده است. البته درخصوص اقوام «افشار» ایران می توان تحقیقات جامع تری را انجام داد که آن فرصت دیگری را می طلبد.

نویسنده : حسن حسینعلی

نظربه این که مدیر مسئول ماهنامه «بایرام» جناب آقای «علی محمد بیانی» این تکلیف را به من محول کرد و از طرفی همه منابعی که از قبل مطالعه کرده بودم، درحال حاضر در دسترس نبود. پس با تکیه به قوه حافظه که احتمال خطا نیز در آن می رود، این مطالب را در ذیل نوشتم.

 

 تاریخی زهتابی سیماسیندا گؤرمک چتین دئییل

زهتابی دئینده بیری سیبئریانی یوروب گلن بیر ایگیدی دوشونور. باشقاسی اؤیرنجی‌لرینی دادیزدیریب گئدن بیر اؤیرتمنی گؤز اؤنونده گؤرور.

بیری یئللری یوروب یورولماق بیلمه‌ین یاغیشلی بولودو، باشقاسی گونو گوندن چیچکله‌نن سولماق بیلمه‌ین کیملیک باغچاسی‌نی خاطیرلادیر.

 

 تهیه و تنظیم از ارسلان قشقایی

این مقاله برای تورکان در ایران بسیار با اهمیت است. مقاله را با دقت بخوانید و به دوستانتان هم بسپارید تا بخوانند.

معمای واژه « کرد » و ملت کرد بخاطر بعضی از ابعاد سیاسی و ژئوپلوتیکی منطقه همیشه مستور مانده و یا عمداً خواسته اند مستور بماند، زیرا در بازی شطرنج سیاسی، بعضی دول غربی به آنها نیاز دارند.

تمام محققان غربی و شرقی براین امر متفق القول هستند که واژه « کرد » به معنی عشایر چوپان و رمه گردان است.

در زبان تورکی به کولی، « قراچی » می گویند که از واژه « کراچی » گرفته شده و در خراسان به آنها « کرمانچی » می گویند.

در کتاب جهانگشای نادری، می گوید که نادر شاه افشار تعدادی از کولی های  کراچی (کردهای کرمانچی) را به قصد رامشگری به خراسان آورد.

در این مقاله اثبات می شود و ملاحظه می کنید که اسامی تمام طوایف کردی از نام شهرهای هندی گرفته شده، زیرا از آن نواحی به خاورمیانه مهاجرت کرده اند.

برای اثبات کولی و هندی بودن ریشه « کردها » آنقدر مدارک وجود دارد که می توان در مجامع بین المللی آنر براحتی اثبات کرد و ادعاهای واهی کردها بر اراضی تورک نشین را براحتی مردود اعلام کرد

توصیه می می شود متن کامل این مقاله علمی تحقیقی مستند را در منبع مطالعه نمایید.

منبع : قیزیل آزربایجان : اینجا

دیوان ترکی سلطان ولد

دکتر حسین محمدزاده صدیق

ترکی‌سرایی سلطان ولد، بی‌گمان به قصد نزدیک شدن به توده‌های مردم بوده است. دیوان و مثنوی‌های ترکی وی از نخستین نمونه‌های منظوم تاریخ ادبیات ترکی آسیای صغیر به شمار می‌رود. از این رو، همین اشعار کم حجم، بسیار مورد توجه خاورشناسان و ترکی‌پژوهان جهان واقع شده است.

شرح مختصری بر قبایل 24 گانه اوغوز :

چون هدف این مقاله آشنایی کلی با اوغوزهاست به شرح مختصری درباره قبایل مهم بسنده می کنیم.

قبیله افشار : این قبیله از ازاولاد اولدوز خان و یکی از بزرگترین قبایل اوغوز بوده و قرن یازده میلادی نقش مهمی در تاریخ ایفا نموده اند در این قرن ابتدا افشارها در خوزستان و سالورها در فارس تشکیل حکومت داده اند بعدها از افشارهای گوندوزلو به خراسان (ایبورد) و قسمتی هم با آرشاملو ها به ناحیه اورمیه کوچ داده شدند.افشارها در ایران مهمترین طایفه را تشکیل می دهند و در اغلب مناطق ایران پراکنده اند. قسمت مهم افشارها در اورمیه، زنجان، اسدآباد همدان، خوزستان، فارس، کرمان و جنوب قزوین و شمال خراسان زندگی می کنند. در تاریخ تورکان نقش آنها مداومتر از سایر قبایل بوده است.

نادرشاه افشار که بعد از صفویه به سلطنت رسید از طایفه قیریخلی افشار ابیورد خراسان بود او خود را ترکمان (ترکمان غیر از ترکمن است) می دانست و می خواست با ترکان عثمانی و ترکستان روابط نزدیک برقرار کند و به همین جهت اصلاحات مذهبی را پیش کشد. کتیبه تورکی او در ارغونشاه کلات نادری و ایوان حرم امام علی (ع) در نجف هنوز هم موجود است

اوغوز : محمود کاشغری اوغوزها را عبارت از 22 و رشیدالدین 24 طایفه و از نسل اوغوزخان می دانند.

جد پروتوتورک آسیایی ها و اروپایی ها و بومیان آمریکا // میخوام ببینم متوهمین آریایی دیگه چی میخوان بگن!!!

دکتر اسپنسر ولز Spencer Wlells مدیر پروژه ژنوگرافیک genographic project در کتابی با نام journey of man که براساس یافته های علم ژنتیک انسانی نوشته شده است عنوان می کند که ژن پدری یک ترک قزاق به نام زکیرخان نیازوف Zakirkhan Niyazov حاوی ژنی هست که ژن پدری اکثر اروپایی ها و آسیایی ها و بومیان آمریکای لاتین است.این ژن پدری در طول 40000 سال در قزاقستان بدون تغییر زندگی کرده است. یعنی جد مستقیم این مرد با همین ژنتیک 40000 سال پیش در همین محدوده فعلی زندگی کرده است و فرزندانش به اقصی نقاط دنیا مهاجرت کرده اند.

لینک ویدئو : اینجا

حاکمیت قانون

چرچیل می‌گوید : در میانه جنگ جهانی دوم درحالی که لندن زیر بمباران نازی ها بود، قرار جلسه ای بسیار مهم داشتم. به علت اشتغال به کارهای دیگر، چند دقیقه مانده به جلسه به راننده‌ام گفتم : مرا فوری به محل جلسه برساند.

راننده، مسیر کوتاه ولی ورود ممنوع را انتخاب کرد. وسط خیابان ناگهان افسر راهنمایی‌ قبض جریمه در دست، دستور توقف داد.  

حقوق فرهنگی- مدنی ترکان و دیگر ملیت ها در ایران

از بین ملیت های غیر فارس ایران ، تُرکها ، عربها ، ترکمنها ،کردها ، و بلوچها بیشترین تحرکات را جهت دسترسی به این حقوق از خود نشان داده و می دهند . از آنجائیکه ترکهای ایران بیشترین جمعیت غیر فارس را تشکیل داده و تقریبا در اغلب اقشار جامعه کشور حضور فعال دارند و حرکت اعتراضی آنها به توهین روزنامه دولتی " ایران " در سال ۱۳۸۵ ابعاد گسترده ای را داشت بیشتر مورد توجه قرار می گیرند . 

ترکان ایران برخلاف برخی ملیت هاهای غیر فارس که گاهی دست به عملیات خشونت آمیز می زنند ، مبارزه مدنی را برای دستیابی به حقوق فرهنگی خویش انتخاب کرده اند ، چرا که آنها معتقدند اکثریت نسبی جمعیت ایران را تشکیل می دهند و در صورت آگاهی یافتن همزبانان آنها نسبت به حقوق مدنی خویش ، بدون دغدغه خاطر و بدون توسل به راههای خشونت آمیز به حقوق انسانی خود خواهند رسید .

با این حساب این گونه می توان تحلیل کرد که داستان جعلی ترویج یا تحمیل زبان ترکی به وسیله ی مغولان در ایران جز یک افسانه سیاسی منفعت دار، چیز دیگری نیست. بلکه قاطعانه می توان گفت که این مغولان بودند که در میان ترکان مسلمان از آسیای مرکزی گرفته تا آذربایجان و آناتولی و شام حل شدند و از بین رفتند. اگرچه عده ای از ترکان در کنار چینی ها، خراسانی ها و … در سپاه مغول حضور داشتند، ولی این مغولان بودند که در میان انبوه مسلمانان ترک و تاجیک به تحلیل رفتند. « به گونه ای که با روی کار آمدن خاندان های حکومتگر آذربایجانی مثل « قاراقویونلو » و « آغ قویونلو » و سپس « صفوی » ها به تدریج از مغول ها در ایران در ایران در آغاز قرن دهم هجری/ شانزدهم میلادی تحت حکومت صفویان شیعی، اثری باقی نماند.» (دولت ممالیک، ص 92)

ایل چاپشلو
ایل چاپشلو یکی از ایل‌های بزرگ ترک درایران است. این طایفه از تیره‌های بزرگ ایل استاجلو می‌باشد. چاپشلوها در استقرار حکومت شاه‌اسماعیل اول سهم جدّی داشتند. ظاهراً در این زمان، چاپشلوها در آذربایجان بودند و بعدها در خراسان ساکن شدند.